Tytuł Pielęgnowanie pacjentów w starszym wieku Język polski Wydawnictwo PZWL ISBN 978-83-200-5561-0 Rok wydania 2018 Warszawa liczba stron 436 Format epub, mobi Spis treści Część I 3 1. Propedeutyka starzenia się organizmu 3 1.1. Podstawy biologicznego starzenia się organizmu człowieka, a także mechanizmy starzenia się – Kornelia Kędziora-Kornatowska 3 1.1.1. Zmiany strukturalne i czynnościowe w wieku podeszłym 3 1.1.2. Mechanizmy starzenia się człowieka 9 1.1.3. Teorie stochastyczne 10 1.1.4. Teorie niestochastyczne 11 1.1.5. Teorie genetyczne 11 1.1.6. Podsumowanie 12 1.2. Łagodne zaburzenia poznawcze – Alina Borkowska 13 1.2.1. Wprowadzenie 13 1.2.2. Kryteria diagnostyczne i obraz kliniczny łagodnych zaburzeń poznawczych 14 1.2.3. Predyktory konwersji łagodnych zaburzeń poznawczych do otępienia 18 1.2.4. Znaczenie diagnozy neuropsychologicznej łagodnych zaburzeń poznawczych 21 1.2.5. Zaburzenia neuropsychiatryczne w łagodnych zaburzeniach poznawczych 24 1.2.6. Leczenie i prewencja łagodnych zaburzeń poznawczych 27 1.2.7. Podsumowanie 28 2. Metody i możliwości działań rewitalizacyjnych u osób starszych – Hanna Kachaniuk, Wiesław Fidecki, Irena Wrońska 33 2.1. Pojęcie rewitalizacji w odniesieniu do seniora 33 2.2. Rewitalizacja obszarów i przestrzeni publicznych jako element polityki senioralnej 35 2.3. Niektóre metody rewitalizacji i działania rewitalizacyjne dotyczące osób starszych 36 2.3.1. Zabiegi rewitalizujące 38 2.3.2. Dieta seniora 40 2.4. Podsumowanie 41 3. Wybrane aspekty funkcjonowania bio-psycho-społecznego osób w starszym wieku 45 3.1. Rola osób w starszym wieku w rodzinie i społeczeństwie – Roman Ossowski 45 3.1.1. Wstęp 45 3.1.2. Problemy uczestnictwa osób w okresie późnej dorosłości w życiu społecznym 46 3.1.3. Aktywność i uczestnictwo jako konieczność życiowa i wyraz osobistej niezależności 48 3.1.4. Znaczenie więzi rodzinnych i uczestnictwa w życiu rodzinnym w wieku starszym 50 3.1.5. Wydarzenia kryzysowe okresu późnej dorosłości 56 3.1.6. Kierunki wsparcia osób w okresie starszym 58 3.1.7. Podsumowanie 63 3.2. Możliwości i metody wspomagania funkcjonowania poznawczego osób starszych – Ludmiła Zając-Lamparska 66 3.2.1. Plastyczność neuropoznawcza w okresie starości 66 3.2.2. Treningi funkcji poznawczych 68 3.2.3. Stymulacja poznawcza 71 3.2.4. Rehabilitacja poznawcza 72 3.2.5. Podsumowanie 74 3.3. Rehabilitacja osób w starszym wieku – metody i formy oddziaływania – Marta Podhorecka 76 3.3.1. Specyfika rehabilitacji osób starszych – pojęcie rewitalizacji i rehabilitacji 76 3.3.2. Wpływ aktywności ruchowej na organizm osoby starszej 77 3.3.3. Wytyczne dotyczące fizjoterapii i aktywności fizycznej osób starszych 78 3.3.4. Przeciwwskazania i środki ostrożności 79 3.3.5. Przykładowe formy i metody używane w rehabilitacji osób starszych 79 3.3.6. Podsumowanie 82 3.4. Przejawy przemocy wobec osób starszych, metody zapobiegania i pomocy – Magdalena Leszko 85 3.4.1. Przemoc wobec osób starszych – definicja i obecność 85 3.4.2. Rodzaje przemocy wobec osób starszych 86 3.4.3. Czynniki narażające osoby starsze na bycie ofiarą przemocy 88 3.4.4. Rozpoznanie objawów używania przemocy 89 3.4.5. Innowacyjnanie