Dyskursy widzialności. słowa a obrazy, 367D3EE2EB (Uniwersytet Śląski)

Współczesność znamionuje zmiana, polegająca na wszechobecności obrazu, który przestał być już dawno aktorem drugiego planu. Nie można zrozumieć ponowoczesnego świata, jeśli nie uwzględni się istotnej roli, jaką odgrywają w komunikacji zdominowanej niegdyś poprzez słowo, komponenty ikoniczne.

Zdezaktualizowało się przekonanie, że jedynie verbum wpływa na zarys rzeczywistości, bowiem to właśnie obraz najłatwiej oddziałuje na nasze myślenie, służy pobudzaniu emocji i budowaniu pamięci. W cywilizacji pośpiechu i prędkości prym wiodą zwarte komunikaty o skondensowanej treści, które często łączą przestrzenie wizualne i werbalne.

Dziedziny, w których kręgu zainteresowań leżą przekazy wizualno-werbalne, są bardzo przeróżne. Badaniem tychże zjawisk pogranicznych zajmują się pomiędzy innymi semiotyka, antropologia obrazu, socjologia i badania fotografii, badania prasoznawcze, badania dyskursu, ikonologia, formalizm, historia sztuki, hermeneutyka, filozofia czy retoryka.

Wszystkie te dziedziny nauki posiadają do wniesienia własny wkład, który konieczny jest dla pełnego zrozumienia tych złożonych zjawisk. Zaprosiliśmy przedstawicieli różnorodnych dyscyplin do podzielenia się swoją refleksją naukową.

W prezentowanym tomie pragniemy ukazać mnogość możliwości badawczych kategorii słowa i obrazu w zróżnicowanych dyscyplinach. W związku z tym celowo nie wyznaczono jednakowej metody badawczej ani formy tekstów.

Celem publikacji jest przybliżenie perspektyw badawczych dotyczących zjawisk łączących przestrzenie słowa i obrazu, oraz ich funkcjonowanie w dyskursie społecznym. Zaproponowane obszary badań obejmują miedzy innymi hiperteksty, instalacje ikoniczno-werbalne, słowo i obraz w przestrzeni rzeczywistej i wirtualnej, memy internetowe, komiksy, fotografię, poezję i literaturę wizualna, książki obrazkowe - picture book, grafizację i wizualizację słowa, wizualne gatunki prasowe, plakat, a także recepcję obrazów w wymiarze cielesnym.

Mamy nadzieję, iż w przedstawionym wyborze tekstów, czytelnicy znajdą atrakcyjne ich aspekty a książka stanie się inspiracją dla kolejnych analiz naukowych. Zapraszamy do podjęcia ożywionej debaty nad przenikaniem się obszarów obrazów i słów, nad dynamiką ikonicznej komunikacji, a także nad ich miejscem w kulturze.