Układy przestrzenne dawnych granicznych miejscowości kolejowych przedstawiono w ujęciu interdyscyplinarnym, nawiązując do geografii społeczno-ekonomicznej, jak ponadto do badań historycznych, urbanistyki i architektury.
Odwołano się także do przemysłu, migracji i zróżnicowania kulturowego. Monografia wiąże studia historyczne nad miejscowościami rozwijającymi się w wyniku oddziaływania stacji kolejowej, a także granicy państwowej z problemem współczesnego zagospodarowania przestrzennego otoczenia takich dworców kolejowych jako dziedzictwa kulturowego.
ponadto w książce zaproponowano ujęcie modelowo-typologiczne wyjaśniające procesy zachodzące w przestrzeni badanych miejscowości.