Tytuł Osteoporoza. Problem interdyscyplinarny Autor Edawrd Czerwiński Język polski Wydawnictwo PZWL ISBN 978-83-200-6264-9 Rok wydania 2015 Warszawa Wydanie 1 ilość stron 308 Format epub, mobi Spis treści Autorzy 7 Słowo wstępne 11 1. Osteoporoza pierwotna – J.E. Badurski, N.A. Nowak 13 1.1. Istota, definicje, kryteria diagnostyczne 13 1.2. Czynniki i mechanizmy przebudowy kości wpływające na rosnące z wiekiem ryzyko złamania 15 1.3. Skutki ogólnoustrojowe przechodzenia bodźców drogą Wnt/β-katenina lub przez aktywację PPAR 23 2. Kość jako aktywny organ człowieka – M. Walicka, E. Franek 41 2.1. Przebudowa tkanki kostnej 41 2.2. Rola kości w utrzymywaniu homeostazy wapniowo-fosforanowo-magnezowej 41 2.3. Rola kości w utrzymywaniu równowagi kwasowo-zasadowej 43 2.4. Funkcje endokrynne kości 44 2.5. Manifestacja kostna chorób ogólnoustrojowych 46 2.6. Podsumowanie 46 3. Osteoporoza u panów – W. Misiorowski 48 3.1. Etiologia 49 3.2. Rozpoznawanie i leczenie 52 3.3. Mniej zarejestrowanych leków dla mężczyzn niż dla kobiet 53 4. Diagnostyka osteoporozy – E. Czerwiński, W. Wielanowska, P. Borowy 59 4.1. Badanie gęstości mineralnej kości 59 4.2. Ocena ryzyka złamania metodą FRAX 63 4.3. Świeże użycia badania DXA 65 4.4. Densytometria obwodowa 69 4.5. Ilościowa ultrasonografia 69 4.6. Tomografia komputerowa 70 4.7. Badanie radiologiczne w diagnostyce złamań kręgosłupa 71 5. Cukrzyca typu 2 – wpływ na masę kostną i złamania – M. Walicka, E. Franek 76 5.1. Wpływ hiperglikemii na jakość tkanki kostnej 76 5.2. Hormony inkretynowe 78 5.3. Wpływ tkanki tłuszczowej na metabolizm kostny 78 5.4. Masa kostna w cukrzycy typu 2 79 5.5. Wpływ leków stosowanych w terapii cukrzycy rodzaju 2 na metabolizm kostny i ryzyko złamania 80 5.6. Ryzyko złamania w cukrzycy rodzaju 2 81 5.7. Podsumowanie 81 6. Ryzyko złamań związane z przewlekłym podawaniem glikokortykosteroidów – P. Głuszko 84 6.1. Patomechanizm złamań 84 6.2. Ryzyko złamań w przebiegu przewlekłej steroidoterapii 86 6.3. Progresywnanie prewencyjne i leczenie osteoporozy wtórnej 86 6.4. Farmakoterapia GIO 89 7. Złamania kości w przewlekłej chorobie nerek – A. Więcek, T. Nieszporek 91 8. Choroba nowotworowa kości – W. Misiorowski 98 8.1. Patofizjologia choroby nowotworowej kości 99 8.2. Diagnostyka niskiej masy kostnej u chorych na raka 102 8.3. Identyfikacja przerzutów do kości 103 8.4. Choroba nowotworowa a ryzyko złamań 103 8.5. Leczenie ablacyjne a ryzyko złamań 104 8.6. Rak piersi 105 8.7. Rak gruczołu krokowego 107 8.8. Nowotwory układu hemopoetycznego 109 8.9. Podsumowanie 110 9. Problem złamań osteoporotycznych – E. Czerwiński, P. Rozpondek, M. Synder, J. Amarowicz, M. Berwecka 117 9.1. Epidemiologia złamań 118 9.2. Jakość życia po złamaniu osteoporotycznym 128 9.3. Ortogeriatria 129 9.4. Zapobieganie wtórnym złamaniom 130 10. Suplementacja wapnia i witaminy D w uniemożliwianiu złamaniom osteoporotycznym u osób starszych: korzyści i kontrowersje – E. Marcinowska-Suchowierska 136 10.1. Skuteczność terapeutyczna wapnia w zapobieganiu złamaniom 136 10.2. Suplementacja wapnia – kontrowersje 137 10.3. Sprawność terapeutyczna witaminy D, a także witaminy D łącznie z wapniem w uniemożliwianiu złamaniom 139 10.4. Suplementacja wapnia i witaminy D w zmniejszeniu ryzyka złamań i upadków w populacji osób starszych i u jednostkowego pacjenta – spojrzenie kliniczne, wytyczne 142 10.5. Suplementacja witaminy D w populacji zdrowej 143 10.6. Leczenie/suplementacja niedoborów witaminy D u indywidualnych pacjentów 145 11. Leczenie farmakologiczne osteoporozy – E. Marcinowska-Suchowierska 148 11.1. Podstawowe informacje 149 11.2. Leki antyresorpcyjne 150 11.3. Wybiórcze modulatory receptora estrogenowego 151 11.4. Bisfosfoniany (BS) 151 11.5. Denosumab (DEN) 155 11.6. Leki anaboliczne i anaboliczno-przeciwresorpcyjne 156 11.7. Leczenie farmakologiczne skojarzone i sekwencyjne 158 11.8. Zasady wyboru terapii i zalecenia w osteoporozie 159 12. Leczenie farmakologiczne osteoporozy – działania niechciane leków, powikłania – E. Marcinowska-Suchowierska 164 12.1. Bisfosfoniany (BS) 165 12.2. Wybiórcze modulatory receptora estrogenowego 169 12.3. Denosumab (DEN) 169 12.4. Parathormon – PTH (1–34) 170 12.5. Ranelinian strontu (RS) 170 13. Upadki jako przyczyna złamań i zwiększonej śmiertelności – A. Skalska, M. Fedyk-Łukasik 173 13.1. Upadki 174 13.2. Przyczyny upadków 175 13.3. Skutki upadków 178 13.4. Złamania jako przyczyna zwiększonej śmiertelności 179 13.5. Inne urazy związane z upadkami 181 13.6. Lęk przed upadkiem i zespół poupadkowy 182 13.7. Jakość życia po upadku 182 13.8. Zapobieganie upadkom 183 14. Sarkopenia – patogeneza, diagnostyka i leczenie – E. Czerwiński, M. Berwecka, K. Boczoń 186 14.1. Definicja sarkopenii 186 14.2. Epidemiologia 187 14.3. Objawy 187 14.4. Budowa i kształt fizjologii mięśnia 188 14.5. Patofizjologia sarkopenii 193 14.6. Diagnostyka sarkopenii 199 14.7. Leczenie 203 15. Sarkopenia a osteoporoza – M. Berwecka, K. Boczoń, E. Czerwiński 210 15.1. Historia definicji 210 15.2. Starość czy choroba? 214 15.3. Czynniki wpływające na rozwój osteoporozy i sarkopenii 214 15.4. Podsumowanie 221 16. Nordic walking w uniemożliwianiu upadkom – J. Opara 229 16.1. Rola aktywności fizycznej w zapobieganiu upadkom 229 16.2. Rola nordic walking 231 16.3. Podsumowanie 233 17. System uniemożliwiania Złamaniom na świecie i w Polsce – J. Amarowicz, E. Czerwiński 236 17.1. System uniemożliwiania Złamaniom – Fracture Liaison Services (FLS) 236 17.2. Wprowadzenie Systemu uniemożliwiania Złamaniom w Polsce 242 Skorowidz 247