Tytuł Angielski w praktyce opiekuna osób starszych, chorych i niepełnosprawnych Autor Anna W. Kierczak Język polski Wydawnictwo PZWL ISBN 978-83-200-4824-7 Rok wydania 2014 Warszawa Wydanie 1 ilość stron 662 Format mobi, epub Spis treści Przedmowa – Preface 19 Skróty i znaki objaśniające – Abbreviations 21 CZĘŚĆ 1 – PART 1. Opiekun medyczny – Personal care assistant 23 1.1 Instytucje opieki zdrowotnej – Healthcare agencies 23 Osoby wymagające długotrwałej opieki – Persons needing long-term care 25 1.2 Zespół medyczny – Health team 26 1.3 Obowiązki i zadania opiekuna medycznego – Nursing assistant duties and tasks 28 Komunikacja z zespołem opiekuńczym i terapeutycznym – Communicating with nursing and health team 31 Przydatne zwroty i pytania – Useful expressions and questions 33 1.4 Środki ochrony osobistej – Personal protective equipment 44 CZĘŚĆ 2 – PART 2. Prawa, prywatność i poczucie komfortu podopiecznego – Person’s rights, privacy and comfort 47 2.1 Prawa podopiecznego – Person’s rights 47 Przedstawicielstwo – Representation 49 Członkowie rodziny, krewni, przyjaciele, znajomi – Family members, relatives and friends 50 2.2 Prywatność – Privacy 52 Wyposażenie gwarantujące pełną prywatność – Equipment ensuring full visual privacy 53 Inne przydatne terminy i wyrażenia – Other useful terms and expressions 55 Przydatne polecenia, pytania i zwroty – Useful orders, questions and expressions 56 2.3 Zachowanie tajności – Confidentiality 58 Przydatne polecenia, pytania i zwroty – Useful orders, questions and expressions 60 2.4 Komfort podopiecznego – Person’s comfort 61 komfortowy pokój i przychylne otoczenie – Comfortable room and friendly surroundings 62 Dźwięki, które mogą przeszkadzać – Sounds that may disturb 65 Przydatne polecenia i pytania – Useful orders and questions 66 2.5 Ból – Pain 72 typy bólu – Types of pain 72 Opis bólu – Pain description 74 Lokalizacja bólu – Pain location 78 Ocena bólu – Pain assessment 80 Przydatne polecenia, pytania i zwroty – Useful orders, questions and expressions 86 2.6 Sen i odpoczynek – Sleep and rest 93 rodzaje snu – Types of sleep 93 Czynniki wpływające na sen – Factors affecting sleep 94 Zaburzenia snu – Sleep disorders 94 Promowanie snu i odpoczynku – Promoting sleep and rest 96 Przydatne polecenia, pytania i zwroty – Useful orders, questions and expressions 99 CZĘŚĆ 3 – PART 3. Bezpieczeństwo podopiecznego – Person’s safety 101 3.1 Bezpieczeństwo – Safety 101 Kolorowe opaski z zakodowaną informacją – Colo(u)r-coded wristbands 102 Stan psychiczny podopiecznego – Person’s mental status 102 Identyfikacja – Identifying the person 103 wykorzystanie sygnalizatora świetlnego lub dzwonka – Using the signal light or bell 104 Przydatne polecenia, pytania i zwroty – Useful orders, questions and expressions 105 3.2 Rzeczy osobiste – Personal belongings 107 Rzeczy trzymane przy łóżku – Things kept at the bedside 107 Przydatne polecenia, pytania i zwroty – Useful orders, questions and expressions 108 3.3 Upadki – Falls 109 Powody i czynniki ryzyka upadku – Causes and risk factors for falls 109 Immobilizacja fizyczna i farmakologiczna – Physical and chemical restraints 118 Przydatne polecenia, pytania i zwroty – Useful orders, questions and expressions 121 3.4 Wypadki – Accidents 129 Czynniki ryzyka – Risk factors 129 Uwięźnięcie pacjenta w łóżku szpitalnym – Patient entrapment in bed 130 Przydatne polecenia, pytania i zwroty – Useful orders, questions and expressions 131 3.5 zapobieganie pożarom i oparzeniom – Preventing