W ramach prezentowanej publikacji Czytelnik odnajdzie szkice o poezji Zuzanny Ginczanki, Jana Lechonia, Czesława Miłosza, Piotra Sommera, Jerzego Ficowskiego, Jarosława Iwaszkiewicza oraz Zbigniewa Herberta.
Granica pomiędzy idyllicznością a testamentem z pewnością nie rozdziela anachronizmu od postępowości. Obie formuły poetyckie z podobną mocą przekraczają swe gatunkowe ograniczenia. I idylle, i testamenty mają charakter mediacyjny – stale o coś walczą, negocjują warunki, testują ograniczenia i wymiary działań.
Ruch wyrosły z poetyckiego bezwstydu, nieskromnej pasji – bądź zatajania prawdy (idylla) – bądź jej ujawniania (testament), wynika ze sprzeciwu wobec praw i możliwości ulepszania tego świata. Dlatego też testament nie musi być rozważaniem starca będącego myślami w innej epoce, a idylla – gaworzeniem pastuszka próżnującego ku uciesze obserwatora.
W poszczególnych odsłonach Autor projektu poddaje światopoglądy idylliczne i testamentalne próbom genologicznym i filozoficznym jako stany charakterologiczne, predylekcje wyobraźni, składniki stylu.