Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne (Wydawnictwo Lekarskie PZWL)

Tytuł Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne Podtytuł Podręcznik dla studiów medycznych Język polski Wydawnictwo PZWL ISBN 978-83-200-5032-5 Rok wydania 2017 Warszawa Wydanie 2 liczba stron 424 Format epub, mobi Spis treści CZĘŚĆ I GERONTOLOGIA 21 1. Charakterystyka cyklu starzenia się 23 1.1. Aspekt biologiczny – Janusz Witowski 23 1.1.1. Starzenie się a choroba 23 1.1.2. Starzenie się a czas życia 24 1.1.3. Starzenie się w aspekcie genetycznym i ewolucyjnym 25 1.1.4. Teorie objaśniające mechanizm starzenia się 26 1.1.5. Progeria 28 1.1.6. Starzenie się komórek 28 1.1.7. Starzenie się a nowotwory 29 1.1.8. Restrykcja kaloryczna 30 1.2. Aspekt psychologiczny – Anna Izabela Brzezińska 32 1.2.1. Podział okresu późnej dorosłości na etapy 32 1.2.2. Czynniki wpływające na poczucie jakości życia w okresie późnej dorosłości 32 1.2.3. Zmiany w sferze poznawczej 34 1.2.4. Zmiany w sferze emocjonalnej 34 1.2.5. Zmiany w sferze społecznej 35 1.2.6. Religijność i sfera duchowa 35 1.2.7. Kryzys tożsamości w późnym okresie dorosłości 36 1.2.8. Nieuniknione doświadczenia utraty 36 1.2.9. Społeczne źródła zagrożeń rozwoju w okresie późnej dorosłości 38 1.2.10. Rola rodziny w podtrzymaniu wysokiej jakości życia osób starszych 39 1.3. Aspekt socjoekonomiczny – Piotr Błędowski 41 1.3.1. Populacja osób starszych w Polsce – cechy specyficzne 41 1.3.2. Osoby starsze w rodzinie i społeczeństwie 44 1.3.3. Ekonomiczne konsekwencje demograficznego starzenia się ludności 46 1.3.4. Pozycja ludzi starszych na rynku pracy 47 1.4. Starzenie się ludności jako proces demograficzny – Piotr Szukalski 49 2. Zmiany narządowe towarzyszące procesowi starzenia się – Barbara Bień 58 2.1. Następstwa starzenia się na poziomie narządowym 58 2.1.1. Układ krążenia 59 2.1.2. Układ nerwowy 60 2.1.3. Narządy zmysłów 60 2.1.4. Układ kostno-stawowy 61 2.1.5. Układ pokarmowy 63 2.1.6. Układ moczowy 63 2.1.7. Układ hormonalny 64 2.1.8. Układ immunologiczny 64 2.1.9. Układ oddechowy 65 2.2. Następstwa starzenia się na poziomie organizmu 65 3. Problemy psychospołeczne osób w starszym wieku – Hanna Kachaniuk 68 3.1. Osamotnienie i samotność 68 3.2. Przeżywanie żałoby 69 3.3. Agresja i przemoc jako następstwo poczucia zagrożenia i bezradności 70 3.4. Strategie adaptacji do starości 71 3.5. Wydłużenie aktywności zawodowej 72 3.6. Alkoholizm 73 4. Promocja zdrowia wobec osób w wieku podeszłym – Maria Biskupska 75 4.1. Mity i prawdziwe determinanty dotyczące cyklu starzenia się 75 4.2. Aktywne starzenie się 76 4.2.1. Działania na rzecz aktywnego starzenia się 77 5. zastosowanie modeli pielęgnowania w opiece nad pacjentem w wieku podeszłym – Dorota Talarska 83 5.1. Model aktywności życiowych 84 5.2. Analiza stanu pacjenta z wykorzystaniem modelu aktywności życiowych 87 CZĘŚĆ II SPECYFIKA CHOROBOWOŚCI U STARSZYCH PACJENTÓW 91 6. charakterystyczne atrybuty medycyny geriatrycznej – Katarzyna Wieczorowska-Tobis 93 6.1. Hipotonia ortostatyczna 95 6.2. Frailty – zespół kruchości/zespół słabości 97 7. Analiza skuteczności poręcznej pacjenta geriatrycznego. Rola pielęgniarki w zespole geriatrycznym – Ewa Borowiak, Tomasz Kostka 99 8. Odrębności przebiegu wybranych stanów patologicznych w starości 117 8.1. Układ nerwowy 117 8.1.1. Choroba Parkinsona – Tadeusz Andrzej Mendel 117 8.1.2. Udar mózgu – Tadeusz Andrzej Mendel 122 8.1.3. Specyfika nowoczesnania pielęgniarskiego w wybranych stanach patologicznych układu nerwowego – Halina Trzeciak 127 8.2. Układ krążenia 143 8.2.1. Niewydolność