WYOBRAŹ SOBIE JAK TA efektowna REPLIKA UDEKORUJE TWOJE WNĘTRZE.
WYOBRAŹ SOBIE PEŁNE PODZIWU I ZAZDROŚCI MINY TWOICH ZNAJOMYCH.
WYOBRAŹ SOBIE JAKĄ RADOŚĆ MOŻESZ SPRAWIĆ TAKIM PREZENTEM OBDAROWANEJ OSOBIE.
Prezentowany model jest repliką bazującą na wzorach historycznych.
Producent:
PŁATNERZE HISZPAŃSCY (C-003/4)
Materiał:
OSTRZA: STAL NIERDZEWNA
POCHWY: DREWNO
Katana:
długość 100 cm
waga: 0,8 kg
Wakizashi:
długość 76 cm
waga: 0,6 kg
Tanto:
długość 54 cm
waga: 0,4 kg
PONIŻEJ KILKA niebanalnYCH FAKTÓW HISTORYCZNYCH:
"Katana (jap. 刀, Katana?) – konwencjonalny japoński (pochodzący z Korei) miecz o długości głowni powyżej 60 cm, jednosiecznej, o profilu lekko wygiętym do góry i zaokrąglonym albo ściętym sztychu. Jelec (jap. 鍔 albo 鐔, tsuba?) tej broni ma zarys bogato przystrojonej tarczki (gardy). Rękojeść (jap. 柄, tsuka?) wytwarzana jest z wydrążonego drewna lub miedzi, z oplotem jedwabnym i elementami dekoratywnymi.
Historia
Pierwsze miecze tego typu pojawiają się pod nazwą Kara-tachi już około 646 r. N.e. Jako wersje rozwojowe importowanych chińskich mieczy ze stali. Zbliżone były kształtem, ale nie posiadały jeszcze standardowego zdobnictwa i jelca tarczkowego. Dopiero w okresie Muromachi (1392-1573) pojawia się miecz podobny do tradycyjnego katana, zwany uchigatana (w wolnym tłumaczeniu "miecz uderzeniowy"). Pod koniec tego okresu staje się on ulubioną bronią bojową samurajów. Istnieje jeszcze sporo innych wersji mieczy z tego okresu, ale różnice między nimi są przede wszystkim kosmetyczne.
W okresie Edo (1603-1868) następuje usystematyzowanie produkcji mieczy. Powstaje szereg praw regulujących sposoby noszenia i stosowania broni. Powstaje określenie daishō. Wyodrębniają się rodziny płatnerskie specjalizujące się w wytwarzaniu katana. To właśnie w tym okresie powstaje większość tradycyjnych nazw.
Różnice pomiędzy mieczami tachi a katana wynikają typowo ze sposobu noszenia broni – tachi noszony był na dwóch rapciach ashi ostrą stroną głowni ku dołowi i wykorzystywany w przypadku wykorzystywania zbroi. Katana – noszona przy normalnym ubraniu, a zatem bez rapci, przetknięta poprzez pas (kakuobi) ostrą stroną głowni ku górze. Sposób noszenia wpłynął nie tylko na strój (koshirae) a w szczególności na pochwę saya, która w przypadku tachi miała specjalne dopełniające pierścienie ale także na samo ostrze, które przy tachi było przeważnie bardziej wygięte.
W pochwie mieczy mniej zamożni posiadali schowki na dopełniające akcesoria: kozuka, kodachi, kogai, waribashi i umabari. Bardziej zamożni, mogący sobie pozwolić na krótszy miecz wakizashi albo sztylet tanto, akcesoria te przechowywali przy nich. Krótszy miecz albo sztylet można było nosić za każdym razem ze sobą, a dłuższy zostawiało się w specjalnym miejscu przed wejściem do wnętrza domostwa.
Edykt Haitō-rei z 1876 zabronił posiadania broni wszystkim Japończykom, z wyjątkiem wojska i policji. Umiejętności władania tą bronią zanikały i przekształciły się w szermierkę sportową (kendō), a także w szermierkę medytacyjną (iaido). Do 1933 nie tworzono żadnego tradycyjnego miecza katana. Miecze guntō, stosowane przez wielu japońskich oficerów w czasie II wojny światowej były stylizowane właśnie na katana okresu Edo.
