Bóg adama (Żywosłowie)

Krzysztof Rutkowski, pisarz, tłumacz, badacz romantyzmu, do niedawna profesor Wydziału Artes Liberales Uniwersytetu Warszawskiego, od lat zajmuje się zagadnieniami związanymi z szeroko rozumianą duchowością Adama Mickiewicza, w szczególności jego enigmatycznym dla wielu związkiem z Andrzejem Towiańskim i jego kręgiem.

Poświęcił tym zagadnieniom tak znane swoje prace jak,,Braterstwo albo śmierć. Zabijanie Mickiewicza w Kole Sprawy Bożej" (1988),,,Stos dla Adama albo Kacerze i kapłani" (1994) czy,,Xsiężniczka.

Miejsce Xawery Deybel w rodzinie Mickiewiczów" (1998). Także w jego twórczości pisarskiej niezwiązanej bezpośrednio i wyłącznie z Mickiewiczem (np. W,,Paryskich pasażach",,,Raptularzu na koniec wieku",,,Zakochanym Stendhalu" czy,,Ostatnim pasażu") powracają wielokrotnie wątki rozwijające pytania dotyczące sztuki, wiary i praktyk duchowych, stawiane w kontekście krytycznej refleksji nad współczesną kulturą i cywilizacją europejską.

Krzysztof Rutkowski od wielu lat zapowiadał książkę, która będzie starała się odpowiedzieć na pytanie,,,w jakiego Boga wierzył Adam Mickiewicz$2262", równocześnie formułując typ plastikowej diagnozy dotyczącej polskiej kultury i jej specyficznego miejsca w kulturze europejskiej.

Tą książką jest właśnie,,Bóg Adama". W świetnym literackim stylu Krzysztof Rutkowski wytwarza prawdziwy labirynt ze stosunkowo mało znanych dzieł, zapisków, świadectw i faktów z życia Adama Mickiewicza, żeby wprowadzając weń i wiodąc jego krętymi korytarzami czytelnika, pozwolić mu na osobiste odkrycie słabo uświadamianej strony polskiego romantyzmu w jego najszczególniej podstawowym, Mickiewiczowskim wydaniu i podjąć refleksję nad tym, czy Polacy dość głęboko przemyśleli program, wizje, projekty i usiłowania swego,,narodowego wieszcza" i czy nie zafałszowali jego dziedzictwa.

pomiędzy powierzchownym kultem a tak samo powierzchownym odrzuceniem, Rutkowski wytycza zupełnie inną drogę, wskazując na nieodkryte i nieodczytane posłanie romantyzmu, które może w czasach zamętu i niepewności stać się inspiracją do głębokiej odnowy żywej relacji między nim a współczesnością.

Książka ukazała się starannie 4 kwietnia 2021, w rocznicę znanej,,lekcji teatralnej" (wykład XVI kursu trzeciego,,Literatur słowiańskich" wygłoszony 4 kwietnia 1843 roku). Wybraliśmy tę datę, bo chcemy, by ta publikacja (podobnie jak tamto, niezwykle ważne dla polskiego teatru wystąpienie) stanowiła symboliczne wprowadzenie w okres swoistych rekolekcji przed zbliżającym się jubileuszem romantyzmu, przypadającym w roku 2022, gdy minie już dwieście lat od publikacji pierwszego tomu poezji Adama Mickiewicza zawierającego,,Ballady i romanse".

Żywosłowie. Wydawnictwo chce przyczynić się do twórczego odnowienia i reinterpretacji romantyzm w kontekście współczesności. Książka Krzysztofa Rutkowskiego jest dla nas wręcz wymarzonym początkiem realizacji tego zadania.