Gdy zakończyła się wojna, która miała położyć kres wszystkim wojnom, spora trójka prezydent Woodrow Wilson, brytyjski premier David Lloyd George oraz premier Francji Georges Clemenceau spotkała się w Paryżu na sześć miesięcy 1919 roku, żeby przygotować trwały pokój.
Margaret MacMillan w przełomowym dziele historii narracyjnej daje żywy i bliski opis tych pamiętnych dni, gdy na gruzach upadłych imperiów rodziły się świeże byty polityczne (jak Irak, Jugosławia czy Palestyna) i ustalano ponownie granice współczesnego świata.
Na początku roku 1919 po Paryżu krążył żart, że Rada Czterech (wielka Brytania, Francja, USA, Włochy) pracowicie przygotowuje sprawiedliwą i trwałą wojnę. Sześć miesięcy rozmów zakończyło się 28 czerwca, gdy Niemcy zmuszono do podpisania traktatu, którego żaden aliancki polityk nie przeczytał całkowicie, jak utrzymuje w kolorowym opisie MacMillan, wykładowczyni historii na uniwersytecie w Toronto.
Prezydentowi Wilsonowi wyjątkowo zależało na Lidze Narodów,choćby jego własny senat odrzucił i ją, i cały traktat. Gdy pośpieszne, doraźne rozwiązania zastąpiły początkową inercję negocjacji, apele wielu narodów o samostanowienie musiały ustąpić retoryce usprawiedliwiającej narodową chciwość.
Według MacMillan wyróżniali się tu Włosi, którzy nie wygrali żadnej bitwy,, a także ocaleni od katastrofy Francuzi; Japończycy wyrwali dla siebie wyspy na Pacyfiku i kolonię w Chinach, znaną z niemieckiego piwa.
Poważny i niedużo sympatyczny Wilson nie zdobył nic; po powrocie do domu doznał paraliżującego wylewu. Inni członkowie rady targowali się o łupy, jak czyniły również Grecja, Polska lub nowa Jugosławia. Wilson zauważył istnienie niesmaku starym ładem, który jednak dominował w większości decyzji; pojawiły się krzywdzące problemy w typu bolszewizmu.
Hitler winił traktat o więcej nieszczęść, niżeli faktycznie spowodował, jego sygnatariusze często nie mogli jednak przeprowadzić swej woli. Przejrzysty fason MacMillan wprowadza czytelników do kolorowego, godnego uwagi świata, a rozmach narracji obejmuje wszystkie kontynenty, które na próżno kształtowali czyniciele pokoju.
Tytuł Paryż 1919. Sześć miesięcy, które zmieniły świat.. Autor Margaret Macmillan Wydawnictwo Napoleon V EAN 9788378896500 ISBN 9788378896500 Kategoria Literatura, Historia liczba stron 498 Format 17x24 cm Rok wydania 2018 Oprawa twarda