Farmacja stosowana technologia postaci leku (Wydawnictwo Lekarskie PZWL)

Tytuł Farmacja użytkowana technika postaci leku Autor Małgorzata Sznitowska Język polski Wydawnictwo PZWL ISBN 978-83-200-5451-4 Rok wydania 2017 Warszawa Wydanie 1 ilość stron 952 Format mobi, epub Spis treści Autorzy V Przedmowa VII CZĘŚĆ I Podstawowe procesy jednostkowe 1 1. Rozdrabnianie (proszkowanie) ciał stałych i analiza wielkości cząstek – Małgorzata Sznitowska 3 1.1. Atrybuty proszków 3 1.2. Urządzenia służące do rozdrabniania ciał stałych 6 1.2.1. Młyny 7 1.2.2. Moździerz i pistel 10 1.3. Mikronizacja proszków 11 1.3.1. Urządzenia do mikronizacji proszków 11 1.4. Pomiar wielkości cząstek w proszkach 15 1.4.1. Przesiewanie przez sita 16 1.4.2. Pomiar pod mikroskopem 18 1.4.3. Licznik przepływowy (metoda z elektrodetekcją) 21 1.4.4. Dyfrakcja laserowa i spektroskopia korelacji fotonowej 21 1.5. Badanie powierzchni właściwej i porowatości ciał stałych 23 2. Sączenie – Małgorzata Sznitowska 25 2.1. Wprowadzenie 25 2.2. Sposoby sączenia 26 2.3. Filtry membranowe 29 2.3.1. Wyjaławianie filtrów membranowych i kontrola nierozdzielności 35 2.4. Inne przegrody sączące 36 2.4.1. Sączki ze szkła spiekanego 36 2.4.2. Sączenie przez bibułę 37 2.4.3. Cedzenie 38 3. Suszenie – Michał Ostrowski, Marcin Płaczek 39 3.1. Cykl suszenia 39 3.2. Suszarnie 41 3.2.1. Suszarnie komorowe (atmosferyczne) 41 3.2.2. Suszarnie próżniowe 42 3.2.3. Suszarnie tunelowe 43 3.2.4. Suszarnie walcowe 44 3.2.5. Suszarnie fluidalne 45 3.2.6. Suszarnie rozpyłowe 48 3.3. Suszenie liofilizacyjne (sublimacyjne) 52 3.3.1. Cykl sublimacji 53 3.3.2. Liofilizatory 54 3.3.3. Etapy liofilizacji 55 3.3.4. Użycie liofilizacji w procesie wytwarzania produktów leczniczych 60 3.3.5. Wytwarzanie liofilizowanych preparatów pozajelitowych 61 3.4. Inne metody suszenia 61 3.4.1. Suszarnie mikrofalowe 61 3.4.2. Suszenie w procesach jednomisowych 62 4. Rozpuszczanie – Małgorzata Sznitowska 63 4.1. Wprowadzenie 63 4.2. Roztwory ciał stałych w cieczy 64 4.2.1. Rozpuszczalniki polarne i niepolarne 64 4.2.2. Rozpuszczalność 68 4.2.3. Wpływ temperatury na rozpuszczalność 69 4.2.4. Prędkość rozpuszczania 70 4.2.5. Parametry fizyczne roztworów rzeczywistych 72 4.2.6. Wartość pH roztworów wodnych i roztwory buforowe 76 4.3. Rozpuszczalność cieczy w cieczy 79 4.4. Roztwory koloidalne 79 4.4.1. Koloidy hydrofilowe (wielkocząsteczkowe) 81 4.4.2. Koloidy amfifilowe 82 4.4.3. Żele 86 4.5. Sposoby zwiększania rozpuszczalności substancji leczniczych w wodzie 87 4.5.1. Sole – zmiana pH roztworu 88 4.5.2. Współrozpuszczalniki (kosolwenty) 89 4.5.3. Modyfikacja chemiczna 89 4.5.4. Kompleksowanie 90 4.5.5. Solubilizacja 91 4.6. Woda – podstawowy rozpuszczalnik 95 4.6.1. Woda oczyszczona (Aqua purificata) 95 4.6.2. Woda do wstrzykiwań (Aqua ad iniectabile, Aqua pro iniectione) 102 4.6.3. Woda wysokooczyszczona (Aqua valde purificata) 105 4.6.4. Woda do receptury aptecznej (Aqua pro usu officinale) 106 4.7. Inne rozpuszczalniki 107 4.7.1. Etanol 107 4.7.2. Oleje 109 4.7.3. Glicerol i glikole 