Subiektywna ocena inwestycji giełdowych - ujęcie ilościowe (Renata Dudzińska-Baryła)

Jednym z głównych założeń normatywnej teorii podejmowania decyzji w warunkach ryzyka jest racjonalność decydenta, który na podstawie przystępnych danych potrafi ocenić przyszłe wyniki decyzji i prawdopodobieństwa ich wystąpienia.

Racjonalny decydent dokonuje wyboru kierując się maksymalizacją oczekiwanej funkcjonalności. Chociaż w rzeczywistych sytuacjach decyzyjnych zaobserwowano zachowania decydentów niezgodne z założeniami racjonalności.

Wyrazem zainteresowania modelowaniem rzeczywistych wyborów decydentów jest nagroda Nobla w dziedzinie nauk ekonomicznych przyznana w 2017 roku Richardowi Thalerowi „za wkład w ekonomię behawioralną”. Według niego ekonomiści analizują wybory Homo economicus w abstrakcyjnej ekonomii, a nie wybory Homo sapiens w rzeczywistych warunkach.

Te ostatnie są modelowanie m.in. Przy pomocy teorii perspektywy czy też jej wersji kumulacyjnej, której autorami są Daniel Kahneman (noblista w dziedzinie ekonomii z 2002 roku) i Amos Tversky (zmarły w 1996 roku).

W podejściu behawioralnym zwraca się uwagę na kontekst decyzji, możliwe wyniki decyzji są odnoszone do przyjętego punktu referencyjnego i wyrażane w postaci względnych zysków i strat. Decydent subiektywnie je ocenia, wykazując awersję do ryzyka w obliczu zysków i skłonność do ryzyka obliczu strat i awersję do strat.

dodatkowo decydent subiektywnie ocenia prawdopodobieństwo wyników. W książce przeprowadzono analizę możliwości inwestycyjnych z punktu widzenia jednostkowego inwestora, który nie zawsze wybiera racjonalnie, a jego zachowanie może być opisane za pomocą zasad teorii perspektywy.