Tytuł Edukacja zdrowotna w praktyce pielęgniarskiej Autorzy Matylda Sierakowska, Irena Wrońska Język polski Wydawnictwo PZWL ISBN 978-83-200-4845-2 Rok wydania 2015 Warszawa Wydanie 1 ilość stron 240 Format epub, mobi Spis treści Wykaz autorów 5 Wstęp 9 WSPÓŁCZESNE rozmiary DYDAKTYKI NA RZECZ ZDROWIA I W CHOROBIE 15 1 Specyfika kształcenia zawodowego w pielęgniarstwie 15 1.1. Edukacja zdrowotna w efektach kształcenia zawodowego – Irena Wrońska 15 1.1.1. Istota edukacji zdrowotnej 15 1.1.2. Edukacja zdrowotna w kształceniu pielęgniarek – od przeszłości do przyszłości 17 1.1.3. Efekty wynikowe w kształceniu zawodowym pielęgniarek 23 1.1.4. Edukacja zdrowotna a efekty kształcenia zawodowego pielęgniarek 24 1.2. Rola i zadania pielęgniarki w edukacji zdrowotnej w teorii i praktyce – Danuta Zarzycka 27 1.2.1. Teorie pielęgniarstwa na rzecz edukacji zdrowotnej 27 1.2.2. Edukacja zdrowotna a uwarunkowania prawne 30 1.2.3. Istota roli zawodowej pielęgniarki w obszarze edukacji zdrowotnej 32 1.2.4. Wytyczne dla pielęgniarki służące pełnieniu funkcji edukatora zdrowia 34 1.2.5. Edukacja zdrowotna w przyszłości 36 2 Metodyka edukacji zdrowotnej w kształceniu zawodowym pielęgniarek 41 2.1. Przygotowanie pielęgniarek do diagnozowania problemów edukacyjnych odbiorców opieki zdrowotnej – Matylda Sierakowska 41 2.1.1. Diagnoza pielęgniarska 41 2.1.2. Model samoopieki/deficytu samoopieki Dorothei Orem 44 2.1.3. Diagnoza potrzeb edukacyjnych 47 2.2. Podstawy tworzenia projektów edukacyjnych dla pacjentów – Matylda Sierakowska 51 2.2.1. Etapy planowania edukacji zdrowotnej 51 2.2.2. Metody dydaktyczne w edukacji zdrowotnej 55 2.2.3. Formy organizacyjne używane w edukacji zdrowotnej 59 2.2.4. Środki dydaktyczne 60 2.2.5. Zasady nauczania/edukacji zdrowotnej 63 2.3. Metody aktywizujące wykorzystywane w edukacji – Agnieszka Lankau, Matylda Sierakowska 66 2.4. Metody symulacyjne w edukacji pacjentów – Anna Leńczuk-Gruba 78 2.5. Nowoczesne metody kształcenia z wykorzystaniem technice informacyjnych – Wiesław Półjanowicz 83 2.6. Metody podkreślające w edukacji pacjentów – Zofia Janina Sienkiewicz 93 2.6.1 Planowanie edukacji zdrowotnej z wykorzystaniem metod eksponujących 94 2.7. Metody poręczne w edukacji zdrowotnej – Lucyna Płaszewska-Żywko, Maria Kózka 98 2.8. Metody użytkowane w edukacji do zmiany zachowań zdrowotnych – Barbara Janina Ślusarska 106 2.8.1. Zachowania zdrowotne i cykl zmian zachowań zdrowotnych 106 2.8.2. Metody edukacji w zmianach zachowań zdrowotnych 109 2.9. Ewaluacja efektów kształcenia w obszarze edukacji zdrowotnej – Maria Kózka, Lucyna Płaszewska-Żywko 116 ZAŁOŻENIA EDUKACJI ZDROWOTNEJ A PRAKTYKA PIELĘGNIARSKA I WSPÓŁPRACA INTERDYSCYPLINARNA 125 3 Programy edukacji zdrowotnej w grupie osób zdrowych i zagrożonych ryzykiem choroby 125 3.1. Interdyscyplinarne programy edukacji zdrowotnej w obszarze promocji zdrowia – Anna Andruszkiewicz, Mariola Barbara Banaszkiewicz 125 3.1.1. Założenia teoretyczne tworzenia interdyscyplinarnych programów w obszarze promocji zdrowia 125 3.1.2. Narodowy Program Zdrowia 127 3.1.3. Programy promocji zdrowia 129 3.2. Populacyjne programy zdrowotne ukierunkowane na grupy ryzyka chorobowego – Barbara Janina Ślusarska, Anna Andruszkiewicz 136 3.2.1. Programy zdrowotne finansowane przez Ministerstwo Zdrowia 138 3.2.2. Profilaktyczne programy zdrowotne wykonywane w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia 143 3.2.3. Programy zdrowotne wykonywane poprzez jednostki samorządu terytorialnego 146 3.2.4. Udział pielęgniarki w realizacji profilaktycznych programów zdrowotnych 149 4 Projekty programów edukacyjnych dla pacjentów i/lub opiekunów w wybranych chorobach przewlekłych 153 4.1. Edukacja zdrowotna w chorobach