„…Wprzód egzystencja sztuki, artysty, związana była za każdym razem z jakimś mniejszym albo obszerniejszym dworem, z osobą króla czy znacznego pana; dopiero w innowacyjnym ustroju społecznym dwór mecenasa rozpylił się w szary tłum bezimiennej publiczności, która rozstrzyga o sławie i dochodach artysty. Osobliwe warunki życia wytworzyły wariant cygana, tego króla bez ziemi, owijającego się dumnie dziurawą peleryną niby płaszczem monarszym. Świadomość, iż o wartości jego decyduje talent, i tylko talent, wytwarza w artyście lekceważenie kodeksu etyki społecznej w stosunku do mieszczucha, filistra (mydlarza, jak niedawno u nas się mówiło), którego uważa jakby za reprezentanta wrogiego plemienia; niestałość dochodów, niestosunek między stanem materialnym a wysokim napięciem duchowym, częste wreszcie ocieranie się o świat zbytku — wytwarzają ową niepowtarzalną gospodarkę, w której owoc kilkumiesięcznej pracy spożywa się w kilka godzin, by nazajutrz rozpocząć życie czarnej nędzy, bardziej w tych kontrastach odpowiadające wyobraźni artysty niżeli ciągła uregulowana mierność. A wreszcie, te okresy wytężonej pracy, łamania się z samym sobą, to rozbujanie nerwów między upojeniem twórczym a zwątpieniem niemocy albo zawodu pociąga za sobą nieodzowną potrzebę jednakowo silnych odczynów odurzenia i szalonych wybryków. Ta ozdobna strona życia cyganerii, te hulanki i ekscentryczności najszczególniej podpadają oczom publiczności, jako iż tamte dnie i noce mozolnej, wytrwałej pracy pozostają w cieniu: stąd tyle ciem, wabionych owym prostym na pozór, barwnym i niefrasobliwym życiem, leci ku temu światu — ażeby w nim spłonąć. Tę też cyganerię, bawiącą się, biesiadującą, całującą ładne buziaki, płatającą tysiączne psoty, wziął Murger za przedmiot swych Scen. …Cyganeria! to pojęcie skrystalizowało się pod piórem Murgera po raz pierwszy i definitywny zarazem…" Tadeusz Boy Żeleński Tytuł Z życia cyganerii Autor Henri Murger Tłumacz Tadeusz Boy-Żeleński Wydawnictwo MG EAN 9788377798942 Kategoria Literatura\przepiękna liczba stron 400 Rok wydania 2023 Oprawa Twarda Wydanie 1