fire and burns 133 Częste przyczyny pożaru lub poparzeń – Common reasons of fire or burns 134 nowoczesnanie na wypadek pożaru – Fire emergency 140 Przydatne polecenia, pytania i zwroty – Useful orders, questions and expressions 141 3.6 uniemożliwianie zatruciu – Preventing poisoning 144 Częste przyczyny zatrucia – Common reasons of poisoning 144 Częste objawy i oznaki zatrucia – Common symptoms and signs of poisoning 147 Środki bezpieczeństwa uniemożliwiające zatruciu – Safety measures to prevent poisoning 148 Przydatne polecenia, pytania i zwroty – Useful orders, questions and expressions 150 3.7 uniemożliwianie uduszeniu się – Preventing suffocation 150 Powody zakrztuszenia – Reasons of choking 151 Objawy i skutki zakrztuszenia – Symptoms and results of choking 151 3.8 zapobieganie wypadkom spowodowanym sprzętem – Preventing equipment accidents 154 Sprzęt elektryczny – Electrical equipment 154 Środki bezpieczeństwa uniemożliwiające porażeniu prądem – Safety measures to prevent electrical shock 155 Przydatne polecenia, pytania i zwroty – Useful orders, questions and expressions 156 3.9 zapobieganie infekcjom – Preventing infections 157 Mikroorganizmy – Microorganisms 158 Oznaki i objawy infekcji – Signs and symptoms of infection 159 zapobieganie i zwalczanie infekcji – Preventing and fighting infection 160 Przydatne polecenia, pytania i zwroty – Useful orders, questions and expressions 161 CZĘŚĆ 4 – PART 4. Wnętrze dla podopiecznego – Person’s unit 163 4.1 Meble – Furniture 163 4.2 Inne sprzęty wyposażenia – Other equipment 165 Inne przydatne terminy i wyrażenia – Other useful terms and expressions 166 4.3 Podstawowe pozycje ustawienia łóżka oraz ścielenie łóżka – Basic bed positions and bedmaking 167 Pozycje ustawienia łóżka – Bed positions 167 Ścielenie łóżka – Bedmaking 168 Przydatne polecenia, pytania i zwroty – Useful orders, questions and expressions 171 CZĘŚĆ 5 – PART 5. Ciało człowieka – Human body 177 5.1 Części ciała ludzkiego – Human parts 177 Inne przydatne nazwy – Other useful names 180 5.2 Ręka i dłoń – Arm and hand 181 Inne przydatne nazwy – Other useful names 182 5.3 Noga i stopa – Leg and foot 183 Inne przydatne nazwy – Other useful names 184 5.4 Twarz – Face 185 Inne przydatne nazwy – Other useful names 187 CZĘŚĆ 6 – PART 6 Asysta przy badaniu fizykalnym – Assisting with the physical examination 189 6.1 Sprzęt użytkowany przy badaniu fizykalnym – Physical examination equipment 189 6.2 Przygotowanie podopiecznego do badania fizykalnego – Preparing the person for physical examination 193 Pozycje do badania medycznego i zabiegów – Positions for physical examination and treatment 194 Inne pozycje do badania medycznego i zabiegów – Other positions for physical examination and treatment 196 Przydatne polecenia i zwroty – Useful orders and expressions 197 6.3 Oznaki życia – Vital signs 200 Tętno – Pulse 200 Ciśnienie krwi – Blood pressure 203 Temperatura ciała – Body temperature 204 Oddychanie – Respiration 211 6.4 Pomiar masy ciała i wzrostu podopiecznego – Weighing and measuring the person 214 Pomiar masy ciała – Body weight measurement 214 Pomiar wzrostu – Height measurement 215 Przydatne polecenia i zwroty – Useful orders and expressions 216 CZĘŚĆ 7 – PART 7. Pobieranie materiału do badań i badanie próbek – Collecting and testing the specimens 217 7.1 Przyrządy i środki do pobrania próbek – Specimen collection materials and devices 218 Przydatne pytania, polecenia i zwroty – Useful questions, orders and expressions 219 7.2 Próbka