Nad niemnem - opracowanie (MTJ)

Powieść Elizy Orzeszkowej: „Nad Niemnem" uważana jest za najwybitniejsze dzieło pisarki, w pełni oddające jej ideowe i artystyczne przesłanki. Utwór powstał w okresie, kiedy Orzeszkowa cieszyła się rosnącym podziwm czytelników, a w swym dorobku literackim i publicystycznym miała pomiędzy innymi: „Meira Ezofowicza", „Niziny", „Widma" i „Dziurdziów" – dzieła, w których poruszyła tak ważne dla narodu polskiego kwestie, jak: zagrożenia młodzieży i położenie Polaków w bezustannie zmieniającej się i wrogiej ich interesom rzeczywistości. Na bazie dotychczasowych doświadczeń twórczych i osobistych przeżyć pisarki zrodziło się „Nad Niemnem" – powieść realistyczna, na którą w roku 1884 złożył zamówienie Marian Gawalewicz, redaktor naczelny „Tygodnika Powszechnego". Dzieło miało typowo poruszać problematykę konfliktu między przedstawicielami przeróżnych pokoleń, a także relacji między ziemiaństwem a szlachtą zagrodową.