serca – Jolanta Życzkowska 143 8.2.2. Choroba niedokrwienna serca w wieku podeszłym – Anna Skalska 148 8.2.3. Nadciśnienie tętnicze w wieku podeszłym – Barbara Gryglewska 156 8.2.4. Miażdżyca – Barbara Gryglewska 162 8.2.5. Zaburzenia rytmu serca u chorych w starszym wieku – Dariusz Kozłowski 167 8.2.6. Specyfika postępowania pielęgniarskiego w wybranych zaburzeniach układu krążenia – Lucyna Płaszewska-Żywko 174 8.3. Układ oddechowy – Ewa Pisarczyk-Bogacka, Krystyna Misiak, Zbigniew Machaj, Izabela Wróblewska 185 8.3.1. Zapalenia płuc 185 8.3.2. Choroby obturacyjne 186 8.3.3. Specyfika nowoczesnania pielęgniarskiego w wybranych stanach patologicznych układu oddechowego 190 8.4. Układ pokarmowy – Jan Szewieczek, Ewa Nowakowska-Duława 200 8.4.1. Choroba wrzodowa 200 8.4.2. Zaparcie 203 8.4.3. Biegunka 208 8.4.4. Specyfika nowoczesnania pielęgniarskiego w wybranych chorobach układu pokarmowego – Elżbieta Kopczyńska 214 8.5. Układ endokrynologiczny 226 8.5.1. Cukrzyca – Jarosław Derejczyk, Katarzyna Wieczorowska-Tobis 226 8.5.2. Choroby tarczycy – Katarzyna Wieczorowska-Tobis 233 8.5.3. Specyfika progresywnania pielęgniarskiego w wybranych stanach patologicznych układu endokrynologicznego – Joanna Stanisławska, Elżbieta Drozd-Gajdus 236 8.6. Układ moczowy 249 8.6.1. Zakażenia układu moczowego – Michał Ciszek, Leszek Pączek 249 8.6.2. Odwodnienie – Michał Ciszek, Leszek Pączek 252 8.6.3. Specyfika postępowania pielęgniarskiego w wybranych chorobach układu moczowego – Łukasz Czyżewski, Anna Kraszczyńska 254 8.7. Układ ruchu 264 8.7.1. Osteoporoza – Krzysztof Galus 264 8.7.2. Choroba zwyrodnieniowa stawów – Włodzimierz Samborski 271 8.7.3. Reumatoidalne zapalenie stawów – Włodzimierz Samborski 276 8.7.4. Specyfika postępowania pielęgniarskiego w wybranych patologiach układu ruchu – Grażyna Bączyk 281 8.7.5. Opieka nad pacjentem po endoprotezoplastyce stawów – Aleksandra Zielińska 289 9. Wybrane duże zespoły geriatryczne 297 9.1. Nietrzymanie moczu i stolca – Arkadiusz Styszyński, Urszula Kwapisz 297 9.1.1. Nietrzymanie moczu 297 9.1.2. Nietrzymanie stolca 304 9.2. Upadki i zaburzenia lokomocji – Kornelia Kędziora-Kornatowska, Monika Biercewicz 307 9.2.1. Przyczyny upadków 308 9.2.2. Konsekwencje upadków 310 9.2.3. Profilaktyka upadków 311 9.3. Otępienie – Alicja Klich-Rączka 315 9.3.1. Choroba Alzheimera 315 9.3.2. Rozpoznawanie otępień 318 9.3.3. Leczenie otępień 319 9.3.4. Pielęgnowanie chorych z otępieniem 321 9.4. Depresja – Tadeusz Parnowski 326 9.5. Psychoedukacja, psychoterapia i opieka pielęgniarska jako działania optymalizujące funkcjonowanie społeczne osób starszych z zaburzeniami psychicznymi – Krystyna Górna, Katarzyna Gołębiewska 333 9.5.1. Psychoedukacja 333 9.5.2. Psychoterapia 334 9.5.3. Opieka pielęgniarska 335 10. Czynniki wpływające na przebieg działań opiekuńczo-pielęgnacyjnych wobec osób w wieku podeszłym 345 10.1. Specyfika czynności pielęgnacyjno-higienicznych wobec osób starszych – Maria Stachowska, Magdalena Strugała 345 10.2. Specyficzne problemy wynikające ze sprawowania opieki w warunkach domowych – Halina Doroszkiewicz 351 10.2.1. Uwarunkowania potrzeby na opiekę nad osobami starszymi 351 10.2.2. Zmiany w rodzinie a możliwości zapewnienia opieki osobom starszym w warunkach domowych 352 10.2.3. Problemy opieki w warunkach domowych na przykładzie osoby starszej z otępieniem 355 10.3. Komunikacja ze starszym pacjentem z uwzględnieniem zaburzeń wzroku i słuchu, a także zaburzeń funkcji poznawczych – Magdalena Strugała 359 10.3.1. Komunikowanie się z osobą starszą o upośledzonym wzroku 359 