Nr dopuszczenia MEN: 951/4/2020
W podręczniku Przeszłość i dziś dla klasy 2, część 2 znajdują się teksty epoki pozytywizmu.
Materiał nauczania jest ułożony chronologicznie i podzielony na działy według epok historycznoliterackich, a te na rozdziały odpowiadające najważniejszym zagadnieniom poszczególnych epok. Chronologiczny układ treści nauczania pozwala uczniom poznawać literaturę i kulturę ze świadomością cyklu historycznoliterackiego, w naturalnym porządku i w różnorodnych kontekstach.
Stałą cechą serii jest wiązanie perspektywy historycznej i współczesnej. Tej zasadzie podporządkowano prezentację i interpretację zjawisk kultury. Starannie dostosowana faktografia ilustruje żywe dziedzictwo, formujące i wzbogacające współczesność. Element Dialogi z tradycją służy uświadomieniu uczniom, jak teksty współczesne nawiązują do przeszłości i jak przeszłość ożywa dzięki współczesnym reinterpretacjom.
W centrum uwagi autora pozostaje tekst literacki. Jego interpretacja ma służyć refleksji nad kondycją człowieka we współczesnym świecie i sprzyjać kształtowaniu tożsamości ucznia.
Podręcznik jest wystarczającym źródłem do poznania tych utworów, które podstawa programowa zaleca czytać we fragmentach. Dzieła, które mają być poznane w pełni, są reprezentowane fragmentami, a także omówieniami całości.
Każdy tekst literacki jest opatrzony Wskazówkami do analizy i interpretacji, które są dla ucznia zachętą i instrukcją do pracy z tekstem, a także samodzielnego odkrywania jego struktury i sensów.
Lektury przeznaczone do czytania kompletnie posiadają oprócz pokrywy fragmentów tzw. Przewodniki po lekturze.
widoczną częścią opracowania lektur są ciekawe, przeróżne, nieschematyczne polecenia dla uczniów (Czytamy, analizujemy, interpretujemy). Jednym z ważnych celów tych poleceń jest kształtowanie świadomości kształtu językowo-stylistycznego i niesionych poprzez ów kształt znaczeń. Lektura tekstów literackich i odbiór tekstów kultury wykorzystywana jest także jako okazja do doskonalenia umiejętności komunikacyjnych (tworzenia tekstów własnych).
Przewidziane w podstawie programowej zagadnienia językoznawcze zostały omówione w odrębnych rozdziałach, zintegrowanych tam, gdzie było to możliwe z treściami z zakresu literatury i kultury.
Poza materiałem historycznoliterackim i językoznawczym podręcznik wprowadza rozmaite interdyscyplinarne konteksty interpretacyjne: plastyczne, filozoficzne, kulturowe i historyczne, a także biograficzne. Niebanalny wybór dzieł plastycznych ma sprzyjać pogłębionej refleksji nad kulturą, a z zasady pomagać w zrozumieniu tekstów literackich. Mnóstwo ilustracji zostało opatrzonych rozbudowanym komentarzem, który wprowadza ucznia w podstawy odbioru dzieła sztuki, i poleceniami ukierunkowującymi interpretację.
Naprzemienny układ przystępnie napisanych partii wykładowych, okienek z wiadomościami encyklopedycznymi bądź ciekawostkami, niebanalnych i nieschematycznych streszczeń utworów. Taki kształt książki nawiązuje do dobrze uczniom znanej formy hipertekstu. Niebanalna, a zarazem prosta i przejrzysta forma ułatwia percepcję materiału i pracę z książką.