Problematyka mechanizmów wyrównywania fiskalnego dla gmin jest ważna i aktualna. Ocenia się, iż zróżnicowanie dochodów własnych gmin w Polsce jest szczególnie obfite, co może posiadać negatywne konsekwencje dla zaspokajania potrzeb publicznych, stymulowania rozwoju lokalnego, a także przezwyciężania niepowtarzalnych dla danej wspólnoty problemów, np.
związanych z nierównościami dochodowymi i materialnymi jej mieszkańców. Po drugie, subwencje i dotacje są ważnym źródłem dochodów jednostek samorządu terytorialnego. Pomimo powszechnego występowania subwencji i dotacji celowych w systemach finansowania gmin w poszczególnych państwach ich funkcje i konstrukcja są przedmiotem kontrowersji, w szczególności dotyczących ich sprawności (efektów) i sposobów podnoszenia wydajności mechanizmów wyrównawczych.
Problemem badawczym podjętym w pracy jest funkcjonalność mechanizmów wyrównywania sytuacji finansowej dla gmin w Polsce. Praca jest studium empirycznym mechanizmów wyrównania fiskalnego dla gmin w latach 2004–2014.
Studium to osadzone jest w teorii i dotychczasowym dorobku nauki o finansach. Punktem wyjścia do oceny efektów mechanizmów wyrównawczych było zbadanie zróżnicowania dochodów podatkowych gmin. Podmiotem badań empirycznych była cała populacja gmin.