Nowele Bolesława Prusa powstawały głównie na początku lat osiemdziesiątych XIX w. (Katarynka - 1880 r., Kamizelka - 1882 r., Z legend dawnego Egiptu - 1888 r.). Poprzez wielu badaczy Prus jest uznawany za mistrza tego gatunku.
W Katarynce mamy do czynienia ze zderzeniem dwóch światów, wykształconego mecenasa - pana Tomasza - i ubogiej, niewidomej dziewczynki. Pan Tomasz pod wpływem niespodziewanych wydarzeń postanawia pomóc minimalnej sąsiadce.
W noweli tej Prus zwraca uwagę czytelnika na kwestię filantropii i życia zgodnego z ideą utylitaryzmu. Kamizelka to historia małżonków, którzy dla dobra drugiego uciekli się do małego, niewinnego kłamstwa.
To także opowieść o bezwarunkowej miłości, trosce o drugiego człowieka i docenianiu więzi rodzinnych. Z kolei nowela Z legend dawnego Egiptu przestrzega czytelnika, iż nie da się uciec przed przeznaczeniem, a żadne z ludzkich planów nie mogą być,,pewne" swej realizacji.
Bolesław Prus (1846-1916), właśc. Aleksander Głowacki; pisarz, felietonista, działacz polityczny; błyskawicznie stracił rodziców, a jego wychowaniem zajęła się babcia. Jego plany naukowe musiały ustąpić pracy zarobkowej, ale pomimo wielu zajęć wciąż znajdował czas na samodzielną naukę.
Zaczął pisać felietony i artykuły do prasy, a później nowele, opowiadania i powieści. Napisał m.in. Nowele i opowiadania: Pałac i rudera (1875 r.), Grzechy dzieciństwa (1883 r.), Na wakacjach (1884 r.) oraz powieści: Lalka (1890 r.), Emancypantki (1890 r.), Faraon (1897 r.).