Spirala wzrostu. Pieniądz, energia i kreatywność w dynamice procesów rynkowych (Świat Książki)

Wbrew coraz bardziej zdecydowanemu ukierunkowaniu całej gospodarki na wzrost gospodarczy współcześnie obowiązująca teoria ekonomiczna nie radzi sobie z wyjaśnieniem zjawiska wzrostu w ramach swoich założeń.

Trwały wzrost nie należy bowiem do podstawowego zrębu wiedzy tradycyjnej ekonomii. W tworzonym poprzez nią modelu występują nieusuwalne granice, bowiem model ten jest oparty na neoklasycznym paradygmacie, a w tym ujęciu rynek polega na podmianie pomiędzy odrębnymi gospodarkami, które w zasadzie same się zaopatrują i wymieniają tylko nadwyżki, w modelu neoklasycznym wzrost musi mieć więc swój koniec.

Trudno oprzeć się spostrzeżeniu, że do wyjaśnienia wzrostu gospodarczego, który jest "generalną linią" postępowej gospodarki i wręcz stanowi jej istotę, nie wystarczą wytwarzane ad hoc teorie, mające tylko luźny związek z modelem neoklasycznym.

Takie wyjaśnienia można traktować zaledwie jako "zapychacze dziur". Trzeba potrzebnie zmodernizować teorię podstawową, włączając do niej czynniki albo warunki cechujące innowacyjną gospodarkę, by można było trafnie wyjaśnić jej tendencję wzrostową.

Niniejsze rozważania nad spiralą wzrostu są próbą stworzenia podstaw takiej właśnie teorii progresywnej gospodarki. Konwencjonalna teoria pozostaje pod wpływem teorii neoklasycznej i dlatego zabrnęła w ślepą uliczkę, z której jest tylko jedno wyjście - wycofanie się (przynajmniej) do miejsca przed rozwidleniem w ślepy zaułek.

Miejscem tym jest teoria klasyczna. Potrzeba więc nowego wyłomu, i to w tym samym miejscu, czyli od strony pieniądza, lecz z nowym podejściem. Chodzi o uporządkowanie podstawowych twierdzeń zróżnicowanych teorii ekonomicznych w spójnym kontekście, w którym wynajdzie swój wyraz immanentna dla nowoczesnej gospodarki tendencja wzrostowa.

W ujęciu zaprezentowanym w tej książce najróżniejsze teorie szczegółowe wbrew owym podziałom i bez popadania w sprzeczności są po prostu pogłębieniem wyjaśnienia tego samego stanu rzeczy - spirali wzrostu. Trzeba jednak pamiętać, iż mechanizm rynkowy z powodu niedoskonałości, zwłaszcza jego podstaw instytucjonalnych, jest stale zagrożony i dlatego co pewien czas dochodzi do recesji.

Niebezpieczeństwo regresu pozwala zrozumieć, dlaczego wołanie o wzrost zagłusza obawy o jego skutki uboczne, gdy tylko stopy wzrostu zaczynają spadać. HANS CHRISTOPH BINSWANGER Książka szwajcarskiego ekonomisty Hansa Christopha Binswangera próbuje wyjaśnić standardowe dla współczesnego kapitalizmu zjawisko wzrostu gospodarczego, a właściwie ciągłego jego wzrostu posiadającego postać spirali rozwojowej.

W zamierzeniu autora praca ma dostarczyć potrzebnych wskazówek wszystkim, którzy podejmują decyzje ekonomiczne, mając na względzie przyszłość rozwoju gospodarczego i dlatego muszą się orientować w szansach i zagrożeniach, jakie spirala wzrostu z sobą niesie.

Profesor Hans Christoph Binswanger (ur.w Zurychu w 1929 r.) należy do najwybitniejszych współczesnych ekonomistów na świecie; w latach 1969-1994 był wykładowcą ekonomii na Uniwersytecie St. Gallen w Szwajcarii; dyrektor Wspólnoty Badawczej Ekonomii Narodowej w latach 1967-1992, a w latach 1992-1995 dyrektor Instytutu Gospodarki i Ekologii - pierwszego instytutu naukowego w krajach niemieckojęzycznych łączącego problematykę ekonomiczną i ekologiczną.

Opublikowana po raz pierwszy w 2006 roku (polskie wydanie oparte jest na trzecim, uaktualnionym wydaniu z roku 2009) Spirala wzrostu. Pieniądz, energia i kreatywność w dynamice procesów rynkowych stanowi ukoronowanie bogatego dorobku naukowego autora.