w sytuacji wykrycia przemocy 92 3.4.6. Zapobieganie przemocy 93 3.4.7. Podsumowanie 94 3.5. Stereotypy starości i starzenia się – Magdalena Grabowska 96 3.5.1. Definicja stereotypu 96 3.5.2. Geneza stereotypów starości 99 3.5.3. Zawartość treściowa stereotypu starości 100 3.5.4. Konsekwencje stereotypów starości 102 3.5.5. Metody przeciwdziałania stereotypom i eliminowania ageizmu 107 3.5.6. Podsumowanie 109 3.6. Seksualność osób starzejących się – Magdalena Grabowska 112 3.6.1. Pojęcie seksualności 112 3.6.2. Obraz seksualności osób w okresie późnej dorosłości 116 3.6.3. Czynniki determinujące aktywność seksualną seniorów 119 3.6.4. Podsumowanie 122 4. Formy organizacyjne opieki nad osobami w starszym wieku 125 4.1. Aspekty organizacyjne opieki instytucjonalnej nad osobami w starszym wieku w Polsce i na świecie – Alicja Marzec 125 4.1.1. Uwarunkowania rozwoju opieki nad osobami w starszym wieku 125 4.1.2. Formy organizacyjne opieki nad osobami starszymi w Polsce i na świecie 128 4.1.3. Opieka długoterminowa medyczna 131 4.1.4. Podsumowanie 135 4.2. Rola POZ w opiece nad osobami starszymi – Halina Doroszkiewicz 137 4.2.1. Społeczno-demograficzne uwarunkowania świadczenia opieki nad osobami starszymi 137 4.2.2. Rola podstawowej opieki zdrowotnej w opiece nad osobami starszymi 140 4.2.3. Rola pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej wobec starszych podopiecznych 141 4.2.4. Podsumowanie 145 4.3. Rola pomocy społecznej w opiece nad osobami starszymi – Ewa Borowiak 147 4.3.1. Cele, zadania, warianty świadczeń i tryb ich udzielania oraz organizacja pomocy społecznej 147 4.3.2. Usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania 150 4.3.3. Dzienne domy pomocy społecznej i domy pomocy społecznej 152 4.3.4. Niepowtarzalne problemy pielęgnacyjne osób mieszkających w domach pomocy społecznej 154 4.3.5. Podsumowanie 155 5. Wybrane aspekty opieki medycznej w geriatrii – Kornelia Kędziora‑Kornatowska 157 5.1. Wprowadzenie 157 5.2. Problem wielochorobowości i specyfika przebiegu schorzeń u pacjentów w starszym wieku 159 5.3. Problemy opieki nad osobami starszymi w Polsce 160 5.4. Wybrane aspekty opieki medycznej i pielęgniarskiej 164 5.5. Podsumowanie 167 6. Całościowa ocena geriatryczna – Barbara Bień, Zyta Beata Wojszel 169 6.1. Całościowa ocena geriatryczna jako standard w ocenie ludzi starszych 169 6.2. Zespołowe podejście geriatryczne 170 6.3. Cele całościowej oceny geriatrycznej 171 6.4. Struktura i stadia procesu całościowej oceny geriatrycznej 173 6.5. Podsumowanie 175 7. Obszerne problemy geriatryczne – rola zespołu terapeutycznego w opiece nad pacjentem – Zyta Beata Wojszel, Barbara Bień 177 7.1. Wprowadzenie 177 7.2. Zaburzenia funkcji zwieraczy 178 7.2.1. Obecność, przyczyny i następstwa nietrzymania moczu 178 7.2.2. Diagnostyka i progresywnanie w nietrzymaniu moczu 180 7.2.3. Nietrzymanie stolca jako problem geriatryczny 181 7.3. Upadki 183 7.4. Zespoły otępienne i depresje wieku podeszłego 186 7.4.1. Obecność i podstawy patofizjologiczne otępienia 186 7.4.2. Kryteria rozpoznawania i obraz kliniczny otępienia 186 7.4.3. Terapia otępienia 188 7.4.4. Depresje wieku podeszłego 188 