Ballady i romanse to cykl utworów przełomowych zarówno dla twórczości Mickiewicza, jak i dla naszej całej literatury. Oto bowiem w 1822 r., w I tomie Poezyj, ukazało się czternaście wierszy niemających żadnego odpowiednika we wcześniejszym piśmiennictwie polskim. Przepojone tajemniczością i magią, zaludnione przez rusałki i czarty, ukazujące ludowy światopogląd i stojące na pograniczu rodzajów literackich - zostały renomowane za manifest nowej epoki: romantyzmu.