Tytuł Farmakoterapia w ginekologii, uroginekologii i endokrynologii ginekologicznej Język polski Wydawnictwo PZWL ISBN 978-83-200-5892-5 Rok wydania 2019 Warszawa Wydanie 1 liczba stron 628 Format mobi, epub Spis treści Przedmowa XXI Wykaz najważniejszych skrótów XXIII GINEKOLOGIA 1 1. Choroby przenoszone drogą płciową – Natalia Podkowa, Grzegorz H. Bręborowicz 3 1.1. STD powodowane przez bakterie 4 1.1.1. Kiła 4 1.1.2. Zakażenia gonokokami – rzeżączka 9 1.1.3. Nierzeżączkowe zapalenie cewki moczowej 15 1.1.4. Wrzód weneryczny 18 1.1.5. Ziarnica weneryczna pachwin 21 1.1.6. Ziarniniak pachwinowy 22 1.1.7. Bakteryjna waginoza 24 1.2. STD powodowane przez wirusy 25 1.2.1. Opryszczka narządów płciowych 25 1.2.2. Kłykciny kończyste 29 1.2.3. Mięczak zakaźny 31 1.2.4. Zakażenie wirusem HIV.32 1.2.5. Zapalenie wątroby rodzaju C 34 1.3. STD wywoływane przez grzyby 36 1.3.1. Kandydoza narządów płciowych 36 1.4. STD wywoływane poprzez pierwotniaki 40 1.4.1. Rzęsistkowica 40 1.5. STD wywoływane poprzez pasożyty 42 1.5.1. Świerzb 42 1.5.2. Wszawica łonowa 45 2. Nieprawidłowe krwawienia z dróg rodnych – Anna Roztocka-Kuc 49 2.1. Ostre krwawienie z dróg rodnych 51 2.2. Nadmiernie obfi te i przedłużające się krwawienia miesiączkowe 53 2.3. Krwawienia kontaktowe 66 2.4. Krwawienia w trakcie używania antykoncepcji (doustnej, przezskórnej, dopochwowej, we wnętrzumacicznej) 68 2.5. Krwawienia w okresie około- i pomenopauzalnym 70 3. Endometrioza – Jan Kotarski, Monika Abramiuk 76 4. Dyspareunia – Anna Roztocka-Kuc, Grzegorz H. Bręborowicz 87 5. Wulwodynia – Grzegorz H. Bręborowicz 95 6. Osteoporoza – Dorota Rabiega-Gmyrek 100 7. Zapalenie narządów miednicy mniejszej – Anna Roztocka-Kuc, Grzegorz H. Bręborowicz 111 8. Zespół bólowy miednicy mniejszej – Grzegorz H. Bręborowicz 119 9. Profi laktyka antybiotykowa przed operacją ginekologiczną – Grzegorz H. Bręborowicz, Marek Chuchracki 132 10. Powikłania po operacjach ginekologicznych – Nikodem Horst, Grzegorz H. Bręborowicz 140 10.1. Nieprawidłowe gojenie dostępu operacyjnego – Nikodem Horst 141 10.2. Martwicze zapalenie powięzi/zgorzel gazowa – Nikodem Horst 150 10.3. Rozejście szycia kikuta pochwy – Nikodem Horst 152 10.4. Ropień miednicy mniejszej i zapalenie tkanek miednicy mniejszej – Nikodem Horst 153 10.5. Niedrożność pooperacyjna – Nikodem Horst 155 10.6. Zakrzepowe zapalenie żył miednicy mniejszej – Nikodem Horst 157 10.7. Pooperacyjne nudności i wymioty – Grzegorz H. Bręborowicz 158 11. Farmakoterapia schorzeń ginekologicznych u młodocianych 171 11.1. Krwawienia młodocianych – Agnieszka Drosdzol-Cop 171 11.2. Stany zapalne sromu u dziewcząt – Agnieszka Drosdzol-Cop, Anna Fuchs, Iwona Czech 176 11.2.1. Streptococcus A -hemolizujący 179 11.2.2. Haemophilus infl uenzae 180 11.2.3. Chlamydia trachomatis i mykoplazmy 180 11.2.4. Neisseria gonorrhoeae 182 11.2.5. Zakażenie Trichomonas vaginalis 184 11.2.6. Grzybicze infekcje sromu 185 11.2.7. Sklejenie warg sromowych mniejszych (synechia) 186 11.3. Liszaj twardzinowy sromu u dziewcząt – Agnieszka Drosdzol-Cop, Dominika Orszulak 188 11.4. Endometrioza u nastolatek – Agnieszka Drosdzol-Cop 193 11.5. Antykoncepcja u nastolatek – Agnieszka Drosdzol-Cop, Amanda Robek 198 12. Doustna antykoncepcja hormonalna u kobiet w okresie perimenopauzy – korzyści oraz ryzyko – Ewa Woźniakowska, Paweł Milart 209 13. Zastosowanie kwasu hialuronowego w ginekologii – Tomasz Paszkowski, Wojciech Wrona, Maciej Paszkowski 222 14. Profi laktyka zrostów