Piąty – jubileuszowy – tom cieszącej się obfitym zainteresowaniem linii dostatek polszczyzny w świetle jej historii jest publikacją, która pokazuje dorobek ogólnopolskiej konferencji naukowej studentów, doktorantów i młodych doktorów (Katowice, 6–7 XI 2012). Autorki zgromadzonych w książce artykułów, reprezentujące liczne ośrodki akademickie Polski, wyzyskały w swoich badaniach źródła słownikowe i/lub tekstowe, a formułując przeróżne cele w toku poszukiwań badawczych, sięgnęły także po najróżniejsze rozwiązania metodologiczne, co w efekcie pozwoliło wyciągnąć dużo ciekawych i ważnych dla badań historycznojęzykowych wniosków, prezentowanych w pięciu częściach niniejszej publikacji. Na pierwszą z nich (Wokół wyrazów i znaczeń) złożyły się prace poświęcone analizom leksyki historycznej, również zmianom znaczeń i frazeologii; na drugą (W stronę onomastyki) – studia onomastyczne ukazujące dalszą i bliższą historię polskiego imiennictwa. Z kolei artykuły części trzeciej (W kręgu zmysłów i uczuć) łączą tematyka, a także próby przedstawienia zamkniętej w języku, historycznie zmiennej, konceptualizacji wybranych aspektów zmysłowości i uczuć. W kolejnym dziale (Wokół tekstu i gatunku) znajdziemy zdeterminowane tekstologicznie omówienie wypowiedzi rodzaju religijnego (snopek mirry), opis gatunku pieśni wyzyskanego perswazyjnie oraz prezentację genologicznego kształtu twórczości Jana Kasprowicza. Całość dopełniają studia części piątej (Od uzusu w stronę świadomości językowej), w których opisano m.in. Sposób funkcjonowania polszczyzny na terenie wielokulturowym i wielojęzycznym (Żytomierz) oraz zwrócono uwagę na różne aspekty świadomości językowej ujmowanej diachronicznie. Tom jest adresowany do wszystkich osób zainteresowanych historią języka polskiego – językoznawców, studentów kierunków humanistycznych (zwłaszcza filologicznych), a także licealistów. Szczegółowe ustalenia i proponowane rozwiązania dyskutowanych problemów, jakie znajdujemy w kolejnych artykułach publikacji, mogą zostać wykorzystane w dalszych badaniach nad językiem, kulturą i człowiekiem.