111 5. Dyspergowanie w zadowala – zawiesiny i emulsje – Małgorzata Sznitowska 113 5.1. Wprowadzenie 113 5.2. Wytrzymałość fizyczna układów dyspersyjnych 113 5.3. Zawiesiny 116 5.3.1. Czynniki wpływające na wytrzymałość fizyczną zawiesin 117 5.3.2. Struktura osadu 122 5.3.3. Sporządzanie zawiesin 124 5.3.4. Metody badania trwałości układów zawiesinowych 125 5.4. Emulsje 126 5.4.1. Typy emulsji 126 5.4.2. Emulgatory 127 5.4.3. Sporządzanie emulsji 136 5.4.4. Oznaczanie typu emulsji 138 5.4.5. Odporność emulsji 139 6. Ekstrakcja surowców roślinnych – Jerzy Jambor 143 6.1. Wprowadzenie 143 6.2. Ekstrakty roślinne 145 6.2.1. Definicje zawarte w Farmakopei Europejskiej i w wytycznych Europejskiej Agencji Leków 146 6.2.2. Definicje wykorzystywane w technologii leku roślinnego 150 6.2.3. Ekstrakty roślinne jako elementy suplementów diety 151 6.3. Teoretyczne podstawy ekstrakcji w układzie ciało stałe–ciecz 152 6.4. Technika ekstrakcji ascetycznców roślinnych 155 6.4.1. Ekstrakcja w nieruchomej warstwie minimalistycznca 155 6.4.2. Ekstrakcja zawieszonych cząstek surowca w ekstrahencie 156 6.4.3. Przebieg ekstrakcji w technologii leku roślinnego 156 6.5. Optymalizacja ekstrakcji 159 6.5.1. Siła napędowa ekstrakcji 160 6.5.2. Opór dyfuzyjny ekstrakcji 160 6.6. Aparaty ekstrakcyjne 163 6.6.1. Aparaty ekstrakcyjne o działaniu okresowym 165 6.6.2. Aparaty ekstrakcyjne o działaniu ciągłym 170 6.7. Ekstrakcja nadkrytyczna 175 6.8. Zagęszczanie i suszenie ekstraktów 177 7. Wyjaławianie – Jan Felczak, Małgorzata Sznitowska 185 7.1. Wprowadzenie 185 7.2. Metody wyjaławiania 186 7.3. Właściwości kinetyczne uśmiercania drobnoustrojów 187 7.4. Kontrola efektywności cyklu wyjaławiania 195 7.4.1. Wskaźniki fizyczne 195 7.4.2. Wskaźniki chemiczne 195 7.4.3. Wskaźniki biologiczne 196 7.5. Wyjaławianie nasyconą parą wodną pod ciśnieniem 198 7.5.1. Cechy nasyconej pary wodnej 198 7.5.2. Autoklawy 202 7.5.3. Fazy sterylizacji 204 7.5.4. Wyjaławianie modyfikowanym czynnikiem grzejnym 207 7.5.5. Inne typy autoklawów 208 7.6. Wyjaławianie suchym gorącym powietrzem 209 7.6.1. Cechy procesu i walidacja 210 7.6.2. Procesy i urządzenia 211 7.7. Wyjaławianie poprzez filtrację 213 7.7.1. Wyjaławianie płynów 214 7.7.2. Wyjaławianie powietrza i gazów 215 7.8. Wyjaławianie tlenkiem etylenu 216 7.9. Wyjaławianie plazmowe nadtlenkiem wodoru 218 7.10. Wyjaławianie promieniowaniem jonizującym 220 CZĘŚĆ II Postacie leku 221 8. Proszki – Małgorzata Sznitowska 221 8.1. Wprowadzenie 223 8.2. Mieszanie proszków 223 8.3. Proszki doustne 225 8.4. Proszki do korzystania zewnętrznego 225 8.5. Rozcierki 227 8.6. Badanie proszków 227 9. Granulaty – Krzysztof Cal 229 9.1. Warianty granulatów 229 9.2. Substancje pomocnicze wykorzystywane w technice granulatów 230 9.3. Metody granulacji 234 9.3.1. Granulacja na mokro 234 9.3.2. Granulacja na sucho 240 9.3.3. Granulacja poprzez zestalanie rozpyłowe 241 9.3.4. Granulacja przez ekstruzję na gorąco 241 9.4. Peletki i peletyzacja 242 9.4.1. Wytwarzanie peletek 243 9.4.2. Powlekanie peletek 247 9.5. Badanie