reumatycznych – Matylda Sierakowska 153 4.1.1. Projekt edukacji pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów 153 4.1.2. Szczegółowy scenariusz zajęć edukacyjnych prowadzonych metodą podającą i problemową (drzewo decyzyjne) w grupie pacjentów/opiekunów osób chorych na reumatoidalne zapalenie stawów 165 4.1.3. Materiały informacyjne dla pacjentów – jak żyć z reumatoidalnym zapaleniem stawów – zalecenia do samoopieki 170 Załącznik nr 1 182 4.2. Edukacja zdrowotna w przewlekłych chorobach układu pokarmowego – Katarzyna Łagoda, Regina Sierżantowicz 187 4.2.1. Projekt edukacji pacjentów z chorobą refluksową przełyku 187 4.2.2. Szczegółowy scenariusz zajęć edukacyjnych prowadzonych wybranymi metodami problemowymi w grupie chorych z chorobą refluksową przełyku 197 4.2.3. Projekt edukacji pacjentów z zespołem jelita nadwrażliwego 203 4.2.4. Szczegółowy scenariusz zajęć edukacyjnych prowadzonych metodą podającą, ergonomiczną i problemową (ranking diamentowy) w grupie chorych z zespołem jelita nadwrażliwego 211 4.3. Edukacja zdrowotna w chorobach układu sercowo-naczyniowego – Iwona Teresa Jarocka, Dorota Joanna Kondzior 216 4.3.1. Projekt edukacji pacjentów z chorobą niedokrwienną serca 216 4.3.2. Szczegółowy scenariusz zajęć edukacyjnych prowadzonych metodą podającą i problemową (rybi szkielet) w grupie osób z chorobą niedokrwienną serca 227 4.3.3. Projekt edukacyjny pacjentów z nadciśnieniem tętniczym 231 4.3.4. Szczegółowy scenariusz zajęć edukacyjnych prowadzonych metodami problemowymi (mapa myśli, układanka/puzzle) w grupie chorych z nadciśnieniem tętniczym 243 4.4. Edukacja zdrowotna w chorobach układu oddechowego – Krystyna Kowalczuk, Hanna Joanna Rolka 248 4.4.1. Projekt edukacji pacjentów z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc 248 4.4.2. Szczegółowy scenariusz zajęć edukacyjnych prowadzonych metodą użyteczną – pokaz z objaśnieniem, w grupie chorych z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc 259 4.4.3. Materiały informacyjne dla pacjentów na temat prowadzenia rehabilitacji oddechowej 265 4.5. Edukacja zdrowotna w chorobach neurodegeneracyjnych – Krystyna Klimaszewska, Katarzyna Krystyna Snarska 268 4.5.1. Projekt edukacji pacjentów z chorobą Parkinsona 268 4.5.2. Szczegółowy scenariusz zajęć edukacyjnych prowadzonych metodą podającą, funkcjonalną i problemową (burza mózgów) w grupie chorych z chorobą Parkinsona 280 4.5.3. Materiały informacyjne dla pacjentów z chorobą Parkinsona 283 4.6. Edukacja zdrowotna w chorobach nerek – Grażyna Kobus 296 4.6.1. Projekt edukacji pacjentów z przewlekłą chorobą nerek w okresie bezpośrednio poprzedzającym leczenie nerkozastępcze 296 4.6.2. Szczegółowy scenariusz zajęć edukacyjnych prowadzonych metodą podającą, poręczną i problemową (drzewo decyzyjne) w grupie chorych przygotowywanych do leczenia nerkozastępczego 307 4.7. Edukacja zdrowotna w wybranych problemach geriatrycznych – Halina Doroszkiewicz, Jolanta Lewko 312 4.7.1. Projekt edukacji opiekunów sprawujących opiekę nad chorym z otępieniem w środowisku zamieszkania 312 4.7.2. Szczegółowy scenariusz zajęć edukacyjnych prowadzonych metodą podającą, ergonomiczną i problemową (analiza przypadku) w grupie opiekunów osób starszych z otępieniem 324 4.8. Edukacja w przewlekłych chorobach dermatologicznych – Anna Baranowska, Barbara Jankowiak 332 4.8.1. Projekt edukacji rodziców/opiekunów dzieci z atopowym zapaleniem skóry 332 4.8.2. Szczegółowy scenariusz zajęć edukacyjnych prowadzonych metodą podającą i problemową (mapa mentalna, burza mózgów) w grupie rodziców/opiekunów dzieci chorych na atopowe zapalenie skóry 341 4.8.3. Materiały informacyjne dla rodziców/opiekunów dzieci z atopowym zapaleniem skóry 345 Skorowidz 355