Przed II wojną światową wznowiono naukę szermierki bojowej w Akademii Wojskowej Toyama Ryu. Z niej to powstał trend aktualnie wykorzystywanej szermierki bojowej (battodō) a z powiązania z iaijutsu powstało iaidō.
teraz miecze japońskie dzieli się na stare – historyczne – kolekcjonerskie, na wytworzone aktualnie w Japonii zwane nihontō i na wykonane z zachowaniem wszelkich restrykcji technologicznych poza granicą Japonii. Prócz tego oferuje się sporo replik i podróbek ze stali oraz miecze tworzone innymi (bardziej progresywnymi) technikami, które choć podobnie wyglądają nie są zaliczane do mieczy japońskich. Wytwarzanie nowych mieczy w Japonii jest obwarowane narzuconym poprzez rząd limitem rocznym.
W Japonii obowiązuje także nakaz niszczenia mieczy guntō, jako że ich produkcja miała charakter masowy, fabryczny, i nie spełniała standardów jakości przyjętych dla broni kutej ręcznie. Poza Japonią mieczy guntō jest jednak nad wyraz niemało, zwłaszcza w USA, przywiezionych po II wojnie światowej poprzez amerykańskich żołnierzy.
cykl wytwarzania
Ostrze miecza tworzone było przez płatnerza (kaji) w ciągu wielu godzin, dni, a choćby miesięcy w skomplikowanym procesie, którego szczegółów mistrzowie płatnerscy okresu Edo strzegli jak oka w głowie.
Do wykonania katan najwyższego gatunku do tej pory używa się wyjątkowej stali. Produkuje się ją 2-3 razy w roku z żelaza wypłukiwanego w postaci czarnego "piasku" pochodzącego z górskich strumieni. Cykl ten używany jest w produkcji mieczy tylko w Japonii. Polega on na wytapianiu żelaza (przez trzy doby, w specjalnym piecu) z węglem drzewnym co nadaje stali niepowtarzalnych atrybuty. Część stali- kruchej i twardej używa się na ostrza, część twardej ale wytrzymałej na warstwę pod ostrzem, część- plastycznej na rdzeń. Te trzy typy stali wybierane są metodą porównawczą poprzez płatnerza z kęsów powstających podczas danego wytopu.
W najprostszym wypadku ze zwykłej gąski stali formowano długi pręt, który następnie przecinano, nakładano na siebie dwie połówki i sklepywano na powrót w pręt. Był on następnie wielokrotnie podgrzewany w palenisku albo piecu solnym a potem umieszczany w olejach o recepturze będącej tajemnicą kowala i stopniowo schładzany. Taki wielokrotny proces przecinania i sklepywania wywoływał, że ostrze miało konstrukcję laminatu (wielu warstw) stalowego co przyczyniało się do rozszerzenia wytrzymałości bez utraty rozciągliwości.
charakterystyczny wygięty zarys ostrza spowodowany jest obróbką temperaturową w ostatniej fazie formowania głowni. Polega ona na zmianie czasu studzenia krawędzi ostrza (yakiba) w stosunku do reszty (ji-hada), przez co uzyskuje się zróżnicowane twardości, trafnie około 60 HRC i 40 HRC. Zmiana temperatury uzyskiwana jest poprzez pokrycie krawędzi tnącej ostrza wodnym roztworem gliny. Powstałe w tym procesie na płaszczyźnie klingi zafalowania (odbicie zasięgu gliny) nazwane zostały "podpisem miecza".
teraz surową klingę przejmował szlifierz (togishi) który ręcznie przy pomocy zestawu kamieni wodnych modelował, ostrzył i w końcu polerował powierzchnię. W nowoczesnym lustrzanym stylu polerowania stosuje się jeszcze igły stalowe.
Ukończoną głownię umieszczano w tymczasowej rękojeści i wykonywano próbę cięcia. Wynik, wraz z potwierdzeniem miejscowego shoguna zapisywano na cienkiej kartce papieru ryżowego i umieszczano w rękojeści docelowej (tsuki). Jelec tarczowy (tsuba) był wyprodukowany przez odrębnych rzemieślników i można go było wymieniać.