granulatów 248 10. Tabletki – Krzysztof Cal, Małgorzata Sznitowska 253 10.1. Typy tabletek i ich charakterystyka 253 10.1.1. Tabletki do bezpośredniego połykania 256 10.1.2. Tabletki podawane po zdyspergowaniu w wodzie albo połykane po rozpadzie w jamie ustnej 259 10.1.3. Tabletki do stosowania w jamie ustnej 261 10.2. Tabletki o przedłużonym uwalnianiu 264 10.2.1. Inkorporowanie w matrycy hydrofilowej 265 10.2.2. Inkorporowanie w matrycy lipidowej 266 10.2.3. Inkorporowanie w matrycy nierozpuszczalnej w przewodzie pokarmowym 267 10.2.4. Tabletkowanie peletek o przedłużonym uwalnianiu 267 10.2.5. Tabletki o wielofazowym uwalnianiu 268 10.2.6. Doustne systemy terapeutyczne 269 10.3. Substancje pomocnicze wykorzystywane w technice tabletek 271 10.3.1. Superdezintegranty 271 10.3.2. Substancje poślizgowe i smarujące 272 10.4. Metody tabletkowania 272 10.4.1. Zjawiska fizyczne występujące w trakcie tabletkowania 273 10.4.2. Tabletkarki 274 10.4.3. Właściwości fizyczne masy tabletkowej 281 10.4.4. Tabletkowanie bezpośrednie 283 10.4.5. Tabletkowanie po granulacji 284 10.5. Powlekanie tabletek 284 10.5.1. Cele powlekania 284 10.5.2. Tabletki dojelitowe 285 10.5.3. Składniki polimerowych otoczek tabletek 286 10.5.4. Metody powlekania 291 10.6. Badanie tabletek 295 10.6.1. Badanie czasu rozpadu 296 10.6.2. Badanie szybkości uwalniania 298 10.6.3. Badanie wytrzymałości mechanicznej 299 10.7. Przykłady składów technicznych tabletek 301 11. Kapsułki – Katarzyna Centkowska, Małgorzata Sznitowska 303 11.1. Ogólna charakterystyka kapsułek 303 11.1.1. Kapsułki żelatynowe 305 11.1.2. Kapsułki z hypromelozy i innych polimerów 307 11.1.3. Kapsułki skrobiowe – opłatki 308 11.2. Kapsułki twarde 309 11.2.1. Kapsułki żelatynowe twarde – charakterystyka i użycie 309 11.2.2. Otrzymywanie kapsułek twardych 312 11.3. Kapsułki miękkie 315 11.3.1. Kapsułki żelatynowe miękkie – charakterystyka i użycie 315 11.3.2. Otrzymywanie kapsułek miękkich 317 11.4. Kapsułki o modyfikowanym uwalnianiu 319 11.4.1. Kapsułki dojelitowe 320 11.4.2. Kapsułki o przedłużonym uwalnianiu 320 11.5. Metody kontroli kapsułek 321 11.6. Mikrokapsułki 322 11.6.1. Mikrokapsułki – charakterystyka i wykorzystanie 322 11.6.2. Metody mikrokapsułkowania 323 12. Transdermalne systemy terapeutyczne (TTS) – Krzysztof Cal 327 12.1. Systemy terapeutyczne 327 12.2. Mocne strony i ograniczenia podawania leków w postaci transdermalnego systemu terapeutycznego 328 12.3. Charakterystyka, warianty i budowa transdermalnego systemu terapeutycznego 329 12.4. Wytwarzanie transdermalnego systemu terapeutycznego 334 12.5. Uwagi dotyczące wykorzystywania transdermalnego systemu terapeutycznego 335 12.6. Badanie transdermalnych systemów terapeutycznych 336 13. Aerozole lecznicze – Marcin Płaczek, Małgorzata Sznitowska 339 13.1. Typy aerozoli leczniczych 339 13.2. Aerozole inhalacyjne 340 13.2.1. Preparaty przeprowadzane w parę 341 13.2.2. Nebulizacja i nebulizatory 341 13.2.3. Preparaty do inhalacji w dozujących pojemnikach pod ciśnieniem 346 13.2.4. Preparaty do