Autor bada związki między powieścią i prasą w ostatnich trzech dekadach XIX wieku z pewnym „wychyleniem” w czasy późniejsze. Prezentuje, że powieść tego okresu to nie tylko literatura zamieszczona w prasie, ale także kombinacja na przeróżne sposoby współpracująca z kontekstem gazetowym stron. Czasopismo zaś nie jest zwykłym nośnikiem: kształtuje ono sposób postrzegania rzeczywistości i oddziałuje na zawarte w nim treści literackie.
Autor traktuje dzienniki, tygodniki, prasę humorystyczną jako szczególne nośniki, odmienne od książki i formujące własne dopełniające znaczenia publikowanych tam utworów, nie zawsze dostrzegalne w późniejszym wydaniu książkowym. Wybrał okres, w którym symbioza literackiej prozy oraz publicystyki uprawianej w Królestwie Polskim osiąga szczyt i znajduje wyraz w twórczości Orzeszkowej, Sienkiewicza, a zwłaszcza Bolesława Prusa – parających się najczęściej także profesją dziennikarską.
Głównym bohaterem jest tu właśnie Bolesław Prus – bezdyskusyjnie najistotniej „dziennikarski” wśród pisarzy polskich ostatnich dziesięcioleci XIX stulecia, a zarazem najbardziej „literacki” wśród ludzi ówczesnej prasy. Wydawałoby się, że nie sposób już niczego nowego o nim powiedzieć. Tymczasem tezy autora, niezwykle rzetelne i poparte ogromnym historycznoliterackim materiałem dowodowym, wchodzą w stanowcze wielki z autorami tej rangi, co Henryk Markiewicz, i wychodzą z nich zwycięsko.
Książka łączy zróżnicowane perspektywy metodologiczne i dyscyplinarne:
historię literatury i historię czasopiśmiennictwa (tę ostatnią uprawianą na inną modłę niżeli w konwencjonalnym prasoznawstwie), porusza pytanie o pogranicze fikcji i dokumentu;
kwestie genologiczne (gatunki literackie versus gatunki dziennikarskie i publicystyczne); tło i warunki, w jakich te dwie sfery mogły się przenikać, cykl hybrydyzacji gatunków;
zagadnienie dotyczące warunków lektury;
kulturową perspektywę postrzegania powieści (czasopismo jako nośnik, dzięki któremu kultura miast, kwestie społeczne i obyczajowe mogły oddziaływać na twórczość literacką).
dodatkowo książka wpisuje się – jako pierwsza albo jedna z pierwszych prac w Polsce – w postulaty formułowane poprzez orędowników anglosaskich „studiów czasopiśmienniczych” (ogłoszone poprzez R. Scholesa i L. Seana periodical studies – badanie gazet i periodyków jako swoistej całości o własnej strukturze).
Książka przeznaczona dla badaczy zajmujących się poetyką i teorią powieści, teorią gatunków literackich i pozaliterackich, jak też historyków literatury II połowy XIX wieku, historyków prasy, a także historyków i badaczy kultury progresywnej w jej wczesnej fazie, badaczy rodzącej się u schyłku XIX wieku kultury masowej. Publikacja może zainteresować także osoby zajmujące się historią wydawców i księgarzy w Warszawie, varsavianistów, a także nauczycieli szkolnych i medioznawców.