Okultyzm a nauka w okresie przedoświeceniowym (Zbigniew Liana)

Astrologia, magia i alchemia nie spełniają współczesnych kryteriów racjonalności i naukowości. Uchodzą za synonim intelektualnej naiwności, zacofania i przesądu. Są nienaukowe. Tak samo krytycznie są oceniane poprzez teologię chrześcijańską jako nie do pogodzenia z wiarą chrześcijańską.

Tymczasem nie za każdym razem tak było. Aż do czasów Oświecenia nie były sprzeczne ani z nauką, ani z religią chrześcijańską, przynajmniej w swym zasadniczym zrębie. Co więcej, nauka, teologia i okultyzm żyły wówczas w głębokiej, jakkolwiek nie nieskomplikowanej, symbiozie.

Celem niniejszej pracy jest analiza intelektualnej dynamiki tej symbiozy w przedoświeceniowym obrazie świata. W przekonaniu autora analizy te pozwalają unaocznić funkcjonowanie tak zwanego związania z paradygmatem względnie z obrazem świata, jednocześnie w nauce, jak i w religii.