Dywan wschodni. arabia (Antoni Lange)

Arabia — ojczyzna kawy, palm, pustyń, konia, wielbłąda; ojczyzna gwałtownych wybuchów geniuszu i długowiekowych potem omdleń sennych i beztwórczych: miała w historii moment tak nieprzeciętnego rozkwitu, iż przodowała jakiś czas cywilizacji. Imiona autorów zachowały się w pamięci Arabów: Antar — Zuhair — Lebid — Tarafa — Imrulkais albo Amrulkais — i in ni. Istotą poezji arabskiej jest liryka bohaterska; dwa są nieustające jej motywy: koń i kobieta. Arab miłuje kobietę, ale kobieta jest zdradliwa, koń wierny; nie wyszukasz nigdy szyderstwa ani żalu z powodu konia; odszukasz nieraz gorzkie słowa o kobiecie. Jednak miłość arabska nawet w tych cierpieniach rozkosz odkrywa. Stąd, choć pozornie proste, erotyki arabskie posiadają w sobie labirynty ścieżek nieodgadnionych. Przy t y m poeta arabski jest zawsze b ardzo osobisty: zawsze mówi o sobie. Obiektywnym staje się dopiero w bajce: czy to w baśni z 1001 nocy, czy też w baśni o świętych, derwiszach, poetach, rycerzach. Demonstrujemy tutaj antologię dawnej literatury arabskiej.