Ponieważ za właściwy miecz – duszę samuraja – uważano tylko klingę, mogła ona mieć najróżniejsze stroje (koshirae): domowy, podróżny, ceremonialny – zawsze składające się z pasujących stylem rękojeści, jelca, i pochwy (saya). Szczególnie użytkowano także specjalny strój do przechowywania zwany shirasaya wykonywany z czystego drewna bez żadnych składników ozdobnych lub z innego materiału.
Rękojeść użytkową wytwarzano z różnorodnych rodzajów drewna. Dwa wyżłobione części boczne były owijane na mokro skórą (same) z zasady z rekina, płaszczki albo raji. Po wyschnięciu taka kompozycja stawała się nie do przełamania. Od strony wystającego ostrza zakładano metalowy albo rogowy pierścień wzmacniający (fuchi) z drugiej strony zakańczano takim samym kapturkiem (kashira). Powierzchnię między pierścieniem a kapturkiem typowo pokrywano oplotami materiałowymi z bawełny lub jedwabiu (ito). Pod oplot wkładano przede wszystkim dwa menuki, ozdoby które mogły albo zasłaniać otwory kołków mocujących klingę (mekugi) albo poprzez podniesienie oplotu wypełniać wnętrze trzymającej rękojeść dłoni. Miecz umieszczany był w drewnianej pochwie (saya) lakierowanej lub rzadziej oblekanej skórą"1.
"Samuraj (jap. 侍, samurai?, - rzeczownik od archaicznego czasownika samurau, stanowczego służyć panu), to pierwotnie świta służąca najwyższym dostojnikom japońskim, także gwardia cesarska. Z czasem termin zwiększono do znaczenia 'wojownik'. Od czasów hegemonii Toyotomiego status dziedziczny - według ówczesnego prawa istniał ścisły podział na cztery klasy społeczne: wojowników, chłopów, rzemieślników i kupców. Symbolem pozycji samurajów były dwa miecze (miecz długi katana i miecz krótki wakizashi, razem stanowiące pakiet, zwany daishō) - ich noszenie było prawem i obowiązkiem japońskich wojowników. Daishō nie były tylko bronią. Mówiono o nich, że stanowią duszę samuraja, toteż samuraje byli silnie związani ze swoimi mieczami i otaczali je głęboką czcią.
Historia
Okres rodu
Samuraje jako grupa społeczna pojawili się na przełomie VII i VIII wieku n.e. Przyczyn genezy można się dopatrywać w zmianach w systemie politycznym ówczesnej Japonii. Od czasu powstania w 702 roku kodeksu uznającego władzę cesarza nad krajem i oddającego mu ziemie (należące wówczas do poszczególnych rodów) pod władanie rozpoczął się okres tworzenia struktur feudalnych o nazwie shōen, zarządzanych poprzez gubernatorów. Z czasem władza cesarska przestała mieć na nie jakikolwiek wpływ. Wtedy też zaczęły powstawać oddziały zbrojne podporządkowane właścicielom, mające w razie potrzeby służyć obronie posiadajątków.
Okres rodów Minamoto i Taira
Od XII wieku, kiedy w ówczesnej stolicy Japonii, Kioto, rozpoczął się okres niepokojów, ściągnięto tam do ich stłumienia samurajów. Wtedy także dwa mocne rody Minamoto (faworyzowane przez ród Fujiwara) i Taira (których wspierał ród cesarski) rozpoczęły między sobą walkę. Po długich i krwawych wojnach, zakończonych zwycięstwem rodu Minamoto w bitwie morskiej w Zatoce Dannoura (dzisiejsza Cieśnina Shimonoseki) władza cesarska straciła znaczenie.
Okres rodu Minamoto
W 1192 roku cesarz przyznał Minamoto Yoritomo tytuł seii taishoguna – od tej daty, aż do roku 1868 realną władzę w Japonii sprawował szogunat. Samuraje zaczęli nabierać coraz pokaźniejszego znaczenia, w okresie tym byli to z reguły wojownicy służący u boku cesarza i najwyższych dostojników.
