Autorka książki stawia pytanie: jak odpowiadamy w polszczyźnie na pytanie o rozstrzygnięcie? Jaka jest geneza tych wyrażeń, których używamy, by potwierdzić, zaprzeczyć bądź wyrazić swoją niepewność czy wahanie? W zasobie leksykalnym polszczyzny jest niemało, poza tak, nie i chyba, jednostek, którym można przypisać te wartości.
Materiał poddany analizie wywodzi się jednocześnie ze źródeł dawnych (staropolskie dramaty, słowniki historyczne, korpusy polszczyzny dawnej), jak i współczesnych (głównie Narodowy Korpus Języka Polskiego).
wszelkich ustaleń dokonuje się zatem na podstawie materiału współczesnego i historycznego. Takie podejście daje możliwość czynienia pewnych uogólnień odnoszących się do polszczyzny w ogóle, nie tylko do wybranego poziomu synchronicznego.
Opisywany zbiór wyrażeń nie stanowi kategorii w sensie językoznawczym, stanowi jednak klasę, która pełni w komunikacji językowej określoną funkcję i można stworzyć ogólną charakterystykę semantyczną podzbiorów, które wchodzą w jej skład.
To funkcja właśnie stała się podstawowym zezwalającym włączyć informacje wyrażenie do opisywanego zbioru. W polskiej literaturze językoznawczej sporo miejsca poświęcano dotychczas strukturze i funkcji pytań, nie ma natomiast pracy o odpowiedziach.
Monografia porusza ponadto ważne problemy metodyczne i metodologiczne językoznawstwa historycznego, wskazując, jak, w przypadku braków materiałowych, można prowadzić rozważania o charakterze diachronicznym, czy wręcz panchronicznym.
Książka wpisuje się w trwające już od kilkudziesięciu już lat zainteresowanie metatekstowym poziomem języka, czyli tym, który nie odnosi się w sposób bezpośredni do obiektów rzeczywistości pozajęzykowej, ale który stanowi niezwykle ważny element naszych wypowiedzi językowych, zezwalający ową rzeczywistość komentować, wyrażać nasze przekonania i sądy.