Współczesne państwo dobrobytu (Wiktor Rutkowski)

Tytuł Współczesne państwo dobrobytu Podtytuł Ekspansja, kryzysy, spory Autor Wiktor Rutkowski Język polski Wydawnictwo Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego ISBN 978-83-235-1715-3 seria Badania ekonomiczne Rok wydania 2009 Warszawa Wydanie 1 liczba stron 351 Format pdf Spis treści Wstęp 9 Część I – U źródeł sporu o państwo dobrobytu 15 1. Spór o wartości 17 1.1. Wprowadzenie 17 1.2. Friedricha von Hayeka spór o wartości i poglądy na temat socjalnej roli państwa 19 1.2.1. Obrona liberalnych wartości 19 1.2.2. Państwo a zabezpieczenie społeczne 22 1.3. Miltona Friedmana neoliberalna alternatywa dla państwa dobrobytu 26 1.3.1. Krytyka stanu obecnego 26 1.3.2. Propozycje reform i ich recepcja 29 1.4. Antyetatyzm teorii publicznego wyboru Jamesa M. Buchanana 34 1.5. Ku równowadze społecznej i godnemu społeczeństwu – myśl Johna K. Galbraitha 40 1.6. Społeczne aspekty globalizacji w ujęciu Josepha E. Stiglitza 44 1.7. Koncepcje sprawiedliwości Johna Rawlsa i Roberta Nozicka 47 1.7.1. Teoria sprawiedliwości Johna Rawlsa 47 1.7.2. Teoria sprawiedliwości Roberta Nozicka 50 2. Spór o sprawność 54 2.1. Ujęcie teoretyczne 54 2.1.2. Aspekty 60 2.2. Podejście empiryczne 62 2.2.1. Wydatki socjalne i efektywność ekonomiczna 62 2.2.2. Społeczne efekty wydatków socjalnych 79 Część II – Zabezpieczenie społeczne w krajach rozwiniętych gospodarczo 87 3. Wspólne tendencje rozwoju i różnice systemowe 89 3.1. Wielkość welfare state 89 3.2. Zmiany w strukturze wydatków 98 3.3. Modele państwa dobrobytu 99 4. Społeczna gospodarka rynkowa: Niemcy 102 4.1. Podstawowe właściwości systemu 102 4.2. Zakres i struktura systemu zabezpieczenia społecznego 106 4.3. Ubezpieczenie społeczne 109 4.3.1. Ubezpieczenie emerytalne 109 4.3.2. Ubezpieczenie zdrowotne 112 4.3.3. Inne typy ubezpieczenia społecznego 118 4.4. Pomoc społeczna 119 4.5. Ubezpieczenie dopełniające (prywatne) 121 4.5.1. Ubezpieczenie emerytalne 121 4.5.2. Ubezpieczenie zdrowotne 123 4.6. Sytuacja gospodarcza i kierunki adaptacji zabezpieczenia społecznego 124 4.6.1. Sytuacja gospodarcza 124 4.6.2. Zmiany w sferze socjalnej 128 5. Szwedzkie państwo dobrobytu 136 5.1. Podstawowe atrybuty 136 5.2. Rozwój i struktura systemu zabezpieczenia społecznego 140 5.3. Ubezpieczenie emerytalne 144 5.4. Ochrona zdrowia 149 5.5. Inne dziedziny zabezpieczenia społecznego-152 5.5.1. Polityka wobec bezrobocia 152 5.5.2. Polityka wobec rodziny i pomoc społeczna 154 5.6. Zmiany w szwedzkim państwie dobrobytu 156 5.6.1. Uwarunkowania ekonomiczne 156 5.6.2. Zmiany w systemie zabezpieczenia społecznego 159 5.7. Upadek czy adaptacja? 163 6. Liberalne państwo dobrobytu: Stany Zjednoczone 169 6.1. Podstawowe cechy 169 6.2. Publiczne programy socjalne 170 6.2.1. Ogólne tendencje rozwoju 170 6.2.2. Ubezpieczenie emerytalne 174 6.2.3. Ubezpieczenia zdrowotne 179 6.2.4. Inne dziedziny ubezpieczenia społecznego 183 6.2.5. Pomoc społeczna 185 6.3. Rola sektora prywatnego 189 6.3.1. Ogólne tendencje 189 6.3.2. Prywatne programy emerytalne 191 6.3.3. Prywatne plany ubezpieczeń zdrowotnych 194 6.4. Sytuacja gospodarcza i kierunki adaptacji zabezpieczenia społecznego 200 6.4.1. Sytuacja gospodarcza 200 6.4.2. System ochrony socjalnej: adaptacja w ramach liberalnych 205 Część III – Reformowanie państwa dobrobytu – doświadczenia międzynarodowe 211 7. System emerytalny 213 7.1. Cele i metody finansowania 213 7.2. Kierunki zmian 219 8. System opieki zdrowotnej 229 8.1. Modele opieki zdrowotnej 229 8.2. Kierunki zmian 236 9. Ku aktywnej polityce społecznej 246 9.1. Sprężystość zatrudnienia i bezpieczeństwo socjalne 246 9.2. Duński model flexicurity 248 9.3. Warunki powodzenia polityki flexicurity 252 Część IV – Zmiany w systemie zabezpieczenia społecznego w Polsce w okresie transformacji 257 10. Reforma systemu emerytalnego 260 10.1. Właściwości systemu emerytalnego sprzed reformy z 1999 roku 260 10.2. Koncepcje reformy 262 10.3. Struktura nowego systemu 267 10.4. Dotychczasowe doświadczenia i próba oceny 272 11. Reforma systemu opieki zdrowotnej 280 11.1. Przesłanki reformy 280 11.2. Nowe instytucje i zasady funkcjonowania 283 11.3. Problemy funkcjonowania zreformowanego systemu opieki zdrowotnej 285 11.3.1. Problemy organizacyjne i legislacyjne 285 11.3.2. Kontrowersje wokół celów reformy 286 11.3.3. Bezpieczeństwo zdrowotne 288 11.3.4. Sektor prywatny i konkurencja 298 11.4. Potrzeba dalszych zmian i ich kierunki 302 12. Nierówności dochodowe i zagrożenie ubóstwem 306 12.1. Skala zjawiska 306 12.2. Sytuacja w Polsce na tle Unii Europejskiej 310 12.3. Ku aktywnej polityce socjalnej 322 Zakończenie 331 Bibliografia 337