moczu – Urine specimen 222 Próbka moczu – typy – Urine specimen – type 222 Badanie i odcedzanie moczu – Testing and straining urine 223 Miejsce oddania moczu – Voiding device 225 Trudości w oddawaniu moczu – Difficulty in voiding 225 Przydatne pytania, polecenia i zwroty – Useful questions, orders and expressions 226 7.3 Próbka kału – Stool specimen 230 Test do badania kału – Stool test 230 Przydatne pytania, polecenia i zwroty – Useful questions, orders and expressions 232 7.4 Próbka plwociny – Sputum specimen 232 Pobieranie próbki plwociny – Sputum specimen collection 234 Choroby i niedomagania układu oddechowego – Respiratory diseases and disorders 235 Przydatne pytania, polecenia i zwroty – Useful questions, orders and expressions 236 7.5 Badanie poziomu cukru we krwi – Blood glucose testing 238 Test na oznaczenie poziomu cukru we krwi – Blood glucose test, sugar test 238 Przydatne pytania, polecenia i zwroty – Useful questions, orders and expressions 240 CZĘŚĆ 8 – PART 8. Problemy ze wzrokiem – Vision problems 243 8.1 Wady wzroku, zaburzenia wzroku i choroby oczu – Defects of vision, disorders and diseases of the eyes 244 Wady wzroku – Defects of vision 244 Zaburzenia wzroku, urazy i choroby oczu – Disorders, injury and diseases of the eyes 245 Objawy problemów ze wzrokiem – Symptoms of vision problems 246 Przydatne polecenia, pytania i zwroty – Useful orders, questions and expressions 249 8.2 Okulary, soczewki kontaktowe i protezy oczne – Glasses, contact lenses and ocular prostheses 251 Okulary – Glasses 251 Soczewki kontaktowe – Contact lenses 251 Proteza oczna – Ocular prosthesis 253 Przydatne polecenia, pytania i zwroty – Useful orders, questions and expressions 253 Higiena – Hygiene 257 Zdejmowanie i zakładanie okularów – Removing and putting on the glasses 257 Czyszczenie okularów – Cleaning eyeglasses 259 Zakładanie i wyjmowanie soczewek kontaktowych – Inserting or removing the contact lenses 260 Wkładanie/wyjmowanie protezy ocznej – Inserting/removing the prosthetic eye 266 8.3 Opieka nad osobą niewidomą lub z niesprawnym wzrokiem – Caring for a blind or visually impaired person 273 Oświetlenie i kolor – Lighting and colo(u)r 273 Dostęp do komputera oraz czytania/pisania – Access to the computer and to reading/writing 276 Mobilność – Mobility 277 Inne pomoce dla osób niewidzących lub z niesprawnym wzrokiem – Other aids for blind or visually impaired persons 278 Przydatne polecenia, pytania i zwroty – Useful orders, questions and expressions 279 CZĘŚĆ 9 – PART 9. Problemy ze słuchem – Hearing problems 289 9.1 Przyczyny utraty słuchu – Causes of hearing loss 290 9.2 Objawy problemów ze słuchem – Symptoms of hearing problems 291 charakterystyczne zachowanie – Characteristic behavio(u)r 292 Przydatne polecenia, pytania i zwroty – Useful orders, questions and expressions 293 9.3 Komunikacja z osobą niesłyszącą lub niedosłyszącą – Communication with a deaf or hard of hearing person 295 Aparaty słuchowe – Hearing aids 295 Wspomaganie słyszenia – Promoting hearing 296 Inne przydatne terminy – Other useful terms 297 Przydatne polecenia, pytania i zwroty – Useful orders, questions and expressions 298 CZĘŚĆ 10 – PART 10. Problemy z mową – Speech problems 307 10.1 Przyczyny zaburzeń mowy – Causes of speech disorders 308 10.2 Częste zaburzenia chorobowe mowy – Common speech disorders 309 Objawy zaburzeń mowy – Manifestation of speech disorders 310 Inne przydatne terminy – Other useful terms 310 10.3 Komunikacja z osobą posiadającą problemy z mową – Communication with a person with speech problems 312 Wspomaganie komunikacji – Promoting communications 312 Przydatne polecenia, pytania, terminy i zwroty – Useful orders, questions, terms and expressions 313 CZĘŚĆ 11 – PART 11. Kryteria tlenowe – Oxygen needs 315 11.1 Choroby i niedomogi układu oddechowego – Respiratory disorders and diseases 315 Odgłosy oddechowe – Breath sounds 317 11.2 Badania diagnostyczne – Diagnostic tests 318 Przydatne polecenia pytania i zwroty – Useful orders and expressions 319 11.3 Zaspokojenie wymagań tlenowych – Meeting oxygen needs 320 Dostarczanie tlenu i techniki udrażniania dróg oddechowych – Oxygen delivery and airway procedures 321 Przydatne polecenia pytania i zwroty – Useful orders and expressions 323 CZĘŚĆ 12 – PART 12. Podawanie leków i pielęgnacja ran – Drugs administration and wound care 327 12.1 Podawanie leków – Drug administration 327 Postaci leków – Drug forms, dosage forms 327 Inne przydatne terminy – Other useful terms 330 Przydatne polecenia, pytania i zwroty – Useful orders, questions and expressions 331 12.2 Pielęgnacja ran – Wound care 335 Przyczyny i typy ran – Wound causes and types 335 12.3 Opieka przed- i pooperacyjna – Pre- and post-operative care 340 12.4 Materiały opatrunkowe i sprzęt do tamowania krwawienia – Materials and equipment for wound dressing and control of bleeding 341 Narzędzia do szycia ran – Wound suturing tools 347 Środki do dezynfekcji – Disinfects 348 Pasy i odzież uciskowa – Binders and compression garments 348 12.5 Przydatne polecenia, pytania i zwroty – Useful orders, questions and expressions 349 Krwotok z nosa – Nose bleeding 351 Pasy i odzież uciskowa – Binders and compression garments 352 Zgłaszanie problemów – Reporting problems 353 Operacja – udzielanie informacji – Surgery – giving information 353 CZĘŚĆ 13 – PART 13. Higiena osobista – Personal hygiene 355 13.1 Osobiste zabiegi pielęgnacyjne – Personal care 355 13.2 Mycie, kąpanie i branie prysznica – Washing, bathing and showering 356 Typy kąpieli – Types of bathing 356 Wyposażenie i akcesoria łazienkowe – Bathroom setting and accessories 358 Akcesoria do mycia i kąpieli – Washing and bath accessories 362 Inne przydatne terminy i wyrażenia – Other useful terms and expressions 365 Przydatne polecenia, pytania, terminy i zwroty – Useful orders, questions, terms and expressions 366 13.3 Kąpiel lub mycie w łóżku – Complete or partial bed Bath 394 Przygotowanie podopiecznego do kąpieli w łóżku – Preparing a person for a bed bath 394 13.4 Pielęgnacja krocza – Perineal care/Peri-care 400 Niedostateczna higiena krocza – Poor perineal hygiene 401 Osoba niezdolna do samodzielnej pielęgnacji – Person unable to do self-care 402 Akcesoria i kosmetyki niezbędne do higieny krocza – Accessories and cosmetics for perineal care 404 Przydatne polecenia, pytania i zwroty – Useful orders, questions and expressions 405 13.5 Masaż pleców/grzbietu – The back massage (back rub) 409 Przeciwwskazania – Contraindications 410 Pozycja do masażu pleców – Position for back massage 410 Przydatne polecenia, pytania i zwroty – Useful orders, questions and expressions 411 CZĘŚĆ 14 – PART 14. Higiena jamy ustnej – Oral hygiene 415 14.1 Problemy dentystyczne i dotyczące jamy ustnej – Dental and oral problems 415 14.2 Przybory i kosmetyki do higieny jamy ustnej i zębów – Tools and cosmetic products for oral and dental hygiene 417 14.3 Mycie i nitkowanie zębów – Toothwashing and flossing 419 Zabiegi pielęgnacyjne zębów – Dental care 419 Przydatne