Antemurale. schyłek wielkiego księstwa litewskiego (Łukomski Grzegorz)

Co łączy współczesnych Polaków, Litwinów, Białorusinów oraz innych mieszkańców byłego wielkiego Księstwa Litewskiego, zwłaszcza najmłodsze pokolenia? Najłatwiej odpowiedzieć, iż wspólna wielowiekowa przeszłość, sięgająca czasów Jagiellonów, wspólnota bytu państwowego Korony i pokaźnego Księstwa, w dodatku europejska tożsamość i teraźniejszość.

O przeszłości w głównej mierze pamięta się przy okazji sporych, krągłych rocznic, takich jak setna rocznica restytucji polskiej państwowości. Wydarzenia, które miały miejsce w latach 1918–1922 zadecydowały ostatecznie o rozejściu się dróg obywateli Rzeczypospolitej Obojga Narodów.

Co sprawiło, iż nie udało się w żadnej formie zrekonstruować szerokiego, nie tylko terytorialnie lecz i kulturowo, bytu politycznego, który był niegdyś dla Europy wzorem, a nawet budził zawiść wielu? Czy była to niechęć sąsiadów i wpływy obcych, Niemiec, bolszewickiej Rosji, aliantów zachodnich: Francji i wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych? Czy były to skutki wojny polsko-bolszewickiej 1918–1920, wprawdzie przez Rzeczpospolitą wygranej, lecz przegranego później traktatu pokojowego w Rydze (marzec 1921).

A może błędy, które popełnił w swej polityce federacyjnej Józef Piłsudski, m.in. Niepowodzenie operacji kijowskiej (kwiecień–maj 1920 roku), zdecydowany opór Litwinów przeciwko integracji czy też wynik „buntu" generała Lucjana Żeligowskiego? Wielu jest zdania, że powodem klęski i schyłku znacznego Księstwa Litewskiego były swary i nieprzygotowanie elit politycznych, zarówno polskich, jak i litewskich.

Inni natomiast uważają, że sama idea była już wówczas politycznym anachronizmem i – jak to ujął Lukrecjusz (O naturze wszechrzeczy) – ex nihilo – nihil fit. Rozpoczęty przed stu laty dyskurs historyczny i publicystyczno-medialny trwa do dziś.Na powyższe i szereg innych pytań odszuka Czytelnik odpowiedź w prezentowanej pracy.

Tytuł Antemurale schyłek znacznego księstwa litewskiego 1918–1922 Autor Grzegorz Łukomski Wydawnictwo LTW EAN 9788375655827 ISBN 9788375655827 Kategoria Historia\Historia Polski liczba stron 372 Format 14.5x20.5x2.4 cm Rok wydania 2018 Oprawa Miękka Wydanie 1 Waga 0.47 kg