Zapomniana egzekucja. natolin, listopad 1939 (Bellona)

Prof. Tomasz Szarota, wybitny historyk II wojny światowej, zajmujący się zwłaszcza okupacją niemiecką na ziemiach polskich, przewodniczący jury Nagrody Klio, podjął temat pierwszej obszerniejszej egzekucji dokonanej poprzez Niemców w rejonie Warszawy.

Miała ona miejsce prawdopodobnie 13 listopada 1939 roku w Lesie Natolińskim, a zginęło w niej 15 Polaków, w tym ojciec profesora Rafał Marceli Blüth. Autor opisuje pierwsze tygodnie okupacji niemieckiej, która od początku okazała się niezwykle brutalna dla ludności polskiej i żydowskiej.

Przejawem terroru były aresztowania i zabójstwa osób z różnych środowisk, które oskarżano o rozmaite „przestępstwa" przeciwko zarządzeniom okupanta, m.in. Przechowywanie broni czy zrywanie plakatów.

Temu jest poświęcony pierwszy z pięciu rozdziałów książki. W kolejnych rozdziałach autor pokazuje okoliczności egzekucji i powojenne ekshumacje i śledztwa jej dotyczące, a także przedstawia ofiary - wśród nich byli: ziemianin, przedstawiciele inteligencji, oficer rezerwy, przedsiębiorca, robotnik, rolnicy, w tym chłopi z podbiłgorajskiej wsi Zastawie, zadenuncjowani za posiadanie broni przejętej od żołnierzy Wojska Polskiego.

Na koniec przedstawia zabiegi o upamiętnienie tych ludzi w Natolinie, gdzie ma stanąć pomnik. Książka jest cenna, gdyż demonstruje nie tylko jedno solidne wydarzenie, ale podstawy warsztatu historyka, który nieraz musi się zamienić w detektywa i rekonstruować przeszłość, losy ludzkie ze strzępów informacji.

Dowodzi też, że terror niemiecki w Polsce był z góry zaplanowany i bezwzględnie realizowany już od wkroczenia Wehrmachtu i wzmagał się wraz z rozwojem aparatu okupacyjnego. W książce wyszuka się dużo ilustracji.

Tytuł Zapomniana egzekucja. Natolin, listopad 1939 Autor Tomasz Szarota Wydawnictwo Bellona EAN 9788311163140 ISBN 9788311163140 Kategoria Historia\Historia Polski liczba stron 280 Rok wydania 2021 Oprawa Twarda