10.3.2. Komunikowanie się z osobą starszą z zaburzeniami słuchu 361 10.3.3. Komunikowanie się z osobą starszą z zaburzeniami poznawczymi 363 10.3.4. Komunikowanie się z pacjentem z afazją 364 10.4. Pielęgnowanie skóry u osób w podeszłym wieku – Irena Blenke-Krysiak 366 10.4.1. Ochrona przed czynnikami niekorzystnymi dla skóry 370 10.4.2. Wspomaganie osłabionych funkcji skóry 372 10.4.3. Higiena ciała 374 10.4.4. Przywracanie nawilżenia skóry 377 10.5. Odleżyny – Irena Blenke-Krysiak 383 10.5.1. Wprowadzenie 383 10.5.2. Zapobieganie odleżynom 388 10.5.3. Wystąpienie odleżyny – innowacyjnanie 395 10.5.4. Powikłania ran odleżynowych 401 10.6. Owrzodzenia podudzi – Zyta Beata Wojszel 402 10.6.1. Etiologia owrzodzeń podudzi 402 10.6.2. Leczenie owrzodzeń podudzi 403 10.6.3. Profilaktyka owrzodzeń podudzi 407 10.7. Delirium – Andrzej Jóźwiak 408 10.8. Pacjent dializowany – Beata Hornik, Jan Duława 411 10.8.1. Hemodializa 412 10.8.2. Dializa otrzewnowa 414 10.9. Pacjent ze stomią – Elżbieta Kopczyńska, Lech Cierpka 418 10.10. Eliminacja i profilaktyka bólu w starości – Hanna Kachaniuk 422 10.10.1. Diagnostyka bólu 423 10.10.2. Profilaktyka i leczenie bólu 427 11. Wybrane aspekty żywienia osób starszych 433 11.1. Zasady odżywiania w starszym wieku – Marian Grzymisławski 433 11.2. Niedożywienie – Zyta Beata Wojszel 440 11.3. Otyłość – Marian Grzymisławski, Katarzyna Wieczorowska-Tobis 445 12. Opieka nad pacjentem starszym w okresie okołooperacyjnym – Beata Skokowska 451 12.1. Wiek jako czynnik ryzyka leczenia operacyjnego 451 12.2. Przedoperacyjna ocena i postępowanie okołooperacyjne 452 12.3. Nadzór i monitorowanie w okresie pooperacyjnym 454 13. Zasady ułatwiania starszych pacjentów – Tomasz Kostka 457 13.1. Kinezyterapia 458 13.2. Inne metody ułatwiania 459 13.3. Rehabilitacja w chorobach układu krążenia 460 13.4. Rehabilitacja w chorobach układu ruchu 461 13.5. Zapobieganie hipokinezji 461 13.6. Inne niepowtarzalne problemy usprawniania osób starszych 462 14. Jakość życia osób starszych – Krystyna Górna, Krystyna Jaracz 465 14.1. Specyfika jakości życia osób starszych 466 15. Zasady medycyny paliatywnej w odniesieniu do pacjentów starszych 469 15.1. Wprowadzenie – Katarzyna Wieczorowska-Tobis 469 15.2. Zasady postępowania ze starszym pacjentem w terminalnej fazie choroby – Maria Stachowska 472 16. Podstawowe zasady farmakoterapii geriatrycznej – Agnieszka Neumann-w trakcieka, Katarzyna Wieczorowska-Tobis 475 16.1. Rola personelu pielęgniarskiego w ograniczaniu błędów popełnianych poprzez pacjentów w czasie pobierania leków 477 16.2. Odporność pacjenta na zalecenia dotyczące leczenia 479 17. Opieka stomatologiczna nad starszym pacjentem 481 17.1. Wprowadzenie – Ryszard Koczorowski 481 17.2. Rola pielęgniarki w sprawowaniu opieki – Magdalena Strugała 487 18. Interpretacja wyraźnych dla pielęgnacji objawów i wyników badań u chorych w starszym wieku – Jarosław Derejczyk 491 CZĘŚĆ III ORGANIZACJA OPIEKI NAD STARSZYM PACJENTEM 501 19. Formy opieki nad starszym pacjentem użytkowane w Polsce 503 19.1. Podstawowa opieka zdrowotna – Maria Stachowska, Marlena Szewczyczak 503 19.1.1. Pielęgniarska opieka długoterminowa 505 19.2. Wybrane formy opieki instytucjonalnej nad starszym pacjentem – Hanna Kachaniuk 508 20. Wybrane europejskie modele opieki geriatrycznej – Dorota Talarska 515 21. Telemedyczna opieka geriatryczna – Aleksandra Suwalska 523 21.1. Wstęp 523 21.2. Definicje pojęć 523 21.3. Przykłady zastosowania technologii w opiece zdrowotnej 524 Test sprawdzający zdobytą wiedzę 528 Literatura uzupełniająca 538 Skorowidz 541