Po 25 latach transformacji systemu szkolnictwa wyższego w Polsce, w znacznej mierze związanej z wdrażaniem rozwiązań obowiązujących w Unii Europejskiej, trwa ożywiona debata na temat tego, jak powinien wyglądać współczesny uniwersytet. Model idealistyczny, w którym uniwersytet postrzegany jest w głównej mierze jako instytucja autonomiczna, jako miejsce poszukiwania prawdy o człowieku i otaczającej go rzeczywistości, przeciwstawiany jest modelowi korporacyjnemu, w którym uniwersytet to skutecznie działające przedsiębiorstwo, podporządkowane praktyce biznesowej. Autorzy zebranych w tomie tekstów, związani na co dzień ze środowiskiem akademickim, podejmują się diagnozy stanu polskiego szkolnictwa wyższego na tle innych krajów europejskich. Dostrzegając bolączki polskich uczelni, takie jak m.in. Biurokracja, zbyt minimalne nakłady na badania naukowe czy niespójność uregulowań prawnych, szukają odpowiedzi na fundamentalne pytanie: jak przywrócić uniwersytetom należne miejsce w kulturze? Co zrobić, aby polski uniwersytet był przygotowany na świeże wyzwania technologiczne, był konkurencyjny wobec uczelni europejskich, odpowiadał na zapotrzebowania rynku pracy, a jednocześnie nie zatracił swego charakteru universitas jako wspólnoty nauczających i nauczanych, platformy zamiany myśli, miejsca kształcenia elit społecznych, nie tylko w wymiarze naukowym, lecz i etycznym? Jedno jest pewne: aby podjąć działania naprawcze, niezbędne jest tworzenie scenariuszy, które uwzględniać będą zmiany demograficzne, prawne, społeczne i ekonomiczne.