Pomniki publiczne i dyskurs zasługi w dobie "wskrzeszonej" polski lat 1807–1830 (Universitas)

Książka dotyczy pomników publicznych w Księstwie Warszawskim, Królestwie Polskim, Wolnym Mieście Krakowie i Wielkim Księstwie Poznańskim w latach 1807–1830, a więc w tych politycznych bytach na terenie dawnej Rzeczypospolitej, które na początku XIX wieku aspirowały do statusu „wskrzeszonej" Polski.

Poddaje ona analizie ideologiczną wymowę pomnikowej komemoracji zasłużonych jednostek, będącej specyficznym zjawiskiem na tym obszarze w tym czasie. Pomniki publiczne promowały przeróżne wizje osobowego ideału, na których określone grupy politycznego interesu chciały oprzeć „wskrzeszoną" wspólnotę narodową.

Analiza pomników jako unikalnych obiektów artystycznych, uobecniających zagadnienie „wskrzeszonej" tożsamości Polaków w przestrzeni (a zatem i sferze) publicznej, unaocznia nam ścisłą zależność ich formy wizualno-przestrzennej od względów ideologicznych i zapotrzebowania dobrania propagandowego przekazu do spodziewanego odbiorcy.

Niniejsza monografia pogłębia więc naszą wiedzę o polityczno-społecznym ugruntowaniu sztuki w tym szczególnym okresie, w którym na ziemiach polskich rodziła się artystyczna progresywność. Ta ostatnia była wyznaczana właśnie takimi specyficznymi zjawiskami jak pomniki publiczne, które zaprzęgały ekskluzywne formy artystycznego wyrazu w służbę demokratyzującego się życia politycznego doby porozbiorowej.

Jest to zarazem pierwsze opracowanie tematu ówczesnej ideologii „wskrzeszenia" w ogóle, dlatego również adresowane nie tylko do osób zainteresowanych historią sztuki, lecz i na dodatek historią polityczną i społeczno-kulturową początku XIX wieku.