Lunatycy (Dialog)

„Wybuch wojny w 1914 roku to nie kryminał Agathy Christie, w którym na końcu odkryjemy winnego stojącego nad zwłokami w oranżerii z dymiącym pistoletem. W tej opowieści nie ma żadnego dymiącego pistoletu; czy także raczej każda z głównych postaci trzyma w rękach po jednym z nich.

Widziany w tym świetle wybuch tamtej wojny był tragedią, a nie zbrodnią. Zachwyt tego faktu nie oznacza, że powinniśmy pomniejszać wojowniczość i imperialistyczną paranoję austriackich i niemieckich decydentów, które trafnie zaprzątały uwagę Fritza Fischera i jego sprzymierzeńców w historiografii.

Lecz Niemcy nie byli jedynymi imperialistami i nie tylko oni ulegali paranoi. Kryzys, który przyniósł wojnę w 1914 roku, był owocem wspólnej kultury politycznej. Był jednak jeszcze wielobiegunowy i autentycznie interaktywny, co czyni z niego najszczególniej złożone wydarzenie czasów współczesnych, i dlatego właśnie debata na temat przyczyn pierwszej wojny światowej trwa nadal, sto lat po tym, jak Gavrilo Princip oddał tamte dwa śmiertelne strzały do Franciszka Ferdynanda".

Fragment „Zakończenia" Jedna z najbardziej imponujących i inspirujących książek na temat tego okresu, jakie kiedykolwiek powstały. The Sunday Times Ta arcyistotna analiza przyczyn I wojny światowej zasługuje na miano nowej tradycyjnej wykładni tego kontrowersyjnego tematu.

Foreign Affairs doskonałe… Książka jest doskonale napisana i świetnie udokumentowana. Żadna późniejsza analiza źródeł I wojny światowej nie będzie mogła obyć się bez tej kluczowej pracy. Ian Kershaw, BBC History Clark to fachowy historyk… W swej opowieści w żywy sposób odtwarza kluczowe decyzje, jednocześnie zręcznie kreśląc kontekst, który do nich doprowadził… Praca o zasadniczym znaczeniu.

The Wall Street Journal Monumentalna książka. Genialna, wręcz przełomowa…. Clark wykonał profesjonalną pracę, tłumacząc niewytłumaczalne. The Boston Globe bez dwóch zdań najlepiej napisana książka na ten temat, jaka kiedykolwiek ukazała się… Praca o unikatowej urodzie, łącząca dokładność badań z wrażliwością analizy i elegancją prozy.

The Washington Post nadzwyczajne…. Mistrzostwo Clarka polega na wytłumaczeniu, jak dalece przedwojenna dyplomacja przypomina gigantyczne ćwiczenia z teorii gier. The Economist