Pieśni mistycznej miłości (Antologia)

zgromadzone tu w jedną wiązankę hymny i kancony włoskie św. Franciszka Serafickiego, łacińska pieśń św. Bonawentury, poezje Jakuba z Todi tego trubadura-zakonnika; nareszcie sonety i kantyki hiszpańskie św.

Teresy i św. Jana od Krzyża, głównie nie zwracają dziś uwagi na te, jedyne w swoim typu utwory, zapewne z tej przyczyny, iż ‘innowacyjny’ kodeks literacki, wyłączając wszystko, co tylko wyszło z Kościoła i miało z nim ścisły stosunek, zostawiał świeckiej sztuce, choćby najszczególniej pogańskiej, pierwszeństwo; a kwiaty poezji z ducha chrześcijańskiego wykwitające, otacza się zapomnieniem i nie chce o nich nic wiedzieć.

Czy słuszny jest ten ostracyzm estetyczno-literacki? Niech osądzą czytelnicy, zwłaszcza ci, którym błogą jest poezja. Jeżeli tacy natchnieni lirycy przeciętniewieczni, wzbijający się w siódme niebo na skrzydłach mistycznej miłości, nie posiadają mieć prawa nazywać się poetami, dlatego, iż opiewają nieodgadnione drogi, po których dusza ogarnięta miłością łączyła się ze swoim Stwórcą — a natomiast pierwszy ulepszony składacz światowych rymów, rości sobie prawo do tego tytułu — tedy wypadałoby utrzymywać na tej zasadzie, że ziemska cielesność bogatszym i szczytniejszym jest źródłem poetycznych natchnień, zagadkowy a nieograniczony świat duchowy.

Ma ta poezja mistycznej miłości, wszystkie warunki poszukiwane w poezji światowej: będąc duchową, nie przestaje być realną. Jednostronność ‘innowacyjna’, mająca nieudaną pretensję do wielostronności, powinna by już raz wyjść z ciasnego kółka swoich poglądów, i częściej pytać o te źródła wiekuistej prawdy, z których tryska twórczość natchnienia i natchnienie twórczości.