Konopnicka, jakiej nie znamy (Maria Szypowska)

Maria Konopnicka to bez wątpienia jedna z najważniejszych postaci życia kulturalnego Polski w okresie zaborów. Znana jest przeważnie jako poetka, autorka słów Roty i wierszy dla dzieci, a także nowelistka. Była też krytykiem literackim, publicystką i tłumaczką. Jej dorobek literacki i zaangażowanie w działalność patriotyczną zostały docenione jeszcze za jej życia i wciąż wywierają olbrzymi wpływ na kolejne pokolenia Polaków.

Książka Konopnicka, jakiej nie znamy prezentuje życie pisarki począwszy od dzieciństwa w atmosferze powagi, żarliwego patriotyzmu i surowych nauk, poprzez pierwsze próby literackie i dziennikarskie, aż po pełną sukcesów karierę pisarską. Autorka oparła swą pracę na znakomicie dostosowanych bogatych źródłach, w perfekcyjnie wyważony sposób łącząc walory literackie i naukowe. Powstały w ten sposób fascynujący portret nie tylko pozwoli czytelnikom lepiej zrozumieć dzieła poetki, lecz też przybliży żywego człowieka – odważną kobietę o szerokich horyzontach, która aktywnie współtworzyła świadomość narodową Polaków w okresie, gdy kraju nie było na mapach.

Konopnicka to już nie tylko utwór, to zasługa...

Maria Dąbrowska

O książce

Życiorys Konopnickiej, pozornie pełny, przystępny jest każdemu dziecku w szkole. Trzeba jednak było wytropić tę „nieznaną" a prawdziwą. Zdawałoby się,wystarczy w tym celu przeszperać kilkanaście archiwów i bibliotek i przeczytać listy Konopnickiej. Mimo obfitości zachowanych wypowiedzi poetki okazały się one jednak ułamkowe, niepełne. Za najcenniejszy komentarz do nich uznałam przekazy ludzi współczesnych Konopnickiej. (...) Dla takiego realnie najrzetelniejszego komentarza szukałam w dziesiątkach przeróżnych źródeł, nim znalazłam ujęcie, na które mogłam się powołać.

Powstała w ten sposób książka-mozaika. Współtworzące całość elementy, niestopione w tyglu jednolitej narracji, zachowały swój znikomy obrys, swą samoistność. Czytelnik staje się więc współbadaczem, dostaje „materiał dowodowy", na podstawie którego może sam ocenić, czy wysnute wnioski są optymalne, czy propozycje biografa są wiarygodne.

Maria Szypowska

Do tradycji każdej poważnej literatury należy kult dużych pisarzy. Na sporej dla nich czci i miłości opierają się przychodzące pokolenia i widzą choćby jedność swojej kultury w owym kulcie, który stanowi bardzo drogi skarb narodu.

Maria Szypowska dała nam wszystkim książkę o wyśmienitej poetce polskiej Konopnicka, jakiej nie znamy, która doczekała się w krótkim czasie czterech wydań. A to już coś o książce mówi... Szypowska stworzyła swój typ książki w oparciu o niezwykle szczegółowe badania archiwalne... Formuje tomy szczególnie zajmujące, niezwykle w czytanie wciągające, pozornie „lekkie". A jednocześnie są to książki przeniknięte nad wyraz głęboką sympatią do wybranych bohaterów i stanowiące niewątpliwy wyraz hołdu dla owych „żywych ludzi".

Jarosław Iwaszkiewicz