inhalacji w dozujących pojemnikach bezciśnieniowych 354 13.2.5. Inhalacyjne aerozole proszkowe 354 13.3. Aerozole do korzystania zewnętrznego 359 13.3.1. Aerozole do wykorzystywania zewnętrznego w pojemnikach pod ciśnieniem 362 13.3.2. Aerozole do korzystania zewnętrznego w pojemnikach z pompką dozującą 362 13.3.3. Substancje pomocnicze 363 13.4. Ocena jakości preparatów aerozolowych 364 13.4.1. Jednolitość dawki dostarczanej 364 13.4.2. Pomiar aerodynamiczny wielkości cząstek wziewalnych (dawka wziewalna) 365 14. Maści – Danuta Partyka, Małgorzata Sznitowska 369 14.1. Warianty maści 369 14.2. Podłoże maściowe 373 14.2.1. Podłoża maści liofilowych 373 14.2.2. Podłoża absorpcyjne i emulgatory w/o 378 14.2.3. Emulgatory rodzaju o/w wchodzące w skład maści emulgujących wodę 385 14.2.4. Kremy 385 14.2.5. Podłoża hydrofilowe 387 14.3. Struktura wewnętrzna podłoży maściowych i maści 391 14.4. Metody sporządzania maści 393 14.4.1. Sporządzanie maści w warunkach aptecznych 394 14.4.2. Produkcja maści na skalę przemysłową 404 14.4.3. Technologia maści z niektórymi substancjami leczniczymi 406 14.5. Pasty 412 14.6. Metody badania maści 414 14.6.1. Konsystencja maści 414 14.6.2. Właściwości reologiczne maści 417 14.6.3. Ocena przystępności farmaceutycznej substancji leczniczej z maści 421 14.6.4. Badanie wyglądu maści po stopieniu 424 14.6.5. Badanie pH 424 14.6.6. Badanie wielkości cząstek fazy rozproszonej 424 14.6.7. Badania mikrobiologiczne 425 14.7. Przechowywanie i odporność maści 425 14.7.1. Opakowania 425 14.7.2. Warunki przechowywania 426 14.7.3. Trwałość maści 427 14.7.4. Substancje pomocnicze zwiększające odporność maści 427 14.8. Mechanizm wchłaniania substancji przez skórę 431 14.8.1. Budowa skóry i drogi wchłaniania 431 14.8.2. Czynniki wpływające na prędkość wchłaniania 432 14.9. Inne postacie leku dermatologicznego 434 14.9.1. Piany 435 14.10. Wybór optymalnej postaci leku dermatologicznego 437 14.11. Pasty do zębów 439 15. Czopki, a także inne postacie leków doodbytniczych i dopochwowych – Danuta Partyka, Małgorzata Sznitowska 443 15.1. Czopki i ich warianty 443 15.2. Charakterystyka czopków i innych preparatów doodbytniczych 445 15.2.1. Doodbytnicza droga podania leków 445 15.2.2. Wchłanianie substancji czynnych z odbytnicy 446 15.2.3. Czopki doodbytnicze 447 15.2.4. Inne preparaty doodbytnicze 450 15.3. Charakterystyka preparatów dopochwowych 454 15.3.1. Dopochwowa droga podania leków 456 15.3.2. Postacie leków dopochwowych 456 15.3.3. Globulki 457 15.3.4. Inne preparaty dopochwowe 458 15.4. Czopki docewkowe (pręciki) 464 15.5. Technologia czopków 464 15.5.1. Podłoża czopkowe 464 15.5.2. Substancje pomocnicze w czopkach 473 15.5.3. Sporządzanie czopków 475 15.5.4. Dobór formy substancji leczniczej i podłoża 482 15.6. Badanie czopków doodbytniczych i dopochwowych 483 15.6.1. Badanie jednolitości jednostek preparatów dawkowanych 483 15.6.2. Badanie uwalniania substancji leczniczej 484 15.6.3. Badanie czasu rozpadu lub całkowitej deformacji 485 15.7. Przykłady czopków, globulek i pręcików 