Transmisja kultury w rodzinie i w szkole (Joanna Bielecka-Prus)

Tytuł Transmisja kultury w rodzinie i w szkole Podtytuł Teoria Basila Bernsteina Autor Joanna Bielecka-Prus Język polski Wydawnictwo Wydawnictwo Naukowe PWN ISBN 978-83-01-21074-8 Rok wydania 2010 Warszawa Wydanie 1 liczba stron 384 Format epub, mobi Spis treści Wstęp 9 Rozdział 1. Geneza modelu transmisji kultury Basila Bernsteina 27 1.1. Rozwój teorii komunikowania społecznego 27 1.1.1. Krytyka strukturalizmu językoznawczego na gruncie socjologii języka 28 1.1.2. Od języka formalnego i publicznego do kodów socjolingwistycznych 36 1.1.3. Od koncepcji kodów socjolingwistycznych do analizy dyskursu 64 1.2. Miejsce teorii Bernsteina w brytyjskiej socjologii stratyfikacji i edukacji 69 1.2.1. Językowe uwarunkowania niepowodzeń szkolnych: teoria deficytu językowego i jego krytyka 70 1.2.2. Nowa socjologia edukacji 75 1.2.3. Teorie reprodukcji ekonomicznej i kulturowej a teoria transmisji kultury 79 Rozdział 2. Kody jako media transmisji kultury 89 2.1. Kod jako „głęboka" zasada regulatywna 89 2.1.1. Zasady klasyfikacji i ramy 95 2.1.2. Reguły rozpoznawania kontekstu i użycia znaczeń 101 2.1.3. Zmiana kodu w procesie komunikacji: „głos" i „przekaz" 108 2.1.4. Kod a habitus 111 2.1.5. Kody a procedury interpretacyjne w etnometodologii 113 2.2. Klasowe podstawy kodów transmisji kultury 115 2.2.1. Geneza kodów rozwiniętych i ograniczonych 115 2.2.2. Dystrybucja orientacji kodowych a struktura społeczna 118 2.2.3. Władza jako czynnik kontrolujący wytwarzanie i dystrybucję kodów 131 2.3. Kontrola symboliczna w procesie transmisji kultury 136 2.3.1. Pojęcie pola 137 2.3.2. Pole produkcji 138 2.3.3. Pole kontroli symbolicznej i jego struktura 140 2.3.4. Pole edukacji jako część pola kontroli symbolicznej 145 Rozdział 3. Cykl przyswajania orientacji kodowych w rodzinie 153 3.1. Socjalizacja jako proces komunikacyjny w ujęciu Bernsteina 154 3.1.1. Podstawowe konteksty socjalizacji pierwotnej 160 3.1.2. System ról w rodzinie a formy komunikacji między rodzicami i dziećmi 163 3.1.3. Komunikowanie w regulacyjnym kontekście socjalizacyjnym 166 3.1.4. Komunikowanie w instrukcyjnym kontekście socjalizacyjnym 168 3.2. Miejsce rodziny w strukturze klasowej a orientacja kodowa dziecka 171 3.2.1. Indywidualizacja cyklu wychowania w rodzinach klasy przeciętnej 176 3.2.2. Kontrola dziecka w rodzinach robotniczych 179 3.2.3. Forma kontroli symbolicznej a rozwój poznawczy i moralny dziecka 180 3.2.4. Orientacje kodowe a płeć dziecka 182 3.2.5. Krytyka modelu klasowego zróżnicowania przyswajania orientacji kodowych 183 Rozdział 4. Kody transmisji wiedzy edukacyjnej 189 4.1. Kod edukacyjny jako zasada regulująca przekaz wiedzy i praktyk pedagogicznych 189 4.1.1. Komunikacja w klasie szkolnej 191 4.1.2. Struktura programu nauczania 195 4.1.3. Pedagogia jako forma transmisji wiedzy szkolnej 196 4.1.4. Klasyfikacja i rama kodu edukacyjnego 200 4.1.5. Przyswajanie zasad klasyfikacji i ramy w kontekstach pedagogicznych 204 4.2. Kod linii jako kod reprodukcji wiedzy edukacyjnej 206 4.2.1. Program nauczania w kodzie kolekcji 206 4.2.2. System organizacyjny szkoły 209 4.2.3. Pedagogia widzialna: dominująca rola nauczyciela w przekazie kultury 212 4.2.4. Typy kodów linii 216 4.3. Charakterystyka kodu integracji 217 4.3.1. Program nauczania w kodzie integracji 217 4.3.2. System organizacyjny szkoły 218 4.3.3. Pedagogia niewidzialna: aktywna rola ucznia w transmisji kultury 220 4.4. Problem instytucjonalizacji kodów integracji w instytucjach edukacyjnych 225 4.4.1. Geneza pedagogii niewidzialnej 226 4.4.2. Wprowadzenie kodu integracji do instytucji edukacyjnych 228 4.4.3. Wpływ zmian w strukturze klasowej na instytucjonalizację kodu integracji 234 4.4.4. Czynniki makro- i mikrospołeczne sprzyjające instytucjonalizacji kodów integracji 239 4.4.5. Krytyka koncepcji kodów edukacyjnych 243 4.5. Kulturowa reprodukcja nierówności społecznych w instytucjach edukacyjnych 247 4.5.1. Kulturowe przyczyny niepowodzenia szkolnego 248 4.5.2. Cykl etykietyzacji dzieci z rodzin robotniczych 254 4.5.3. Nierówności edukacyjne w kodzie serii 257 4.5.4. Nierówności edukacyjne w kodzie integracji 261 4.5.5. Demokratyzacja cyklu transmisji wiedzy w instytucjach edukacyjnych 263 Rozdział 5. Społeczne konstruowanie dyskursów pedagogicznych 271 5.1. Porządki znaczeń w dyskursie pedagogicznym 272 5.1.1. Dyskurs pedagogiczny jako forma transmitowanej wiedzy 272 5.1.2. Urządzenie pedagogiczne jako zespół reguł dyskursu pedagogicznego 276 5.1.3. Reguły dystrybucyjne: społeczny podział wiedzy w społeczeństwie nowoczesnym 280 5.2. Struktura pola rekontekstualizacji 286 5.2.1. Pole intelektualne dyskursu pedagogicznego 289 5.2.2. Oficjalne i pedagogiczne pole rekontekstualizacji dyskursu 290 5.2.3. Nadzór państwa nad polem rekontekstualizacji 294 5.2.4. Reguły oceniania w polu edukacyjnym 296 5.3. Dyskurs instrukcyjny i regulacyjny: transmisja wiedzy i ładu moralnego 299 5.3.1. Przekaz wiedzy i kompetencji w dyskursie instrukcyjnym 302 5.3.2. Transmisja ładu społecznego za pośrednictwem dyskursu regulacyjnego 302 5.3.3. Typy i funkcje rytuałów szkolnych 304 5.3.4. Postawy rodziców i ich dzieci wobec dyskursów pedagogicznych 308 5.4. Kształtowanie tożsamości uczniów w dyskursie pedagogicznym 311 5.4.1. Tożsamość jako wytwór działań pedagogicznych 312 5.4.2. Tożsamość pedagogiczna w społeczeństwie ponowoczesnym 317 5.4.3. Krytyka koncepcji tożsamości pedagogicznej 320 Zakończenie 325 Bibliografia 335 Słownik terminów teorii Basila Bernsteina 357 Biogram Basila Bernsteina 361 Zestawienie prac Basila Bernsteina 362 Zestawienie prac o dorobku Basila Bernsteina 367 Indeks nazwisk 369 Indeks rzeczowy 376