polecenia, pytania i zwroty – Useful orders, questions and expressions 420 14.4 Pielęgnacja protezy zębowej – Denture care 436 Protezy dentystyczne – Dental prostheses 436 Produkty do pielęgnacji protezy zębowej – Denture care products 437 Przydatne polecenia, pytania i zwroty – Useful orders, questions and expressions 438 CZĘŚĆ 15 – PART 15. Dbałość o wygląd zewnętrzny – Grooming 443 15.1 Kondycja skóry i włosów – Skin and scalp condition 443 15.2 Pielęgnacja włosów – Hair care 445 Kosmetyki i akcesoria do pielęgnacji włosów – Hair carecosmetics and accessories 445 Inne przydatne terminy – Other useful terms 448 Przydatne polecenia i pytania – Useful orders and questions 449 15.3 Golenie i eliminowanie włosów – Shaving and hair removal 452 Kosmetyki i akcesoria do golenia i usuwania włosów – Shaving and hair removal products and accessories 452 Inne przydatne terminy – Other useful terms 455 Przydatne polecenia i pytania – Useful orders and questions 456 15.4 Manicure i pedicure – Manicure and pedicure 459 Kondycja paznokci – Nail condition 459 Kondycja skóry rąk i stóp – Skin, hand and foot condition 461 Przydatne polecenia i pytania – Useful orders and questions 464 CZĘŚĆ 16 – PART 16. Zmiana odzieży i koszul szpialnych – Changing the clothing and hospital gowns 467 16.1 odzież – Clothes 467 Włókna/tkaniny – Fibers/textiles 468 Części garderoby – Articles of clothing 469 Nazwy części ubrania – Parts of clothes 479 Zapięcia – Fastening 480 16.2 Ubieranie/rozbieranie podopiecznego – Dressing/undressing the person 480 Akcesoria {pomocn|przydatn)e przy ubieraniu – Dressing AIDS 480 Przydatne polecenia, pytania i zwroty – Useful orders questions and expressions 481 CZĘŚĆ 17 – PART 17. Załatwianie potrzeb fizjologicznych – Toileting 493 17.1 Wyposażenie toalety i artykuły sanitarne – Toilet accessories and sanitary devices 493 Produkty dla osób z nietrzymaniem moczu – Incontinence products 496 17.2 Opróżnianie pęcherza i wypróżnianie (jelit) – Urinary and bowel elimination 499 Opróżnianie pęcherza – Urinary elimination 499 Wypróżnianie (jelit) – Bowel elimination 500 Przydatne polecenia, pytania, terminy i zwroty – Useful orders, questions, terms and expressions 502 17.3 Problemy z oddawaniem moczu i wypróżnianiem – Problems with urination and bowel movements 518 Problemy z oddawaniem moczu – Urination problems 519 Problemy z wypróżnianiem – Problems with bowel movements 527 CZĘŚĆ 18 – PART 18. Ruch, aktywność oraz układanie podopiecznego – Movement, activity and positioning the person 531 18.1 Aktywność fizyczna – Physical activity 531 18.2 Brak ruchu – Lack of movement 533 Skutki obniżonej sprawności ruchowej i leżenia w łóżku – Results of decreased physical mobility and bedrest 535 18.3 Odleżyny – Pressure ulcers 536 Przyczyny przerwania ciągłości (uszkodzeń) skóry – Causes of skin breakdown 539 Komplikacje – Complications 540 Przydatne pytania, terminy i zwroty – Useful questions, terms and expressions 541 18.4 Prewencja i leczenie odleżyn – Prevention and treatment of pressure ulcers 542 Uaktywnianie i rehabilitacja – Mobility and rehabilitation 542 Zmiana pozycji ciała – Repositioning 546 Sprzęt antyuciskowy i urządzenia podpierające – Pressure-relieving and supportive devices 548 Opatrunki i inne sposoby leczenia – Dressings and other treatment 550 Przydatne polecenia, pytania, terminy i zwroty – Useful orders, questions, terms and expressions 551 CZĘŚĆ 19 – PART 19. Dieta i odżywianie – Diet and nutrition 563 19.1 Składniki odżywcze – Nutrients 