7.5. Zespoły splątania 190 7.6. Geriatryczny zespół jatrogenny 191 8. Wybrane aspekty roli pielęgniarki w farmakoterapii osób w podeszłym wieku – Elżbieta Krajewska-Kułak, Mateusz Cybulski, Marek Szczepański 195 8.1. Wprowadzenie 195 8.2. Ogólne zasady przygotowania, podawania i przechowywania leków obowiązujące pielęgniarkę 199 8.3. Ogólne niebezpieczeństwa związane z podawaniem leków 202 8.4. Polipragmazja, politerapia, niedostateczne leczenie 203 8.5. Geriatryczny Zespół Jatrogenny w aspekcie pracy pielęgniarki 207 8.6. Przyczyny niepowodzeń leczenia u osób w podeszłym wieku 210 8.7. Podstawowe zasady użytkowania leków w wieku podeszłym 215 8.8. Przygotowanie chorego do przyjmowania leku w domu 217 8.9. Możliwości wypisywania recept przez pielęgniarki 220 8.10. Podsumowanie 224 9. Diagnoza pielęgniarska pacjenta geriatrycznego na przykładzie chorego z cukrzycą – Marta Muszalik, Zbigniew Bartuzi 229 9.1. Wprowadzenie 229 9.2. Odrębności przebiegu klinicznego cukrzycy w wieku starszym 231 9.2.1. Studium przypadku pacjenta geriatrycznego z cukrzycą 232 9.3. Podsumowanie 240 10. Wybrane aspekty pielęgnacji osób w starszym wieku 243 10.1. Podstawowe aspekty pielęgnacji i komunikacji z osobami starszymi – Monika Biercewicz 243 10.1.1. Pielęgnacja skóry osób w podeszłym wieku i profilaktyka odleżyn 243 10.1.2. Podsumowanie 249 10.1.3. Postępowanie pielęgnacyjne wobec chorego z dysfunkcją narządu słuchu i wzroku 250 10.1.4. Podsumowanie 253 10.2. Pielęgnowanie seniorów ze schorzeniami układu moczowo-płciowego – Grażyna Puto 255 10.2.1. Zmiany inwolucyjne układu moczowego 255 10.2.2. Zakażenia układu moczowego 256 10.2.3. Objawy kliniczne 257 10.2.4. Kryteria diagnostyczne 257 10.2.5. Udział pielęgniarki w procesie diagnostycznym, działaniach opiekuńczo‑pielęgnacyjnych, leczeniu, profilaktyce i edukacji 258 10.2.6. Podsumowanie 261 10.3. Pielęgnowanie osób w starszym wieku ze schorzeniami onkologicznymi – Beata Leśniczak 263 10.3.1. Epidemiologia i ogólna charakterystyka chorób nowotworowych u osób w starszym wieku 263 10.3.2. Opieka pielęgniarska nad osobą starszą z chorobą nowotworową 265 10.3.3. Opieka nad osobą starszą poddaną chemioterapii 273 10.3.4. Radioterapia u osób w starszym wieku 276 10.3.5. Opieka nad osobą starszą z zespołem kacheksji nowotworowej 277 10.3.6. Podsumowanie 278 10.4. Pielęgnowanie pacjentów w starszym wieku ze schorzeniami narządu wzroku – Ewa Borowiak, Agnieszka Kotarba 280 10.4.1. Zaćma 280 10.4.2. Jaskra 284 10.4.3. Zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem 288 10.4.4. Diagnoza pielęgniarska pacjenta w podeszłym wieku ze schorzeniami narządu wzroku 290 10.4.5. Psychologiczne aspekty opieki nad osobą w podeszłym wieku ze schorzeniami narządu wzroku 294 10.4.6. Podsumowanie 301 10.5. Wybrane aspekty i zasady żywienia osób starszych – Alina Jaroch 304 10.5.1. Zmiany inwolucyjne układu pokarmowego – wpływ na przyswajanie części odżywczych 304 10.5.2. Zmiany w składzie ciała zachodzące wraz z wiekiem 306 10.5.3. Metody ewaluacji sposobu żywienia, a także stanu odżywienia 307 10.5.4. Ogólne zasady i odrębności w żywieniu osób starszych 311 10.5.5. Sposoby wzbogacania diety