Nowele i opowiadania (Dragon)

Twórczość nowelistyczna Henryka Sienkiewicza obejmuje trzy - zazębiające się - kręgi tematyczne: chłopski, antyzaborczo-patriotyczny, a także amerykański. Ten ostatni jest skutkiem obserwacji podjętych w podróży po Ameryce, którą autor odbył w latach 1876-1878. Na ogół powracającym tematyką zbioru,, Nowele i opowiadania " jest niezawiniona niedola bohaterów: bezradność ciemnego i oszukanego chłopa (,,Szkice węglem",,,Bartek Zwycięzca"), bezradność krzywdzonego dziecka (,,Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela"), obraz skutków cywilizacji (,,Orso",,,Sachem"). Narracja nowel i opowiadań Sienkiewicza oscyluje pomiędzy ujęciem groteskowym (zwłaszcza w nowelach chłopskich) a liryczno-patetycznym. Autor z umiarem stosuje różnorodne efekty kompozycyjne, dba o powściągliwość stylistyczną i stara się osiągnąć piękne zakończenie. Dużą wagę przykłada też do składników opisowych, celując w perspektywicznym ujęciu krajobrazu i w oddaniu jego kolorystycznych i świetlnych walorów. W zbiorze wynajdziemy następujące utwory:,,Latarnik",,,Wspomnienie z Maripozy",,,Orso",,,Sachem",,,Janko Muzykant",,,Jamioł",,,Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela",,,Stary sługa",,,Tissot w Warszawie",,,Lux in tenebris lucet",,,Sielanka",,,Organista z Ponikły",,,Duma",,,Dzwonnik",,,U źródła",,,Sen",,,Autorki",,,We mgle",,,Sabałowa bajka",,,Płomyk",,,Komedia z pomyłek",,,Toast",,,Żurawie",,,Jako się p. Lubomirski nawrócił i kościół w Tarnawie wybudował",,,Kordecki",,,Korynek",,,Ongi i dziś",,,Wyrok Zeusa",,,Na Olimpie",,,Przygoda Arystoklesa",,,Diokles",,,Biesiada",,,Co się raz stało w Sydonie",,,Sąd Ozyrysa",,,Wesele",,,Z dawnych dziejów",,,Czy ci najmilszy$238,,,,,Legenda żeglarska",,,Śmierć Delfina",,,Bajka",,,Osiczyna",,,U bramy Raju",,,H. K. T.",,,Bądź błogosławiona", a także,,Dwie łąki".