Tytuł Opieka profilaktyczna nad pracownikiem Podtytuł Standardy w medycynie pracy Język polski Wydawnictwo PZWL ISBN 978-83-200-6195-6 Rok wydania 2020 Wydanie 1 liczba stron 350 Format epub, mobi Spis treści 1. WPROWADZENIE Jolanta Walusiak-Skorupa, Marta Wiszniewska, Marcin Rybacki 13 2. PODSTAWY PRAWNE DOTYCZĄCE OPIEKI PROFILAKTYCZNEJ NAD PRACOWNIKIEM Marcin Rybacki 15 Piśmiennictwo 32 3. ZASADY prawidłowEJ PRAKTYKI W OPIECE PROFILAKTYCZNEJ – UWAGI OGÓLNE Jolanta Walusiak-Skorupa, Marcin Rybacki, Agnieszka Lipińska-Ojrzanowska, Andrzej Marcinkiewicz, Marta Wiszniewska 33 3.1. Etyka w kontekście korzystnych praktyk 37 3.2. Dobre praktyki dotyczące badania profilaktycznego (korzystne praktyki orzecznicze) 38 3.2.1. Ocena zagrożeń dla zdrowia na stanowisku pracy 38 3.2.2. Badanie lekarskie 39 3.2.3. Technologia przeprowadzania wywiadu 40 3.2.4. Pacjent/pracownik korzystający z pomocy innych osób – opiekunów, członków rodziny 41 3.2.5. Występowanie tłumacza 42 3.2.6. Badanie przedmiotowe 42 3.2.7. Ustalenie braku lub istnienia przeciwwskazań zdrowotnych do realizowania pracy na konkretnym stanowisku pracy 43 3.2.8. Częstotliwość badań profilaktycznych 44 3.2.9. Zalecenia dla pracodawcy, pracownika i lekarza podstawowej opieki zdrowotnej 45 3.3. Informowanie otoczenia o chorobie pracownika 46 3.4. Prowadzenie dokumentacji – karta badania profilaktycznego 46 3.5. Realizacja innych zadań związanych z opieką profilaktyczną nad pracownikami 50 Piśmiennictwo 52 4. PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY W OPIECE PROFILAKTYCZNEJ NAD PRACOWNIKIEM Dorota Merecz-Kot, Małgorzata Waszkowska, Adrianna Potocka 53 4.1. Wprowadzenie 53 4.2. Zagrożenia psychospołeczne i rola stresu w rozwoju dolegliwości i chorób 54 4.3. Psychospołeczne czynniki występujące w środowisku pracy oddziałujące na zdrowie 55 4.4. Zdrowie i bezpieczeństwo pracowników jako cel działań profilaktycznych służby medycyny pracy – przegląd wybranych nurtów 57 4.4.1. Programy Wsparcia Pracowników 58 4.4.2. Holistyczne Podejście do Zdrowia Pracownika 59 4.4.3. Model Zarządzania Ryzykiem Psychospołecznym – PRIMA-EF 62 4.5. Rola lekarza medycyny pracy w ocenie ryzyka zawodowego wynikającego z obecności psychospołecznych zagrożeń w środowisku pracy 67 Piśmiennictwo 70 5. OPIEKA PROFILAKTYCZNA W KONTEKŚCIE PROFILAKTYKI I WYSTĘPOWANIA CHORÓB PRZEWLEKŁYCH 73 5.1. Choroby układu krążenia Agnieszka Lipińska-Ojrzanowska, Marcin Ojrzanowski, Jolanta Walusiak-Skorupa 73 5.1.1. Wprowadzenie 73 5.1.2. Wybrane czynniki ryzyka rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego 74 5.1.3. Najczęstsze schorzenia układu krążenia 78 5.1.4. Ekspozycja zawodowa a zwiększone ryzyko rozwoju i/albo zaostrzeń chorób układu krążenia 83 5.1.5. Badanie profilaktyczne i prawidłowe praktyki 86 5.1.6. Ocena zdolności do wykonywania pracy na określonym stanowisku 94 5.1.7. Podsumowanie 101 Piśmiennictwo 103 5.2. Cukrzyca Andrzej Marcinkiewicz 109 5.2.1. Wprowadzenie 109 5.2.2. Cukrzyca w kontekście nowoczesnania orzeczniczego 110 5.2.3. Wskazówki do badań profilaktycznych 111 5.2.4. Zalecenia orzecznicze 116 5.2.5. Zalecenia profilaktyczne 118 Piśmiennictwo 120 5.3. Choroby układu oddechowego Agnieszka Lipińska-Ojrzanowska, Marta Wiszniewska, Jolanta Walusiak-Skorupa 121 5.3.1. Wprowadzenie 121 5.3.2. Choroby układu oddechowego będące częstymi przyczynami wątpliwości orzeczniczych w trakcie badań profilaktycznych 123 5.3.3. Badanie lekarskie 138 5.3.4. Wpływ przyjmowania leków na skuteczność organizmu 141 5.3.5. Wytyczne do działań profilaktycznych 144 5.3.6. Dobre praktyki w opiece profilaktycznej nad pracownikami z chorobami układu oddechowego 144 Piśmiennictwo 145 5.4. Choroby układu ruchu Patrycja Krawczyk-Szulc 150 5.4.1. Wprowadzenie 150 5.4.2. Wybrane choroby układu ruchu mogące być przyczyną ograniczenia zdolności do pracy 150 5.4.3. Badania