Malarka znana głównie z ikonicznego porteru Konopnickiej w binoklach, społecznica, aktywistka, feministka, Pietrek z powycieranymi łokciami – fascynująca i niesłusznie zapomniana towarzyszka życia autorki Roty. Maria Dulębianka najpierw uczyła się w szkole artystycznej w Wiedniu, potem jej kariera nabrała tempa w Warszawie pod okiem Wojciech Gersona. W 1884 roku dołączyła do grona pierwszych polskich malarek, które studiowały w renomowanej paryskiej Académie Julian. Tylko mała część jej dorobku artystycznego przetrwała jednak do teraz. Od 1890 roku wspólnie z Konopnicką mieszkała za granicą – a jeśli sprawy osobiste zmuszały je do rozstania, to Marie jak najszybciej starały się do siebie wrócić. Z biegiem lat Dulębianka coraz głośniej zaczyna zabierać głos w sprawie równouprawnienia pań. Publikuje ostrą polemikę Damscy kaznodzieje, którą można streścić hasłem: „mężczyźni objaśniają mi świat”. Apeluje także o równy dostęp do studiów artystycznych. Potem w ramach manifestu jako pierwsza kobieta kandyduje w wyborach do Sejmu Krajowego.
Po śmierci poetki osiadła na stałe we Lwowie, gdzie jeszcze mocniej zaangażowała się w działalność społeczną i feministyczną. Podczas misji Czerwonego Krzyża zaraziła się tyfusem, kontrolując warunki w ukraińskich obozach, w których byli internowani Polacy. Zmarła 7 marca 1919 roku. Początkowo pochowano ją w grobowcu Konopnickiej na Cmentarzu Łyczakowskim. Osiem lat później jej trumna została przeniesiona na Cmentarz Obrońców Lwowa.
Karolina Dzimira-Zarzycka porządkuje i uzupełnia biografię Marii Dulębianki,typowo kreśli portret artystki i emancypantki, której problemy i wybory okazują się dziś zaskakująco aktualne. Obficie czerpiąc ze źródeł, stara się uchwycić naturę relacji Dulębianki i Konopnickiej, a także wpisać ją w szerszy obraz sytuacji pań na przełomie XIX i XX wieku. Długoletni związek Konopnickiej i Dulębianki – nieważne, czy nazwiemy go „siostrzeństwem” czy „bostońskim małżeństwem” – jest piękną historią wzajemnego oddania i poszanowania, dzielonej nieprzystępnej codzienności, obustronnej troski, czułej wierności „do ostatniego tchnienia”. Nie potrzeba skandali ani sensacji, żeby dać się wciągnąć w całkowitą werwy i empatii opowieść o dwóch wybitnych paniach pędzących wspólne życie w niekończących się podróżach po europejskich miastach i kurortach, tułających się po tanich hotelikach i kwaterach, gdzie dla oszczędności Konopnicka gotuje i ceruje bieliznę, a Dulębianka goni za byle portretowym obstalunkiem. Prof. Maria Poprzęcka Karolina Dzimira-Zarzycka – absolwentka historii sztuki, a także polonistyki na Uniwersytecie Wrocławskim. Autorka ponad dwustu artykułów popularnonaukowych związanych ze sztuką i kulturą XIX i początku XX wieku, a także historią pań. Dużo z nich przybliża sylwetki mniej znanych postaci historycznych, nieraz wybitnych kobiet: artystek, podróżniczek, badaczek, działaczek społecznych.
Podtytuł: Dwa życia Marii Dulębianki
ISBN: 9788367262156
Kod paskowy: 9788367262156
Autorzy: Dzimira-Zarzycka Karolina
Wydanie: 1
Rok wydania: 2022
Kod wydawcy: 31260
Miejscowość: Warszawa
liczba stron: 536
Oprawa: Miękka
Format: 15.0x23.0cm
Głębokość (mm): 35
Waga: 0.76
Języki: polski
Grupa towarowa: Książka