487 16. Mydła i mazidła – Małgorzata Sznitowska 489 16.1. Mydła 489 16.1.1. Mydła alkaliczne 489 16.1.2. Mydła metali wielowartościowych 491 16.1.3. Mydła trietanoloaminowe 492 16.2. Mazidła 492 17. Przetwory roślinne i postacie leków roślinnych – Eliza Wolska, Monika Gajewska, Monika Trofiniuk, Małgorzata Sznitowska 495 17.1. Przetwory roślinne i roślinne produkty lecznicze 495 17.2. Przetwory z roślin suchych 496 17.2.1. Zioła, mieszanki ziołowe 496 17.2.2. Odwary, maceraty, napary 498 17.2.3. Nalewki 501 17.2.4. Wyciągi 508 17.3. Przetwory z roślin świeżych 517 17.3.1. Soki 517 17.3.2. Intrakty 520 17.4. Olejki eteryczne 521 17.5. Oleje roślinne tłuste 522 17.6. Roślinne produkty lecznicze 523 17.6.1. Tabletki, pastylki i kapsułki 526 17.6.2. Rozpuszczalne herbaty ziołowe, granulaty i pasty 527 17.6.3. Wody aromatyczne 528 17.7. Kontrola preparatów roślinnych 529 18. Syropy – Małgorzata Sznitowska 531 18.1. Charakterystyka syropów 531 18.2. Sporządzanie syropów 533 18.3. Przykłady syropów 534 18.3.1. Syropy farmakopealne 534 18.3.2. Inne syropy 536 18.4. Kontrola jakości syropów 537 18.5. Miody 537 18.6. Eliksiry 538 19. Roztwory lecznicze – Małgorzata Sznitowska 541 19.1. Wprowadzenie 541 19.2. Roztwory wodne 542 19.3. Roztwory etanolowe 545 19.4. Roztwory olejowe 546 20. Leki do oczu – Katarzyna Winnicka 549 20.1. Gałka oczna i płyn łzowy 549 20.2. Drogi podania leków w okulistyce 550 20.3. Oczekiwania stawiane lekom do oczu 552 20.3.1. Jałowość 552 20.3.2. Izotonia 552 20.3.3. Izohydria 553 20.3.4. Brak zanieczyszczeń nierozpuszczalnych 553 20.3.5. Dopuszczalna wielkość cząstek w kroplach i maściach do oczu w postaci zawiesiny 554 20.4. Substancje pomocnicze w kroplach do oczu 554 20.4.1. Substancje izotonizujące 556 20.4.2. Substancje buforujące 556 20.4.3. Środki konserwujące 557 20.4.4. Substancje o właściwościach przeciwutleniających 563 20.4.5. Substancje powiększające lepkość 563 20.4.6. Substancje powiększające rozpuszczalność 564 20.5. Postacie leków do oczu 565 20.5.1. Krople do oczu 565 20.5.2. Roztwory do oczu 568 20.5.3. Półstałe leki do oczu 569 20.5.4. Inserty i systemy terapeutyczne 571 20.5.5. Progresywne postacie leków do oczu 572 20.6. Wytwarzanie leków do oczu 574 20.7. Recepturowe leki do oczu 576 20.7.1. Substancje pomocnicze w recepturowych lekach do oczu 576 20.7.2. Sporządzanie recepturowych leków do oczu 583 20.8. Wytrzymałość leków do oczu 585 20.9. Opakowania leków do oczu 586 20.9.1. Recepturowe opakowania leków do oczu 588 20.9.2. Postępowe opakowania wielodawkowe 589 20.10. Kontrola jakości kropli do oczu 591 21. Leki pozajelitowe – Małgorzata Sznitowska 593 21.1. Wprowadzenie 593 21.2. Atuty i wady podania pozajelitowego 595 21.3. Leki do wstrzykiwań 596 21.3.1. Wymagania 597 21.3.2. Sposób i drogi podawania leków do wstrzykiwań 601 21.3.3. Postacie leków do wstrzykiwań 603 21.3.4. Substancje pomocnicze 609 21.3.5. Pojemniki 616 21.3.6. Pozajelitowe postacie leku z insuliną 624 21.4. Płyny infuzyjne 628 21.4.1. Sposób podawania 630 21.4.2. Kryteria 632 