Kultura narcyzmu. Amerykańskie życie w czasach mal (Lasch Christopher)

Drugie wydanie jednej z najgłośniejszych książek Christophera Lascha, amerykańskiego historyka i wpływowego intelektualisty lat 70. I 80. XX wieku. Pierwsze amerykańskie wydanie książki ukazało się w 1979 roku i w następnym roku przyniosło autorowi prestiżową nagrodę U.S. National Book Award. Książka stała się bestsellerem dziennika "New York Times". Odwołując się do teorii psychoanalitycznych i analizy historycznej, Lasch wyraża zatroskanie stanem społeczeństwa amerykańskiego (polityki, gospodarki i kultury) i ogólniej, cywilizacji zachodniej: "Przyszłość jawi się jako niespokojna i niepewna [a] społeczeństwo burżuazyjne wszędzie zużywa nagromadzony zasób twórczych koncepcji - współczesny świat staje w obliczu przyszłości pozbawionej nadziei". Lasch dostrzega powszechny sprzeciw wobec polityki postrzeganej jako organizowany spektakl, zauważa pierwsze próby samoorganizacji obywateli w lokalnych wspólnotach w celu obrony swoich praw wobec organów państwa i korporacji. Dotychczasowy kult liberalizmu utożsamianego z indywidualizmem doprowadził do powstania osobowości narcystycznej oznaczającej niepohamowaną pogoń za szczęściem, chorobliwe skupienie na własnym "ja". Narcyz żyje dniem powszednim a równocześnie odczuwa stałe niezaspokojenie pragnień. Lasch uważa, że współczesny człowiek, zdany na ekspertów, stracił zdolność do odwoływania się do własnego doświadczenia, do samodzielnego określania własnych potrzeb, co sprawia niemożność ich zaspokojenia. Wyparcie się przeszłości prowadzi do rozpaczy, kryzys kulturowy wynika z deprecjacji przeszłości - diagnozy i analizy Lascha odnoszą się najczęściej do określonego w historii czasu z życia społeczeństwa amerykańskiego, niemniej zaskakują przenikliwością i zaangażowaniem autora aktualnością.
Co więcej, wydaje się, że po upływie tylu lat od jej pierwszego amerykańskiego wydania (w Polsce w 2015 roku) książka nic nie straciła na swej aktualności, równocześnie w odniesieniu do zjawisk typowych dla społeczeństwa amerykańskiego, jak i - aktualnie - polskiego. Drugie polskie wydanie przedstawia się na podstawie amerykańskiego wydania z 2018 roku, które zostało poprzedzone wstępem E.J. Dionne'a juniora, w którym pisze on m.in.:
"Lasch ubolewa nad upadkiem prawdy, pogłębiającą się różnicą pomiędzy elitami i mniej uprzywilejowanymi grupami oraz trudnościami, z jakimi zmaga się amerykańska rodzina. Przestrzega przed społecznymi i psychologicznymi kosztami utraty kontroli nad warunkami pracy przez amerykańskiego robotnika. Wyjaśnia też wzrost »wszechobecnego braku zaufania do ludzi będących u władzy« […] oraz ubolewa nad przemianą polityki z »narzędzia zmiany w sferze społecznej w narzędzie samorealizacji«. Lasch zwraca ponadto uwagę na paradoks zdominowania »amerykańskiego społeczeństwa poprzez korporacyjne elity szerzące egalitarną ideologię«. Trudno byłoby teraz znaleźć ulepszone określenie opisujące czasy Trumpa. […] Lasch, historyk i krytyczny myśliciel, na pewno oburzyłby się, gdybyśmy próbowali przenieść jego analizy do naszych czasów w celu sformułowania opinii na temat mocnego polityka albo okoliczności, których nie miał okazji poznać. Jednak lektura »Kultury narcyzmu« wzmaga naszą potrzebę usłyszenia tego przenikliwego i bezapelacyjnie niekonwencjonalnego myśliciela, który objaśniłby niejednokrotnie niezrozumiałą rzeczywistość".