profilaktyczne 154 Piśmiennictwo 161 5.5. Choroby układu nerwowego Maria Fortak-Michalska 162 5.5.1. Wprowadzenie 162 5.5.2. Choroby układu nerwowego będące przyczynami wątpliwości orzeczniczych 162 5.5.3. Badania profilaktyczne 172 5.5.4. Kluczowe informacje 176 Piśmiennictwo 176 5.6. Zaburzenia psychiczne Agnieszka Lipińska-Ojrzanowska, Anna Cybula-Fujiwara 178 5.6.1. Wprowadzenie 178 5.6.2. Omówienie wybranych zaburzeń psychicznych w aspekcie badań profilaktycznych 179 5.6.3. Narażenie zawodowe na czynniki wywierające niekorzystny wpływ na psychikę 185 5.6.4. Badania profilaktyczne 187 5.6.5. Ocena zdolności do pracy 191 5.6.6. Korzystne praktyki 195 Piśmiennictwo 195 5.7. Choroby nowotworowe Jolanta Walusiak-Skorupa, Marta Wiszniewska 197 5.7.1. Wprowadzenie 197 5.7.2. Badania profilaktyczne 199 5.7.3. Korzystne praktyki 202 Piśmiennictwo 205 6. ORZECZNICTWO W WYBRANYCH NARAŻENIACH ZAWODOWYCH 207 6.1. Praca w narażeniu na hałas Mariola Śliwińska-Kowalska 207 6.1.1. Badania lekarskie 207 6.1.2. Ocena zdolności do pracy 211 6.1.3. Uwagi dodatkowe 213 Piśmiennictwo 214 6.2. Prace wymagające określonej wydajności organizmu Marcin Rybacki, Andrzej Marcinkiewicz, Alicja Pas-Wyroślak, Mariola Śliwińska-Kowalska 215 6.2.1. Badania lekarskie 216 6.2.2. Ocena zdolności do pracy 221 6.2.3. Uwagi dodatkowe 230 Piśmiennictwo 231 6.3. Praca personelu medycznego narażonego na materiał biologiczny Marcin Rybacki 232 6.3.1. Badania lekarskie 236 6.3.2. Ocena zdolności do pracy 239 6.3.3. Uwagi uzupełniające 240 Piśmiennictwo 244 6.4. Badania profilaktyczne osób pracujących w narażeniu na cytostatyki Jolanta Walusiak-Skorupa 246 6.4.1. Badania lekarskie 247 6.4.2. Ocena zdolności do pracy 249 6.4.3. Uwagi dodatkowe 251 Piśmiennictwo 253 6.5. Badania profilaktyczne osób pracujących w narażeniu na promieniowanie jonizujące Marta Wiszniewska 254 6.5.1. Badania lekarskie 256 6.5.2. Ocena zdolności do pracy 259 6.5.3. Uwagi dodatkowe 259 Piśmiennictwo 260 6.6. Badania profilaktyczne osób pracujących w narażeniu na drgania mechaniczne Jadwiga Magnuska, Ewa Nowakowska-Świrta 261 6.6.1. Badania lekarskie 267 6.6.2. Ocena zdolności do pracy 271 6.6.3. Uwagi dodatkowe 272 Piśmiennictwo 277 6.7. Badania profilaktyczne osób pracujących w narażeniu na pyły i gazy drażniące i alergizujące drogi oddechowe Jolanta Walusiak-Skorupa, Agnieszka Lipińska-Ojrzanowska, Marta Wiszniewska 278 6.7.1. Badania lekarskie 278 6.7.2. Ocena zdolności do pracy 284 6.7.3. Uwagi dopełniające 291 Piśmiennictwo 291 6.8. Badania profilaktyczne osób pracujących w narażeniu na czynniki drażniące i alergizujące skórę Marta Kieć-Świerczyńska 293 6.8.1. Badania lekarskie 294 6.8.2. Ocena zdolności do pracy 295 6.8.3. Uwagi dodatkowe 297 Piśmiennictwo 301 7. BADANIA W MEDYCYNIE PRACY 303 7.1. Badanie laryngologiczne – metody badań słuchu Mariola Śliwińska-Kowalska 303 7.1.1. Wprowadzenie 303 7.1.2. Badanie szeptem 304 7.1.3. Próby stroikowe 304 7.1.4. Audiometria tonalna 305 7.1.5. Audiometria mowy (słowna) 307 7.1.6. Audiometria mowy w szumie 308 7.1.7. Otoemisje akustyczne 309 7.1.8. Audiometria impedancyjna 309 Piśmiennictwo 309 7.2. Badanie okulistyczne Alicja Pas-Wyroślak, Diana Wyroślak-Bednarek 310 7.2.1. Badanie ostrości wzroku 311 7.2.2. Badanie widzenia stereoskopowego 313 7.2.3. Badanie pola widzenia 314 7.2.4. Badanie widzenia barwnego 316 7.2.5. Badanie kontrastu 317 Piśmiennictwo 319 7.3. Badanie neurologiczne Maria Fortak-Michalska 320 7.3.1. Badanie podmiotowe 320 7.3.2. Badanie przedmiotowe 321 Piśmiennictwo 322 7.4. Badanie psychologiczne Małgorzata Waszkowska, Adrianna Potocka, Dorota Merecz-Kot 323 7.4.1. Testy psychologiczne jako źródło danych w procesie diagnostycznym 326 7.4.2. Warianty testów psychologicznych 328 7.4.3. Badanie neuropsychologiczne 340 7.4.4. Komputeryzacja w badaniach psychologicznych 343 Piśmiennictwo 344 SKOROWIDZ 347