Akcja powieści historycznej Józefa Ignacego Kraszewskiego „Banita" dzieje się w XVI wieku, w czasach Stefana Batorego, który odnosi sukcesy, walcząc z Rosją. Przeciwstawia się jednak wielkim rodom magnackim, odsuwając magnaterię od władzy.
Ta formułuje opozycję, na czele której stoi ród Zborowskich.