Świat najlepszy z możliwych? (Tadeusz Pabjan)

Jeśli Bóg istnieje, i jeśli – jak na Boga przystało – jest prawidłowy i wszechmocny, to zło obecne w wyprodukowanym przezeń świecie staje się zagadką, która bezwzględnie domaga się wyjaśnienia. Czy dobry i zarazem wszechmocny Bóg w ogóle może pozwalać na zło? A jeśli pozwala, to czy z całą pewnością jest dobry, i czy niewątpliwie jest wszechmocny?

Nie ma łatwej odpowiedzi na pytanie o przyczynę zła. Dla tych, którzy wierzą w dobrego i wszechmocnego Boga, znalezienie tej odpowiedzi jest istotnie skomplikowane. Świat powołany do istnienia poprzez Stwórcę naznaczony jest bowiem piętnem cierpienia, które stawia pod znakiem zapytania prawdę o Jego dobroci i Jego wszechmocy. Czy jednak Bóg rzeczywiście mógł stworzyć świat bardziej wyśmienity niżeli ten, który stworzył? Świat, w którym w ogóle nie byłoby zła? niemało wskazuje na to, że nie. Ale wcale nie jest oczywiste to, iż uzasadniony jest optymizm Leibniza, który dowodzi, że żyjemy w najkorzystniejszym z realnych światów, i iż bez obecnego w nim zła nie byłby to już świat najlepszy.

Dlaczego zło? Czy możliwy jest świat bez zła? Czy Leibniz miał rację, gdy twierdził, iż nasz świat jest najkorzystniejszym z realnych? W każdym razie świat bez książki Pabjana byłby odrobinę gorszy.

ks. Prof. Michał Heller

Tadeusz Pabjan - ksiądz katolicki, wykładowca filozofii przyrody i filozofii nauki na Uniwersytecie Papieskim Jana Pawła II w Krakowie. Nakładem CCPress ukazały się m.in.: Niedomknięty bilans wszechświata (2014), Anatomia konfliktu. Pomiędzy nowym ateizmem a teologią nauki (2016), a także - wspólnie z ks. Prof. Michałem Hellerem - Stworzenie i początek wszechświata (2013).