21.4.3. Substancje pomocnicze 633 21.4.4. Pojemniki 634 21.4.5. Skład elektrolitowy, pH i ciśnienie osmotyczne płynów ustrojowych 637 21.4.6. Podział płynów infuzyjnych 640 21.4.7. Sposób wyrażania stężenia substancji leczniczych w roztworach do infuzji i obliczanie ciśnienia osmotycznego 642 21.4.8. Roztwory infuzyjne stosowane w zaburzeniach gospodarki wodno-elektrolitowej 648 21.4.9. Płyny wyrównawcze wykorzystywane w zaburzeniach równowagi kwasowo-zasadowej 654 21.4.10. Płyny wykorzystywane w niedoborze jonów potasowych 656 21.4.11. Sporządzanie elektrolitowych roztworów infuzyjnych z użyciem koncentratów 657 21.4.12. Płyny dopełniające pojemność utraconej krwi 657 21.4.13. Płyny wykorzystywane w żywieniu pozajelitowym 661 21.5. Płyny do dializ 678 21.5.1. Dializa otrzewnowa 678 21.5.2. Dializa zewnątrzustrojowa (hemodializa) 681 21.6. Produkcja leków pozajelitowych 684 21.6.1. Warunki aseptyczne w procesie wytwarzania jałowych preparatów 684 21.6.2. Przemysłowa produkcja płynnych leków pozajelitowych 691 21.7. Problemy związane z łączeniem płynów do podawania pozajelitowego 694 21.8. Innowacyjne postacie leku pozajelitowego 698 21.8.1. Mikrosfery 699 21.8.2. Implanty 702 21.8.3. Hydrożele 703 21.8.4. Liposomy 703 21.8.5. Nanozawiesiny 706 21.9. Kontrola leków pozajelitowych 706 21.9.1. Badanie jałowości 707 21.9.2. Badanie występowaniu substancji gorączkotwórczych (pirogenów) 710 21.9.3. Wykrywanie zanieczyszczeń nierozpuszczalnych 713 21.9.4. Oznaczanie zawartości substancji leczniczej 715 21.9.5. Pojemność płynu uzyskiwana z pojemnika 716 22. Postacie leków homeopatycznych – Danuta Partyka 717 22.1. Podstawowe pojęcia i zasady homeopatii konwencjonalnej 717 22.2. Sporządzanie preparatów homeopatycznych 719 22.2.1. Bezkompromisowce homeopatyczne 720 22.2.2. Nośniki i inne substancje pomocnicze 722 22.2.3. Potencje homeopatyczne, zasady potencjonowania 722 22.2.4. Sposoby sporządzania płynnych i stałych potencji homeopatycznych 723 22.2.5. Postacie leków homeopatycznych i zasady ich wykonania 726 22.3. Nomenklatura homeopatyczna 742 22.4. Zasady używania leków homeopatycznych 743 23. Radiofarmaceutyki – Magdalena Ogrodowczyk, Katarzyna Dettlaff, Anna Jelińska 745 23.1. Radioizotopy 745 23.2. Otrzymywanie radiofarmaceutyków 748 23.2.1. Otrzymywanie radionuklidów 748 23.2.2. Otrzymywanie radionuklidów generatorowych 749 23.2.3. Oczekiwania stawiane radiofarmaceutykom i oznakowanie 750 23.3. Postacie radiofarmacetyków 751 23.4. Kontrola jakości produktów radiofarmaceutycznych 752 23.5. Radiofarmaceutyki przygotowywane ex tempore 754 23.6. Zastosowanie radiofarmaceutyków w diagnostyce i terapii 755 23.7. Narażenie na promieniowanie jonizujące i ochrona podczas sporządzania leków 759 23.7.1. Pracownie radiofarmaceutyczne 759 23.7.2. Kontrola narażenia na promieniowanie 760 23.7.3. Ochrona przed promieniowaniem 762 CZĘŚĆ III odporność, jakość, wyroby medyczne 765 24. Opakowania – Anna Czajkowska, Małgorzata Sznitowska 767 24.1. Typy opakowań do leków 767 24.2. Oznakowanie opakowań do leków 771 