pooperacyjnych – Zbigniew Friebe, Grzegorz H. Bręborowicz 235 UROGINEKOLOGIA 253 15. Wprowadzenie – Tomasz Rechberger, Ewa Rechberger, Andrzej Wróbel, Paweł Skorupski 255 15.1. Neurotransmitery regulujące funkcje dolnych dróg moczowych 256 15.2. Układ przywspółczulny a funkcja dolnych dróg moczowych 258 15.3. Układ współczulny a funkcja dolnych dróg moczowych 259 15.4. Nerwy somatyczne a funkcja dolnych dróg moczowych 260 15.5. Impulsacja sensoryczna dośrodkowa a funkcja dolnych dróg moczowych 261 15.6. Receptory nukleotydowe (purynergiczne) w funkcjonowaniu układu moczowego 262 15.6.1. Rola receptorów nukleotydowych w funkcjonowaniu dolnego odcinka dróg moczowych 263 16. Farmakoterapia nadreaktywności pęcherza moczowego 267 16.1. Leki antycholinergiczne – Andrzej Wróbel, Tomasz Rechberger 267 16.2. Mirabegron w leczeniu nadreaktywności pęcherza moczowego – Paweł Miotła, Tomasz Rechberger, Andrzej Wróbel 277 16.3. Leki działające na kanały wapniowe – Aneta Adamiak-Godlewska, Katarzyna Romanek-Piva 285 16.4. Farmakoterapia drugorzutowa nadreaktywności pęcherza moczowego – estrogeny – Krzysztof Gałczyński, Tomasz Rechberger 291 16.5. Leki o aktywności adrenergicznej – Andrzej Wróbel, Ewa Rechberger 295 16.6. Leki wpływające na ośrodkowy układ nerwowy – Andrzej Wróbel, Ewa Rechberger 302 16.7. Duloksetyna – Tomasz Rechberger, Ewa Rechberger, Andrzej Wróbel 309 16.8. Prostanoidy a nadreaktywność pęcherza moczowego – Łukasz Nowakowski, Michał Bogusiewicz 315 16.9. Receptory TRP – Katarzyna Jankiewicz, Małgorzata Wojtaś 319 16.9.1. Receptory TRP w drogach moczowych 320 16.10. Receptory tachykininowe – Katarzyna Jankiewicz, Małgorzata Wojtaś 329 16.10.1. Tachykininy i ich receptory w drogach moczowych 329 16.10.2. Rola tachykinin w patogenezie chorób dróg moczowych 330 16.11. Toksyna botulinowa A w leczeniu pęcherza nadreaktywnego – Paweł Miotła, Tomasz Rechberger 334 16.12. Leki wpływające na receptory opioidowe jako terapia drugorzutowa w leczeniu pęcherza nadreaktywnego – Katarzyna Romanek-Piva, Aneta Adamiak-Godlewska 342 16.12.1. Agoniści receptora opiodowego 342 16.13. Inhibitory kinazy Rho – Andrzej Wróbel 344 16.14. Receptory kanabinoidowe i kanabinoidy w funkcjonowaniu pęcherza moczowego – Paweł Skorupski 354 16.14.1. Wpływ kanabinoidów na funkcję pęcherza moczowego 356 16.15. Kininy w nadreaktywności pęcherza moczowego – Paweł Skorupski, Łukasz Nowakowski 360 16.16. Farmakoterapia drugorzutowa nadreaktywności pęcherza moczowego – inhibitory fosfodiesterazy – Katarzyna Skorupska, Łukasz Nowakowski 362 17. Zespół bolesnego pęcherza moczowego – Tomasz Rechberger, Łukasz Nowakowski, Paweł Miotła 366 18. Pęcherz neurogenny – uszkodzenia rdzenia kręgowego – Konrad Futyma, Dominika Streit-Ciećkiewicz, Aleksandra Kamińska 373 19. Schorzenia neurodegeneracyjne a zaburzenia funkcji pęcherza moczowego u pań – Tomasz Rechberger, Paweł Miotła 380 19.1. Neurologiczna kontrola funkcji dolnych dróg moczowych 381 19.2. Choroba Parkinsona i stwardnienie rozsiane 382 20. Nietrzymanie moczu u dzieci – Beata Kulik-Rechberger 392 20.1. Nietrzymanie moczu w nocy (moczenie nocne) 392 20.2. Nietrzymanie moczu w ciągu dnia, a także w ciągu dnia i w nocy (nieneurogenna dysfunkcja pęcherzowo-zwieraczowa) 399 21. Farmakoterapia wysiłkowego i mieszanego nietrzymania moczu – Tomasz Rechberger, Paweł Miotła, Andrzej Wróbel 408 22. Osocze bogatopłytkowe w uroginekologii – Konrad Futyma, Dominika Streit-Ciećkiewicz, Tomasz Rechberger 417 