1 stycznia 2019 weszły w życie przepisy ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych. Nowelizacja mimo niewielkich rozmiarów ma charakter jakościowy, dotykając najistotniejszych konstrukcji posiadających znaczenie dla budżetu jednostki samorządu terytorialnego i jej wieloletniej prognozy finansowej. Zakres zmian objął w szczególności katalog tytułów dłużnych, zasady zaciągania zobowiązań dłużnych, sposób ustalania maksymalnego wskaźnika spłaty zobowiązań, rygory postępowania naprawczego. Zmianie uległ dodatkowo katalog źródeł finansowania deficytu, jak również reguła bilansowania części operacyjnej budżetu. Nowelizacja odpowiada na szereg krytycznych uwag i postulatów formułowanych w odniesieniu do dotychczasowych przepisów, pozwala także zakończyć mnóstwo sporów i dyskusji powodowanych wokół niektórych instytucji finansów samorządowych (np. Charakter nadwyżki środków z rozliczenia dochodów i wydatków objętych szczególnymi zasadami wykonania budżetu; relacja wolnych środków i nadwyżki budżetu z lat ubiegłych; możliwość zaciągania zobowiązań dłużnych w funduszach ochrony środowiska w sytuacji braku deficytu budżetu). Świeże przepisy weszły w życie z dniem 1 stycznia 2019 roku, lecz ich użycie zostanie rozciągnięte w czasie na kilka lat, dlategowyraźna jest wiedza dotycząca etapu przejściowego, bowiem w pełnym zakresie przepisy ustawy znajdą użycie dopiero od 2026 roku. Odnosząc się do terminów wejścia w życie, to ustawa z 14.12.2018 r. O zmianie ustawy o finansach publicznych, a także niektórych innych ustaw weszła w życie 1.1.2019 r., ale: 1. Od 1.1.2019 r. Są stosowane: - - art. 72 ust. 1a FinPubU, który zmienia ustawowo określony katalog tytułów dłużnych. Zagadnienie to zostało szczegółowo omówione w rozdziale II,,Katalog tytułów dłużnych"; - - art. 91, art. 92 ust. 1, art. 261 i art. 262 ust. 1 FinPubU w nowym brzmieniu, a także dodane przepisy: art. 212 ust. 1 pkt 6a i art. 212 ust. 2 pkt 1a FinPubU. Te zmiany dotyczą zasad zaciągania tytułów dłużnych. Zagadnienie to zostało szczegółowo omówione w rozdziale III,,Zasady zaciągania zobowiązań dłużnych"; - - dodane przepisy art. 243 ust. 3b i ust. 5 FinPubU. Zmiana dotyczy ustalania relacji spłaty zobowiązań. To zagadnienie zostało szczegółowo omówione w rozdziale VI,,Maksymalny wskaźnik spłaty zobowiązań"; - - dodane art. 232 ust. 2 i art. 258 ust. 1 pkt 4 i ust. 3 FinPubU. Te zmiany dotyczą zasad dokonywania zmian w budżecie i wieloletniej prognozie finansowej. To zagadnienie zostało szczegółowo omówione w rozdziale VII,,Zmiany w budżecie i uchwale w sprawie wieloletniej prognozy finansowej"; - - art. 224 ust. 1 pkt 2 lit. B FinPubU, art. 240a ust. 4, ust. 5 pkt 5 i ust. 6 FinPubU w nowym brzmieniu i dodany art. 240a ust. 11 FinPubU. Zmiany dotyczą progresywnań naprawczych i zostały szczegółowo omówione w rozdziale VIII,,innowacyjnanie naprawcze"; - - art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. C SamGminU, art. 18 pkt 19 lit. C SamWojU, art. 12 pkt 8 lit. C SamPowiatU i art. 13 pkt 1 RegIzbObrachU w nowym brzmieniu. To zagadnienie zostało szczegółowo omówione w rozdziale IX,,Zmiany w innych ustawach"; 2. Od 1.1.2020 r. Będą używane w nowym brzmieniu następujące przepisy: - - art. 90 FinPubU, który ma wykorzystanie po raz pierwszy do opracowania i wykonania budżetu JST na 2020 r. Zmiana dotyczy zasad zaciągania tytułów dłużnych. To zagadnienie zostało szczegółowo omówione w rozdziale III,,Zasady zaciągania zobowiązań dłużnych"; - - art. 228 ust. 2 FinPubU. Zmiana dotyczy zasad zaciągania tytułów dłużnych. To zagadnienie zostało szczegółowo omówione w rozdziale III,,Zasady zaciągania zobowiązań dłużnych"; - - art. 217 ust. 2 pkt 5 FinPubU, a także dodany przepis art. 217 ust. 2 pkt 7 i 8 FinPubU. Te zmiany posiadają użycie po raz pierwszy do opracowania i wykonania budżetu JST na 2020 r. Dotyczą katalogu źródeł finansowania deficytu. To zagadnienie zostało szczegółowo omówione w rozdziale IV,,Źródła finansowania deficytu"; 3. Od 1.1.2022 r. Będzie wykorzystywany art. 242 FinPubU w nowym brzmieniu, który ma zastosowanie po raz pierwszy do opracowania i wykonania budżetu JST na 2022 r. Zmiana dotyczy zasad ustalania relacji w części operacyjnej budżetu. To zagadnienie zostało szczegółowo omówione w rozdziale V,,Równoważenie budżetu w części operacyjnej"; 4. - poczynając od budżetu i WPF na 2020 r., w zakresie prognozowania relacji spłaty zobowiązań na lata 2020-2025 mają wykorzystanie przepisy art. 9 ust.1, 3 i 4 ZmFinPubU19, wyznaczające reguły obliczania ww. Relacji w okresie przejściowym, a art. 243 FinPubU w nowym brzmieniu ma pełne zastosowanie do prognozowania ww. Relacji na rok 2026 i lata następne. Niniejszy poradnik prezentuje znaczenie poszczególnych zmian w szerszym kontekście finansów samorządowych, szczegółowo pokazując świeże obowiązki jednostek samorządowych związane z prowadzeniem gospodarki finansowej, wyraźnie wyróżniając daty pokaźne z punktu widzenia używania poszczególnych zmian. Dzięki publikacji dowiedzą się Państwo m.in.: - jak zmienił się katalog tytułów dłużnych określony w ustawie o finansach publicznych, - jakie zobowiązania będą zaciągane po wyrażeniu opinii poprzez regionalną izbę obrachunkową, - jakie świeże limity ustalane będą w uchwale budżetowej, - dlaczego trudniej będzie zrównoważyć część operacyjną budżetu, - kiedy w ramach progresywnania naprawczego komisarz rządowy może zastąpić organy JST, - jak należy w okresie najbliższych siedmiu lat obliczać maksymalny wskaźnik spłaty zobowiązań, - jakie są świeże źródła finansowania deficytu. Do książki dołączony jest tekst ustawy z przypisami wskazującymi na daty wejścia w życie (użycia) danego artykułu. oraz dzięki wnikliwej analizie zmian książka ta staje się rutynowym narzędziem pracy każdego skarbnika.