24.3. Opakowania szklane 775 24.4. Opakowania z tworzyw sztucznych 775 24.4.1. Polietylen 781 24.4.2. Polipropylen 782 24.4.3. Poli(chlorek winylu) 782 24.4.4. Poli(tereftalan etylenu) 783 24.4.5. Poli(etylen-octan winylu) 783 24.4.6. Inne polimery wykorzystywane do produkcji opakowań 784 24.5. Inne materiały stosowane do produkcji opakowań do leków 785 24.6. Blistry 786 24.7. Zamknięcia opakowań do leków 790 25. Wytrzymałość produktów leczniczych – Krzysztof Cal, Krzysztof Sołłohub 793 25.1. Wprowadzenie 793 25.2. Typy niekorzystnych zmian w produkcie leczniczym 794 25.2.1. Trwałość chemiczna 794 25.2.2. Wytrzymałość fizyczna 798 25.2.3. Trwałość mikrobiologiczna 800 25.3. Badania trwałości 801 25.3.1. Podstawy prawne badań trwałości 801 25.3.2. Wytrzymałość w badaniach rozwojowych towaru 803 25.3.3. Sposób prowadzenia badań trwałości 804 25.4. Zimny łańcuch dostaw 809 26. Wyroby medyczne – Dorota Wątróbska-Świetlikowska, Aneta Bączek 811 26.1. Wprowadzenie 811 26.2. Materiały opatrunkowe 812 26.2.1. Opatrunki do suchego leczenia ran 814 26.2.2. Wilgotne środowisko gojenia ran 818 26.3. Nici chirurgiczne i inne wyroby służące do zespolenia tkanek 826 26.3.1. Nici chirurgiczne 826 26.3.2. Igły chirurgiczne 828 26.3.3. Inne wyroby medyczne służące do zespalania tkanek 829 26.4. Stenty i protezy naczyniowe 831 26.4.1. Stenty naczyniowe 831 26.4.2. Cewniki balonowe 832 26.4.3. Protezy naczyniowe 833 26.5. Strzykawki i igły 834 26.5.1. Strzykawki 834 26.5.2. Igły do iniekcji 834 26.5.3. Zestawy do podawania płynów infuzyjnych 836 26.6. Cewniki 838 26.6.1. Cewniki urologiczne 838 26.6.2. Cewniki do innych jam ciała 839 26.6.3. Cewniki, kaniule i porty naczyniowe 840 26.7. Endoprotezy i cementy 842 26.7.1. Endoprotezy stawu biodrowego i kolanowego 842 26.7.2. Cementy kostne 844 26.7.3. Cementy stomatologiczne 846 26.8. Soczewki 847 26.8.1. Soczewki kontaktowe 847 26.8.2. Soczewki we wnętrzugałkowe 848 27. GMP – Dobra Praktyka Wytwarzania – Marek Woźniak 851 27.1. Wprowadzenie 851 27.2. Światowe standardy prawidłowej Praktyki Wytwarzania w przemyśle farmaceutycznym 852 27.3. Farmaceutyczny system jakości 853 27.4. Zarządzanie personelem 853 27.5. Zarządzanie dokumentacją 854 27.6. Kontrola tworzyw 857 27.7. Kontrola pomieszczeń i maszyn 858 27.8. Kontrola procesów produkcji 860 27.9. Kontrola procesów pakowania i etykietowania 862 27.10. Kontrola laboratoryjna 864 27.11. Zwalniane towaru do obrotu 865 27.12. Inspekcje wewnętrzne i audyty jakości 866 27.13. Wytwarzanie na zlecenie 866 27.14. Dystrybucja własnych produktów 866 CZĘŚĆ IV Nazewnictwo i przegląd substancji pomocniczych 867 28. Nazewnictwo postaci leków – Ewa Leciejewicz-Ziemecka 869 28.1. Wprowadzenie 871 28.2. Monografie ogólne postaci leku w farmakopei 870 28.3. Terminy standardowe 870 28.4. Przykładowe terminy typowe 872 29. Substancje pomocnicze – Małgorzata Sznitowska, Eliza Wolska, Marcin Płaczek, Justyna Pietkiewicz, Magdalena Czajkowska, Anna Kluk, Monika Gajewska, Krzysztof Sołłohub 881 Piśmiennictwo 931 Wykaz firm 932 Skorowidz 933