23. Zakażenia w obrębie dolnego odcinka układu moczowego a schorzenia uroginekologiczne – Marta Monist, Alicja Ziętek, Paweł Miotła, Tomasz Rechberger 425 24. Zakażenia sromu i pochwy – Alicja Ziętek, Marta Monist 433 24.1. Grzybice pochwy 434 24.2. Waginoza bakteryjna 436 24.3. Zakażenia pochwy wywołane bakteriami tlenowymi 438 24.4. Zakażenia Chlamydia trachomatis 440 24.5. Zakażenia mykoplazmami urogenitalnymi 441 24.6. Rzęsistkowica pochwy 442 24.7. Zakażenie wirusem HSV 442 25. Pęcherz hipotoniczny – Tomasz Rechberger, Konrad Futyma 446 26. Rola estrogenoterapii w uroginekologii – Krzysztof Gałczyński, Tomasz Rechberger 453 26.1. Menopauzalny zespół urogenitalny 455 26.2. Nietrzymanie moczu 458 26.3. Zaburzenie statyki narządów miednicy mniejszej 459 27. Desmopresyna w leczeniu nocnej poliurii – Tomasz Rechberger, Paweł Miotła 464 28. Profi laktyka okołozabiegowa zakażeń w uroginekologii – Michał Bogusiewicz, Tomasz Rechberger 470 28.1. Profi laktyka zakażeń układu moczowego 470 28.2. Pooperacyjne zakażenia układu moczowego w uroginekologii 472 28.3. Patogeny 472 28.4. Cewnikowanie pęcherza moczowego a zakażenie układu moczowego 473 28.5. Cystoskopia, badanie urodynamiczne, dopęcherzowe iniekcje toksyny botulinowej 475 28.6. Zakażenie rany w uroginekologii 476 28.7. Farmakologiczna profi laktyka okołooperacyjna w trakcie zabiegowego leczenia nietrzymania moczu i zaburzeń statyki narządów miednicy mniejszej 477 29. Fitoterapia i immunoterapia zakażeń układu moczowego – alternatywne innowacyjnanie w nawracających zakażeniach dróg moczowych u kobiet – Tomasz Rechberger, Paweł Miotła 480 30. Znieczulenie do operacji uroginekologicznych – Wojciech Dąbrowski 493 31. Uśmierzanie bólu pooperacyjnego po zabiegach uroginekologicznych – Edyta Kotlińska-Hasiec 504 ENDOKRYNOLOGIA GINEKOLOGICZNA 519 32. Choroby podwzgórza – Agnieszka Podfi gurna, Anna Szeliga, Błażej Męczekalski 521 32.1. Zespół Kallmanna 521 32.2. Czynnościowy podwzgórzowy brak miesiączki 523 33. Choroby przysadki – Grzegorz Jakiel, Kornelia Zaręba, Waldemar Kapusta 528 33.1. Hiperprolaktynemia 528 33.2. Guzy przysadki 532 33.2.1. Guzy wydzielające hormon wzrostu 535 33.2.2. Guzy wydzielające ACTH 538 33.2.3. Guzy wydzielające TSH 541 33.2.4. Guzy wydzielające gonadotropiny 542 33.3. Niedoczynność przysadki 543 33.3.1. Zespół Sheehana 544 34. Choroby nadnerczy – Ewa Rudnicka, Monika Grymowicz, Wojciech Pięta, Roman Smolarczyk 550 34.1. Nadczynność kory nadnerczy 550 34.1.1. Zespół Cushinga 550 34.2. Wrodzony przerost nadnerczy 553 34.3. Hiperaldosteronizm pierwotny 555 34.4. Guz chromochłonny 556 34.5. Niedoczynność kory nadnerczy 557 35. Choroby tarczycy 561 35.1. Niedoczynność tarczycy – Marek Ruchała, Ewelina Szczepanek-Parulska 561 35.2. Nadczynność tarczycy – Marek Ruchała, Ewelina Szczepanek-Parulska 568 35.3. Zapalenia tarczycy – Ewelina Szczepanek-Parulska, Marek Ruchała 577 35.3.1. Ostre zapalenie tarczycy 577 35.3.2. Podostre zapalenie tarczycy 579 35.3.3. Przewlekłe autoimmunizacyjne zapalenie tarczycy 581 36. Choroby jajników – Anna Szeliga, Agnieszka Podfi gurna, Błażej Męczekalski 584 36.1. Zespół policystycznych jajników 584 36.2. Hyperthecosis 590 36.3. Przedwczesna niewydolność jajników 591 36.4. Zespół Turnera 596 37. Niepłodność żeńska i stymulacja owulacji – Krzysztof Łukaszuk, Beata Olszak-Sokołowska, Michał Kunicki 601 38. Hormonalna terapia menopauzy – Monika Grymowicz, Ewa Rudnicka, Wojciech Pięta, Roman Smolarczyk 608 Skorowidz 618