seniora 313 10.5.6. Podsumowanie 314 11. Otępienia – diagnostyka, leczenie i progresywnanie – Robert Kucharski, Katarzyna Łachut 317 11.1. Wprowadzenie, definicja otępienia, dane wstępne 317 11.1.1. Choroby wywołujące otępienie 318 11.1.2. Kiedy i u kogo może wystąpić problem 319 11.2. Objawy psychiatryczne i neurologiczne towarzyszące otępieniu 319 11.3. Metody diagnostyki pacjenta z otępieniem 323 11.3.1. Rozpoznanie choroby 323 11.3.2. Specyfika podstawowych chorób wywołujących otępienie 324 11.4. Problemy szczególne towarzyszące otępieniu i sposoby nowoczesnania w konkretnych przypadkach 325 11.4.1. Problemy psychologiczne 325 11.4.2. Problemy prawne 331 11.5. Leczenie farmakologiczne i pozafarmakologiczne 333 11.6. Podsumowanie 336 12. Uzależnienia u osób starszych – specyfika postępowania – Grażyna Puto 337 12.1. Wstęp 337 12.2. Czynniki ryzyka rozwoju uzależnienia osób starszych od alkoholu i/albo leków 338 12.3. Uzależnienie od alkoholu u osób starszych 338 12.3.1. Wpływ alkoholu na organizm osoby starszej 339 12.3.2. Objawy sugerujące uzależnienie od alkoholu u osób starszych 339 12.3.3. Typy uzależnienia od alkoholu u osób starszych 340 12.3.4. Problemy związane z diagnozowaniem uzależnienia od leków u osób starszych 340 12.3.5. Udział pielęgniarki w procesie diagnostycznym 341 12.3.6. Udział pielęgniarki w procesie leczenia 343 12.4. Uzależnienie od leków u osób starszych 344 12.4.1. Rozwój uzależnień od leków u osób starszych 344 12.4.2. Objawy sugerujące uzależnienie od leków 345 12.4.3. Udział pielęgniarki w procesie diagnostycznym 345 12.5. Podsumowanie 346 13. Innowacyjnanie wobec pacjentów w starszym wieku leczonych chirurgicznie – Maria Szewczyk, Paulina Mościcka, Justyna Cwajda-Białasik 349 13.1. Opieka przedoperacyjna nad chorym w starszym wieku 349 13.1.1. Podstawowe działania diagnostyczne i pielęgnacyjne przed zabiegiem operacyjnym 351 13.2. Podsumowanie 355 14. Opieka paliatywna nad pacjentem nieuleczalnie chorym – Krystyna de Walden-Gałuszko 359 14.1. Wstęp – opieka paliatywna a opieka hospicyjna 359 14.2. Opieka nad pacjentem z chorobą nowotworową 360 14.2.1. Organizacja opieki paliatywnej 360 14.2.2. Ogólne zasady nowoczesnania w opiece paliatywnej 361 14.3. Specyfika opieki paliatywnej u chorych w starszym wieku 364 14.4. Zwalczanie bólu 366 14.5. Opieka psychologiczna nad pacjentem umierającym – zadania pielęgniarki 370 15. Wybrane zespoły starczej niesprawności w praktyce pielęgniarskiej – zespół słabości – Marta Muszalik 381 15.1. Wprowadzenie w zagadnienie 381 15.2. Podsumowanie 387 Część II 393 16. Materiały dydaktyczne dla studentów – Marta Muszalik 393 17. Propozycja standardu opieki nad pacjentem z otępieniem w środowisku – Marta Muszalik 407 17.1. Wprowadzenie 407 17.2. Otępienie 408 17.2.1. Kanon opieki nad pacjentem z otępieniem w praktyce pielęgniarskiej w środowisku zamieszkania – propozycja 409 17.3. Podsumowanie 415 18. Studium przypadku pacjenta w starszym wieku z wielochorobowością – Ilona Grzeszak, Edyta Balas, Ilona Lutostańska 417 18.1. Wprowadzenie 417 18.2. Studium przypadku pacjentki geriatrycznej z wielochorobowością 418 18.3. Podsumowanie 426 Skorowidz 429