Cygan to cygan (Czarne)

wspaniałe romskie portrety Lidii Ostałowskiej po kilkunastu latach od pierwszego wydania wciąż nie tracą na aktualności. Niestety. Mimo upływu lat, zaangażowania prywatnych organizacji i międzynarodowych agend sytuacja Romów wciąż pozostaje zła, nierzadko zmieniła się na gorsze.

Żadne z postkomunistycznych państw nie wypracowało dobrego modelu współistnienia z mniejszością romską, która - na co dzień niewidoczna - przypomina o sobie niemal wyłącznie w nagłówkach alarmujących newsów: deportacje z Francji, budowa gett na Słowacji, zakaz żebrania w Polsce.

Cygan to Cygan przedstawia złożoność środowiska romskiego, na którą nakładają się mentalność gadziów i tożsamość narodowa państw, w których żyją Limalo, Marika, Ziutek, Badzio, Romek i wielu innych, z paszportem polskim, bułgarskim, serbskim, węgierskim...

„Od pierwszego wydania zbioru „Cygan to Cygan" minęło sporo lat. W naszej części Europy mnóstwo się zmieniło. Należymy do społeczności, dla której liczą się prawa człowieka. We wspólnej, pełnej zgiełku przestrzeni publicznej coraz wyraźniej przebija się głos, że to nie my – gadziowie – mamy zadecydować o przyszłości Romów.

Sami rozstrzygną, jak integrować innowacyjność i tradycję. Dajmy im miejsce." Lidia Ostałowska „Jakże niezwykły jest świat Cyganów, o którym tak przejmująco opowiada Lidia Ostałowska! Ileż tu przewija się losów najdziwniejszych, ileż zdumiewających historii.

Te nadzwyczajne, napisane z pasją i humanizmem reportaże odsłaniają zagadkową i fascynującą rzeczywistość, w którą książka Ostałowskiej wciąga od pierwszej strony." Ryszard Kapuściński „Szczerze Państwu polecam niezmiernie ciekawą książkę Lidii Ostałowskiej „Cygan to Cygan".

Impresje dotyczące enigmatycznego narodu, jego nieprzystępnej i tragicznej historii warte są przeczytania." Jerzy Giedroyc „Cyganów kojarzymy przeważnie z problemami socjalnymi i ekonomicznymi. Patrzymy na nich jak na niezintegrowanych ze społeczeństwem outsiderów, jak na niechcianych pariasów.

niezwykle rzadko natomiast zauważamy w nich ludzi, współobywateli. Lidia Ostałowska w swej książce opowiada o ludziach, o ich marzeniach, potrzebach i tragediach. Opowiada o tym szczególnie subtelnie, bez fałszywej sentymentalności, nie uderzając przy tym ani razu w niewłaściwy ton.

mistrzowskie dzieło." Martin Pollack