Tomasz, dziennikarz pochłonięty sprawami dnia współczesnego, znajduje starą kartkę wyrwaną z książki. Sygnalizuje ona o liście od chińskiego cesarza z żądaniem poddania grodu Ałbazin, napisany w językach: mandżurskim, mongolskim i polskim. Nie daje mu to spokoju. Organizuje wyprawę na wschód tropem przygody. Natrafia na kryminalną zagadkę prowadzącą do skarbu. Czy uda mu się ją rozwiązać?
Powieść Zbigniewa Nienackiego Pozwolenie na przywóz lwa nie była pomyślana jako książka o Panu Samochodziku. Autor zdecydował się jednak na zmianę głównego bohatera i rysu fabuły. Pod nowym tytułem Pierwsza przygoda mężczyzny Samochodzika opublikowana została jako część cyklu Pan Samochodzik i stanowiła prequel do opowieści o przygodach detektywa-amatora.