Okres Kamakura
Od XII do XIV wieku samurajem rozpoczyna określać się każdego wojownika wysokiej rangi walczącego konno.
Okres Edo
W okresie od XVII do XIX wieku samurajem określany jest także wasal szoguna albo feudalny władca daimyō. Pod koniec tego okresu wielu zubożałych mężczyzn feudalnych zmuszonych było zwalniać wojowników ze służby – stawali się oni wtedy rōninami. Szacuje się, że u kresu epoki Edo, kiedy Japonia liczyła 27 milionów mieszkańców, było ich około 400 tysięcy.
Przewrót samurajów w 1868 roku
W 1868 (początek epoki Meiji) roku młodzi samuraje obalili szogunat, zlikwidowali struktury feudalne, rozpoczęli wprowadzanie reform i tworzenie postępowego państwa. Krótko później zakazano samurajom publicznego noszenia mieczy i de facto zlikwidowano ich jako grupę społeczną. Przywrócono władzę cesarza i utworzono nową armię najemną, która krwawo i sprawnie tłumiła wszelkie bunty dawnych samurajów.
Ostatni samuraj?
Mimo zlikwidowania warstwy samurajów ich etos pozostał żywy w świadomości społecznej, a ludzie wykształceni, bądź pełniący ważne funkcje w państwie stosowali się do zasad bushidō. Do 1945 roku kadra oficerska kultywowała reguły drogi wojownika, a samurajskie miecze stanowiły obowiązkowy składnik wyposażenia mundurów galowych. Za ostatniego samuraja uważa się pisarza Mishimę Yukio, daleko spokrewnionego z rodem Tokugawa.
Szkoły walki
Istniało nad wyraz mnóstwo szkół walki. Wprawny samuraj potrafił zabić przeciwnika już za pierwszym ciosem, ponoć nawet jednym cięciem przeciąć go na pół, wzdłuż od czubka głowy. Owe śmiercionośne umiejętności wynikały ze sposobu walki, który polegał przede wszystkim na rozpoznaniu szkoły w jakiej kształcił się oponent, a co za tym idzie wykorzystywanej przezeń techniki, dzięki czemu samuraj mógł błyskawicznie wykorzystać opracowaną metodę kontrataku. Ze względu na charakter tej walki, nastawionej na zadanie śmierci niemal jednym ruchem miecza, bywało, że kończyła się ona zgonem dla obu stron.
Samuraj kształcony był nie tylko w posługiwaniu się mieczem, lecz także łukiem, jak jeszcze calą gamą innej broni jak np. Włócznia zwana Yari, broń drzewcowa o nazwie Naginata czy wachlarz bojowy Tessen. Technologia walki łukiem zwana Kyuujutsu była wysoce duchową techniką, nierzadko wykorzystywaną do medytacji.
Wygląd
Grupa samurajów (XIX wiek)
standardowa dla samurajów była ich fryzura – włosy upięte na czubku głowy i wygolone z przodu, nad czołem. Nosili także specjalny strój, spodnie hakama, których długość odpowiadała ich pozycji w hierarchii wojowników, kamizelki kamishimo, na których widniał kamon (herb klanu/rodziny) i sporo innych dodatków, które wspólnie budujeły kimono samuraja.
Etos
Podstawowe prawa zawarte były w kanonie bushidō, wykładającym podstawowe zasady drogi wojownika. Istniały ponadto inne dzieła opisujące zasady jakimi powinien się kierować samuraj. Były to pomiędzy innymi utwory Go Rin No Sho (Księga pięciu kręgów), a także Hagakure (Ukryte w listowiu).
Główną zasadą była wierność swojemu panu i bezwzględne mu podporządkowanie – co dotyczyło równocześnie wojownika, jak i jego rodziny. W walce samuraj nie mógł odczuwać lęku przed śmiercią (podobnie jak w trakcie popełniania seppuku), nie mógł kapitulować w walce, bowiem byłoby to rozwiązanie niehonorowe.