563 Minerały – Minerals 563 Witaminy – Vitamins 564 19.2 Grupy produktów spożywczych – Food groups 565 Produkty zbożowe – Grain products 565 Warzywa – Vegetables, vaggies 569 Owoce – Fruits 572 Nabiał – Eggs and dairy products 575 Mięso i tłuszcz – Meat and fat 577 Ryby i owoce morza – Fish and seafood 580 Oleje – Oils 581 Przyprawy, przyprawy korzenne, zioła i składniki spożywcze – Seasonings, spices, herbs and food ingredients 582 19.3 Żywność przetworzona – Processed food 584 Potrawy i napoje – Dishes and beverages 587 Inne przydatne nazwy i terminy – Other useful names and terms 592 19.4 Potrzeby żywieniowe i dieta – Nutritional needs and diet 593 Czynniki wpływające na jedzenie i odżywianie – Factors affecting eating and nutrition 593 Dieta specjalna – Special diet 598 Równowaga płynów – Fluid balance 600 19.5 Podawanie posiłków i karmienie podopiecznego – Serving meals and feeding the person 603 Posiłki – Meals 603 Zastawa – Place setting 604 Przydatne polecenia i zwroty – Useful orders and expressions 605 CZĘŚĆ 20 – PART 20. Żywienie dojelitowe i pozajelitowe oraz dożylna podaż płynów – Enteral and parenteral nutrition, and IV fluids 611 20.1 Powody żywienia dojelitowego i pozajelitowego oraz dożylnej podaży płynów – Reasons for enteral and parenteral nutrition, and IV fluids 611 20.2 Żywienie dojelitowe – Enteral nutrition 612 Rurki do żywienia dojelitowego – Feeding tubes 613 20.3 Żywienie pozajelitowe i dożylna podaż płynów – Parenteral nutrition and IV therapy 614 Miejsca dostępu dożylnego – Intravenous sites, IV sites 615 Sprzęt do dożylnej podaży płynów – IV therapy equipment 616 20.4 Ryzyko związane z karmieniem dojelitowym lub całkowitym żywieniem pozajelitowym – Risk from tube feeding or total parenteral nutrition (TPN) risk 618 W miejscu założenia gastrostomii – At the ostomy site 620 20.5 Przydatne pytania, polecenia i zwroty – Useful questions, orders and expressions 621 Zgłoszenie problemów pielęgniarce – Reporting problems to a nurse 621 Pomoc w zapewnieniu bezpieczeństwa i komfortu – Promoting safety and comfort 623 CZĘŚĆ 21 – PART 21. Opieka nad umierającym – End-of-life care 625 21.1 Etapy umierania – The stages of dying 625 Zapewnienie komfortu – Comfort needs 626 Potrzeby duchowe – Spiritual needs 627 Przydatne pytania i zwroty – Useful questions and expressions 628 21.2 Choroba terminalna – Terminal disease 629 Oznaki śmierci – Signs of death 630 Opieka pośmiertna nad ciałem – Care of the body after death 633 Dodatki – Appendix 635 I Literowanie – Spelling 635 Alfabet angielski – wymowa – English alphabet – pronunciation 635 Przydatne polecenia – Useful orders 635 II Liczebniki główne i porządkowe, ułamki zwykłe i dziesiętne – Cardinal and ordinal numbers, vulgar and decimal fractions 636 Liczebniki główne – Cardial numbers 636 Przydatne liczebniki porządkowe – Useful ordinal numbers 638 Ułamki zwykłe – Vulgar fractions 640 Ułamki dziesiętne – Decimal fractions 641 III Układy i organy człowieka – Human systems and organs 642 Układ kostny – Skeletal system 642 Układ mięśniowy – Muscular system 645 Układ nerwowy – Nervous system 646 Układ dokrewny – Endocrine system 646 Układ sercowo-naczyniowy – Cardiovascular system 647 Układ oddechowy – Respiratory system 648 Układ trawienny – Digestive system, alimentary system 649 Układ moczowy – Urinary system 650 Układ rozrodczy – Reproductive system 651 Układ powłokowy – Integumentary system 652 Układ limfatyczny – Lymphatic system 654 Jamy ciała – Body cavities 654 Indeks 657