Różnolitość cywilizacyjna słowiańszczyzny (Prohibita)

Proroczy esej prof. Feliksa Konecznego z 1925/1926 roku, w którym przewiduje m.in., iż na skutek różnic cywilizacyjnych na Bałkanach próba zjednoczenia pod jednym państwem tylu kultur i narodów zakończy się krwawą wojną, co miało miejsce u progu lat 90.

XX wieku."Gdybym zamierzał wykazywać, jako Słowiańszczyzna nie wytworzyła ani choćby nie formujeła nigdy jakiejś odrębnej „kultury słowiańskiej", i że wyrażenie tego rodzaju stanowi czczy frazes na oznaczenie wyssanego z palca wymysłu, wynajdywałbym doprawdy niepotrzebnie proch.

Każdemu żakowi szkolnemu wiadomo, iż całkiem co innego cywilizacja łacińska, a co innego bizantynizm, i że obie te cywilizacje mieszczą się w Słowiańszczyźnie, a zatem o cywilizacji czy kulturze Słowian można mówić tylko w liczbie mnogiej.

A gdyby chodziło o przykłady tej i tamtej cywilizacji, by uwydatnić ich odrębność, a nieraz przeciwieństwo, również szkoda byłoby czasu na pisanie, boć to dostatecznie już jest opisane poprzez wystarczającą najzupełniej liczba pisarzy.

Lecz pragnę zwrócić uwagę na niektóre pomijane dotychczas objawy: nie dwie cywilizacje, lecz trzy widzę w Słowiańszczyźnie, mianowicie do tamtych dwóch dodać trzeba turańską. Zważać również należy na tę okoliczność, iż stosunki wzajemne wszystkich trzech bywały niejednakowe w różnorodnych okresach dziejowych, a choćby nie wszędzie i nie za każdym razem występowały wszystkie jednocześnie.

Godnym wreszcie uwagi jest fakt, jako każda z tych cywilizacji wydawała w Słowiańszczyźnie pewne odmiany, odcienia, a nadto powstawały inne znów odmiany z mieszania się dwóch cywilizacji, tych albo owych, z dążeń do tzw.

syntezy też z mieszaniny ich mechanicznej. Co zważywszy, widzimy, jako różnolitość kulturalna Słowiańszczyzny nie dwie odmiany mieści w sobie,widocznie więcej".(fragment eseju) Tytuł Różnolitość cywilizacyjna Słowiańszczyzny Autor Feliks Koneczny Wydawnictwo Prohibita EAN 9788365546548 ISBN 9788365546548 Kategoria Historia\Historia Powszechna ilość stron 77 Format 12.5x19.5x0.7 cm Rok wydania 2019 Oprawa Miękka Wydanie 1 Waga 0.08 kg