Samuraje stanowili jeszcze elitę kulturalną. Wiedza ich była wszechstronna i szczególnie rozwinięta. Od dziecka kształceni byli w kierunku poznania bushidō, uczono ich między innymi czytania, pisania, sztuki kaligrafii, literatury, muzyki, retoryki, taktyki, prawa, medycyny i matematyki. Wykładano im także poezję japońską i chińską – pomiędzy innymi dlatego, aby samuraj przed popełnieniem rytualnego samobójstwa mógł napisać pożegnalny wiersz (haiku).
Rōnin
Po śmierci swojego pana samuraj stawał się rōninem i miał w obowiązku pomścić go, a później popełnić samobójstwo. Mógł się nim stać ponadto w sytuacji zwolnienia ze służby (spowodowanego na przykład zubożeniem mężczyzny), wtedy stawał się wolnym człowiekiem i mógł pracować jako najemnik. Samobójstwo samuraja nosiło nazwę seppuku, samuraj robił to, gdy poniósł porażkę.
Broń
Miecz
Miecz był najważniejszym elementem w kulturze samurajów, stanowił niejako duszę wojownika. Swój pierwszy miecz otrzymywali już pięcioletni chłopcy. W wieku 15 lat, gdy stawali się samurajami, otrzymywali miecze daitō i wakizashi
Związanych z nim było niemało, niekiedy nad wyraz złożonych rytuałów, począwszy już od procesu jego wykuwania. Płatnerz wykonujący swój fach musiał poddawać się uprzednio ceremonii oczyszczenia, zaś między niektórymi momentami wykuwania przywdziewał odświętne szaty. Żeby odpędzić złe moce kuźnię ozdabiały religijne motywy zaczerpnięte z religii shintō. Obrządek dotyczył nawet użytkowanej przy hartowaniu miecza gliny, wody i ognia.
Zadaniem płatnerza było najczęściej wytworzenie głowni miecza o jak najtwardszym ostrzu (aby uniknąć wyszczerbienia), będącego równocześnie możliwie najszczególniej elastycznym (by miecz nie uległ pęknięciu). Było to niezwykle skomplikowane zadanie, osiągane poprzez wielokrotne przekuwanie żelaza, hartowanie metalu, a także inne techniki wypracowywane przez wieki i pilnie strzeżone poprzez mistrzów tego fachu. Niekiedy wytworzenie broni zajmowało rzemieślnikowi długie lata, czasem choćby większość życia.
Nie dziwi zatem jak cenione były pośród samurajów ich miecze. Był to największy skarb ich majątku, dziedziczony częstokroć poprzez całe pokolenia, otaczany czcią i kultem.
Jedna z zasad dotycząca miecza mówiła, że jeśli już zostanie on wyjęty z pochwy, musi być umoczony w ludzkiej krwi, dlatego też, jeśli broń zechciała obejrzeć osoba dostojna, której nie można było odmówić, samuraj przed schowaniem miecza dokonywał samookaleczenia.
Sztylet
Tanto był bronią, która zastępowała wakizashi w Daisho, jak ta broń służyła głownie do odprawienia rytuału seppuku.
Łuk
Rzadziej stosowany poprzez samurajów niż miecz miał jednakwielkie znaczenie. Sztuka strzelania z łuku nazywa się kyuujutsu (jap. 弓術, kyuujutsu?). Zrobiony z drewna lub bambusa najdłuższy łuk nazywamo yumi. W okresie shinto organizowano Yabusame, ceremonie strzelania z łuku na koniu.
Kij
W feudalnej Japonii samuraje walczyli także bronią obuchową, nie tylko białą, np kijem Bō czy Jō.
Włócznia
W XV wieku popularna stała się broń drzewcowa Yari i Naginata częściej użytkowana na polach bitew niżeli do obrony"2.
1-Katana [online]. Wikipedia: wolna encyklopedia, 2009-10-4 17:51Z [dostęp: 2009-10-11 10:42Z]. Przystępny w Internecie: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Katana&oldid=18707802
2- Samuraj [online]. Wikipedia: wolna encyklopedia, 2009-10-9 19:52Z [dostęp: 2009-10-11 09:19Z]. Dostępny w Internecie: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Samuraj&oldid=18771321