Koh-i-noor. historia najsłynniejszego diamentu świata (William Dalrymple, Anita Anand)

Pierwsza pełna historia najsłynniejszego diamentu świata, Koh-i-Noora, czyli Góry światła.

29 marca 1849 roku dziesięcioletni maharadża Pendżabu został wprowadzony do sali tronowej Pałacu Luster we genialnym forcie Lahaur. Tam w czasie publicznej ceremonii, wystraszony, lecz zachowujący godność chłopiec, formalnie przekazał prawdziwe skarby najbogatszego państwa Indii prywatnej korporacji – Kompanii Wschodnioindyjskiej. Został też zmuszony do podarowania brytyjskiej monarchini, królowej Wiktorii, prawdopodobnie najcenniejszego przedmiotu na subkontynencie: znanego brylantu o nazwie Koh-i-Noor.

Na historię klejnotu, będącego na ogół symbolem władzy, składały się w tamtym czasie przede wszystkim plotki z bazarów Delhi, niemniej uznawane za obowiązującą wersję. Dopiero dzisiaj kamień został odmitologizowany. W konsekwencji świat może nareszcie poznać jego prawdziwe dzieje, pełne chciwości, zbrodni, tortur i morderstw, kolonializmu i grabieży – autorom udało się bowiem dotrzeć do wielu, nieznanych wcześniej źródeł, znajdujących się pomiędzy innymi w południowej i środkowej Azji.

Historia kończy się na opisie budzącego kontrowersje obecnego miejsca przechowywania drogocennego kamienia: londyńskiej Tower, gdzie w muzeum klejnotów królewskich przyozdabia koronę królowej matki.